sfaku

Όπως είπα θεωρώ βασική ασχολία του καλλιτέχνη το διάβασμα. Τα μεγάλα πνεύματα όπως ο Πλάτωνας έχουν αδιαμφισβήτητη αξία για την γενική παιδεία του κάθε ατόμου. Από εκεί και πέρα δεν υπάρχουν αυθεντίες, οι ιδέες είναι καλό να υπόκεινται σε κριτική και δεν πειράζει να το λέμε, διότι υπάρχουν δύο περιπτώσεις. Ή ο εν δυνάμει αναγνώστης μου δεν εκτιμά το διάβασμα γενικώς, οπότε αν αντέξει καν να διαβάσει ολόκληρο ποστ μου (που είναι κατά ΜΟ 224 σελίδες το ένα) και μάλιστα προσεκτικά, μάλλον δεν θα συγκινηθεί και θα επιστρέψει όθεν προήλθε, Ή ο αναγνώστης των ποστ μου εκτιμά το διάβασμα ούτως ή άλλως (για να αντέξει μάλιστα να διαβάσει τη μιερά σινδόνη των σκέψεών μου) οπότε δεν νομίζω ότι θα προβεί σε εύκολα συμπεράσματα για τον Πλάτωνα. Κυρίως δεν θα προβεί στο βεβιασμένο συμπέρασμα ότι επειδή οι απόψεις του Πλάτωνα για τη μουσική κρίνονται απορριπτέες από τον sfaku, τότε σύνολος ο Πλάτων κρίνεται απορριπτέος (από τον sfaku ή -ακόμη χειρότερα- γενικώς). Ακόμη περισσότερο θα έλεγα ότι ο φιλομαθής αναγνώστης θα έπρεπε λογικά να ανατρέξει στις περίφημες ιδέες του Πλάτωνα για να σχηματίσει άποψη ο ίδιος, αντί να πάρει μασημένη τροφή από κάποιον συμφορουμίτη sfaku για τον οποίον δεν μπορεί να είναι βέβαιος τι χορτάρια μυρηκάζει. Αυτά με δεδομένο ότι τα μέλη ως ενήλικα άτομα, έχουν ήδη (ή δεν έχουν) το σκουλήκι της φιλομάθειας, το οποίο θεωρώ ότι δεν εμφυτεύεται σε μεγάλες ηλικίες παρά μόνο κάτω από μάλλον εξαιρετικές συνθήκες. Φυσικά αν ήμασταν σε μια σχολική αίθουσα, θα έλεγα τα ακριβώς αντίθετα.

Δεν σκόπευα να επεκταθώ, αλλά δεν περίμενα ποτέ -πέραν του ρητορικού σχήματος- ότι θα κατέβαινες σε πορεία.

Η δουλεία στην αρχαία Αθήνα ήταν η εργασία. Δεν υπήρχε κανένας με μαστίγιο και τηλεβόα. Οι δούλοι ζούσαν περίπου όπως ένας εργαζόμενος σήμερα. Θυμίζω ότι υπάρχουν και σήμερα δούλοι χωρίς πολιτικά δικαιώματα, απλώς έχουν αλλάξει όνομα. Λέγονται ανειδίκευτοι μετανάστες σε στρατόπεδο εργασίας στη Μανωλάδα, καμποτζιανό παιδάκι σε εργοστάσιο παπουτσιών, Ουκρανή θύμα trafficking που υποχρεούται σε σεξ χωρίς προφυλακτικό με μολυσμένους πελάτες κλπ κλπ. Σήμερα, πιστεύεις ότι έχουμε δημοκρατία ή ότι αυτές οι αντιφάσεις ακυρώνουν πλήρως το πολίτευμα; Πάντως αν απαντήσεις το δεύτερο, το μόνο που μένει μετά είναι να σε δω σε πορεία με παντιέρα ρόσα ;) Μα, επειδή μιλάμε για μουσική τέχνη και όχι για γενική παιδεία, οι μουσικοί δημιουργοί δεν μπορούν να λειτουργήσουν με το βάρος της υποχρέωσης να εφαρμόζουν στο έργο τους τις απόψεις φιλοσόφων (κατά τα άλλα πιστεύω ότι βασική δουλειά ενός καλλιτέχνη είναι το διάβασμα, αλλά και αυτό έχει όρια που τα θέτει όχι η όρεξη αλλά ο πεπερασμένος χρόνος, σε συνδυασμό με το δυσθεώρητα μεγάλο corpus γνώσης που είναι εύκολα προσβάσιμο σήμερα). Αν λοιπόν κάποιος δεν συγκινείται/εμπνέεται από τον Πλάτωνα, μόνο από υποχρέωση θα εφαρμόσει τις αρχές του στη δημιουργία του. Αν όμως υπάρχει μια τέτοια υποχρέωση, τότε θα διαμαρτυρηθούν καμιά εκατοστή φιλόσοφοι τουλάχιστον ότι παραμελήθηκαν: ο Αριστοτέλης και ο Επίκουρος που διαφωνούν ριζικά με τον Πλάτωνα, ο Ηράκλειτος, ο Δημόκριτος, ο Πυθαγόρας, ο Εμπεδοκλής, ο Άγιος Αυγουστίνος, ο Καντ, ο Χέγκελ, ο Ντεκάρτ, ο Σπινόζα, ο Μπέικον, ο Μαρξ, ο Νίτσε, ο Ράσελ, ο Βιτγκενστάιν, ο Καστοριάδης κλπ κλπ. Αν υπήρχε ένα τέτοιο προαπαιτούμενο θα έπρεπε ο (κάθε) Μπάουι να τρώει τη ζωή του στις βιλιοθήκες και όχι στα στούντιο και τις συναυλίες. Οπότε το όλο πράγμα καταλήγει στη διαπίστωση: είτε σε εμπνέει ο Πλάτωνας να κάνεις "πλατωνική" μουσική είτε όχι. Δηλαδή είναι προσωπική επιλογή και όχι ζήτημα της όποιας προσπάθειας. Αν δεν τον ενέπνευσε να τις δοκιμάσει, δεν έχει κανένα λόγο να το κάνει. Επιπλέον στο μεγαλύτερο μέρος τους οι απόψεις του Πλάτωνα για τη μουσική είναι θεωρητικές/φιλοσοφικές και δεν μπορούν να μεταφραστούν σε απτό καλλιτενχικό αποτέλεσμα. Ναι, αλλά αν δεν έχεις ρίξει πολύ πολύ διάβασμα στον Πλάτωνα, με εξειδικευμένη βιβλιογραφία, και αν δεν ξέρεις άριστα την αττική διάλεκτο για να μπορείς να πάρεις προσωπική θέση στις διαφωνίες μεταξύ εξειδικευμένων ερμηνευτών του, τότε δεν μπορώ να είμαι βέβαιος ότι έχεις αντιληφθεί τι πραγματικά εννοούσε ο Πλάτωνας αλλά μάλλον έχεις δημιουργήσει μια κάπως πιο προσωπική ανάγνωση (καθόλα θεμιτό) η οποία σε ευχαριστεί και -για να συνδεθούμε με τα πρηγούμενα- σε εμπνέει. Για μένα είναι πιο σημαντικό να εμπνέει ένα τέτοιο ανάγνωσμα παρά η πραγματική κατανόησή του η οποία είναι μάλλον στριφνή δουλειά για ειδικούς. Σε αυτή την περίπτωση όμως βοηθούν papers όπως αυτά που παράθεσε ο φίλτατος Επικούρης που συμπυκνώνουν τη γνώση. Δεν αρνουμαι ότι μπορεί κανείς να προβληματιστεί πανω στις παράδοξες και ιδιόρρυθμες ιδέες του Πλάτωνα για τη μουσική (προσωπικά έχω αναρωτηθεί μήπως έχει κάποια points και κατέληξα ότι για μένα δεν έχει) αλλά αν δεν σου δίνουν ερεθίσματα, παύουν να είναι ωφέλιμες καλλιτεχνικά. Προσωπικά βρίσκω τις ιδέες του στο επίμαχο απόσπασμα απεχθείς, αφού εισηγείται ότι στην αισθητική της μουσικής υπάρχει σωστό και λάθος (τελείως άκυρο στην εποχή μας και -υποπτεύομαι βάσιμα- και στη δική του). Συγκρίνει τους αισθητικούς νόμους με τους νόμους της πολιτείας, εξάλλου η λέξη νόμος σημαίνει και τραγούδι οπότε παίζει σε όλο το έργο με αυτή την αμφισημία (αντίστοιχο παράδειγμα ο μεταγενέστερος κανών, που σήμαινε και το άσμα και τον κανόνα). Και είναι απόλυτα θεμιτό οι ιδέες του (εκάστοτε) Πλάτωνα να μη δίνουν ερεθίσματα. Σε αντίθεση με την κρατούσα άποψη που υπαγορεύει ότι πρέπει οπωσδήποτε να σεβόμαστε τις αυθεντίες, το ποιος φιλόσοφος σε εκφράζει είναι καθαρά προσωπική και υποκειμενική υπόθεση. Εξάλλου ο Πλάτωνας έχει πολλούς και σπουδαίους (κατ' εμέ σπουδαιότερους) φιλοσοφικούς αντίποδες. Δεν μπορείς να τους εφαρμόσεις όλους τατόχρονα γιατί θα αντιφάσκεις. Όσον με αφορά, δεν έχω ειδίκευση στον Πλάτωνα αλλά έχω σπουδάσει κλασική φιλολογία, οπότε αφενός έχω κάνει αρκετό Πλάτωνα, αφετέρου διαθέτω αρκετά καλό οπλοστάσιο για να τον μελετήσω περαιτέρω και έχω να διανύσω αρκετά μικρότερη απόσταση από έναν μη φιλόλογο προς το στόχο της κατανόησης του κειμένου και του πλαισίου του. Ούτε εγώ ξέρω όλους τους φιλοσόφους απέξω και ανακατωτά, κάθε άλλο μάλιστα, αλλά έχουμε δει αρκετές φορές στην ιστορία ότι η επέκταση μιας φιλοσοφίας σε κάθε κλάδο του επιστητού, η απόλυτη δηλαδή εφαρμογή της, συνήθως δεν έχει καλά αποτελέσματα. Ο Πλάτωνας συνιστά ένα τέτοιο κακό παράδειγμα, αφού η ιδεαλιστική του φιλοσοφία επεκτάθηκε στην πολιτική, όπου υποστήριξε την αρχή των αρίστων και τις τυραννίδες. Ιδίως οι Νόμοι γράφτηκαν στο τέλος της ζωής του υπό το κράτος της απογοήτευσης από την τυραννίδα του Διονυσίου (όχι Στράτου ;D ) του Β΄στις Συρακούσες. Για αυτό και οι Νόμοι παρουσιάζουν μια μεταστροφή ιδεών, από την αριστοκρατία στην αξιοκρατία. Είναι βέβαιο ότι υπάρχει αυτή η άποψη, και το βρήκα στα πρώτα δέκα λεπτά googling σε 2-3 site. Επαναλαμβάνω ότι είναι άποψη, υπάρχει και η αντίθετη, αλλά στον Πλάτωνα δεν υπάρχει μία απόλυτη ερμηνεία των έργων του αλλά μια σύνθεση απόψεων. Η κατανόηση του παρελθόντος (και δη του τόσο απώτατου) είναι πολύ πιο δύσκολη υπόθεση από ό,τι νομίζουμε.

;D ;D ;D ;D ;D ;D ;D ;D Δεν υπάρχει ανταγωνισμός μεταξύ ημών και του Πλάτωνα, για να υπάρξει χασούρα. Ως καλλιτέχνης/μουσικός είτε ενστερνίζεσαι τις απόψεις του Πλάτωνα για τη μουσική, είτε όχι. Αμφότερες οι επιλογές έγκυρες. Δεν θα χασεις κάτι αν δεν σε εκφράζει η υποκειμενικότητα του Πλάτωνα, όσο για εκείνον δεν μπορεί να χάσει τίποτε εδώ και 25 αιώνες. Προσωπικά (και εδώ θα συμφωνήσω με το φίλο Δημήτρη) βρίσκω το πλαίσιο του ιδεαλισμού ασφυκτικό (εκτός από φιλοσοφικά ενοχλητικό σε σημεία), ιδίως αφού ο Πλάτωνας είχε κάθε διάθεση να τεντώσει ή συμπιέσει την πραγματικότητα ώστε να ταιριάξει στο πλαίσιο, αντί να προσαρμόσει το πλαίσιο στην πραγματικότητα. Το κυριότερο, πίστευε ότι όλα μπορούν να ερμηνευτούν μέσα από το πλαίσιο αυτό, το οποίο δεν μπορεί παρά να είναι πλάνη, και σε αυτό μπορούμε να κρίνουμε καλύτερα εμείς από τον Πλάτωνα έχοντας πρόσβαση σε όλη την ιστορία των ανθρωπίνων ιδεών (και σε ομοειδή λάθη) εδώ και κάποιες χιλιετίες. Όσο για την άποψη ότι οι Νόμοι δεν είναι από τα πιο δυνατά έργα του, κυκλοφορεί μάλλον ευρέως, χωρίς να σημαίνει ότι κάποιοι δεν έχουν αντίθετη άποψη.

Καταρχήν ήθελα να πω ότι η συζητήση πήγε πολύ πολύ μακριά από το αρχικό θέμα. Στους Νόμους ο Πλάτωνας -όπως πάντοτε σε διαλογική μορφή- εξετάζει το ζήτημα των νόμων μιας πολιτείας και πώς αυτοί σχετίζονται με την ιστορική-εξελικτική της πορεία. Αυτός που μιλάει είναι ένα από τα τρία πρόσωπα του διαλόγου, ο Αθηναίος (ανώνυμος Αθηναίος πολίτης, οι άλλοι δύο είναι ένας Κρητικός και ένας Σπαρτιάτης) ο οποίος αναφέρεται κυρίως στην εμπειρία από την πόλη του. Ο διαλογός έχει τρεις ιδιαιτερότητες: -Δεν εμφανίζεται ο Σωκράτης όπως πάντα. -Δεν διεξαγεαι στην ΑΘήνα ως συνήθως. -Είναι το τελευταίο έργο του Πλάτωνα και κατά πολλούς υποδεέστερο των μεγάλων έργων του. Στο επίμαχο σημείο ο Αθηναίος επιχειρεί μία αναλογία ανάμεσα στην παρακοή των μουσικών νόμων που παράγει αντιαισθητικό αποτέλεσμα και στην παρακοή των νόμων της πολιτείας που οδηγεί στην παρακμή της. Επιχειρηματολογεί στο πλαίσιο της άποψης ότι η υπακοή στους αθηναϊκούς νόμους έδωσε τη νίκη στους Αθηναίους κατά τους Περσικούς πολέμους. Καθόλου δεν προφερεται αυτό το σημείο για να βγάλουμε συμπεράσματα για το σήμερα. Για τους εξής λόγους: -οι απόψεις του Πλάτωνα για τη μουσική ήταν τελείως ιδιόρρυθμες έως και αστείες ιδωμένες με το σημερινό πρίσμα -Δεν έχουμε καν στοιχεία για την πραγματική μουσική του τότε, υπενθυμίζω ο φωνόγραφος εφευρέθηκε περί τους 24 αιώνες μετά, και τα χειρόγραφα αρχαίας ελληνικής μουσικής είναι ελάχιστα σπαράγματα όπου με μπόλικη φαντασία οι μελετητές προσπαθούν να συμπληρώσουν τα χαμένα κομμάτια του παζλ, που είναι συντριπτικά περισσότερα από τα σωζόμενα. -Οι απόψεις του Πλάτωνα είναι απολύτως εκτός σημερινής πραγματικότητας. Παράδειγμα: καταδικάζει την ανάμιξη μουσικών ειδών, εξισώνοντάς την με την παρανομία. Σαν να λέμε σήμερα ότι όποιος κάνει trip-hop, reggae-dub ή οποιοδήποτε άλλο crossover είναι ισοδύναμος του βαρυποινίτη! -Κάθε μεγάλο πνεύμα όπως και ο Πλάτωνας έχει πει πολύ σοφά πράγματα (ενδεχομένως) και μαζί μπορεί να έχει πει τρομερές αηδίες βασισμένες σε προσωπικές εντυπώσεις, προσωπικά γούστα και γενικότερα άκρατο υποκειμενισμό. -Η μετάφραση δεν αρκεί. Το κείμενο θέλει εκτεταμένη ανάλυση του ιστορικού υποβάθρου και εξοικείωση με πλατωνικές έννοιες. Διαφορετικά όλες οι έννοιες είναι εν δυνάμει παρερμηνεύσιμες. -Ο Πλάτωνας δεν έβλεπε τις τέχνες με καλό μάτι και πίστευε ότι πρέπει αυτές να υπακούν στην ηθική. Αυτός ο ηθικολογικός χαλκάς και η υποταγή των τεχνών στην ιδεολογία είναι ο ορισμός του αντικαλλιτεχνικού σήμερα. Σε αυτό το πλαίσιο η κουβέντα που αναπτύχθηκε και αποτελεί συνέχεια παλιότερης δεν έχει σχέση με το πραγματικό νόημα του χωρίου που παρέθεσε ο φίλτατος yameth. Η αναφορά στις απόψεις του Πλάτωνα για τη μουσική έχει κάποιο ενδιαφέρον για ιστορικούς λόγους. Κατά τη γνώμη μου οι απόψεις του Πλάτωνα είναι ακρως άσχετες καλλιτεχνικά με οποιονδήποτε μουσικό/καλλιτέχνη σήμερα. Δεν έχουν τίποτε να μας προσφέρουν πέραν μιας γενικότερης καλλιέργειας γιατί τελικά ο κυρ-Πλάτωνας, λόγω του υπερβάλλοντος ιδεαλισμού του- στην ουσία δεν καταλάβαινε την τέχνη και δεν μπορούσε να συγκινηθεί σε βάθος από αυτή. Αντίθετα προσπάθησε να την εντάξει στο πλαίσιο της φιλοσοφίας του, παραμορφώνοντάς την για να το πετύχει.

Πάρε κεφάλι. Οι Dr. Z συνήθως τα πάνε καλά με μεγάλη γκάμα μεγαφώνων, οπότε θα είσαι πιο ευέλικτος και... ελαφρύς. 10, 5 κιλά. Κρίμα να δώσεις τόσα χρήματα για ενισχυτή και να δυσκολεύεσαι να τον πάρεις στην πρόβα. Θυμάμαι μια περιγραφή από τα ξένα φόρα, bell-like with singing sustain, και την βρίσκω πολύ πετυχημένη.

Δύο παρατηρήσεις που νομίζω ενισχύουν το επιχείρημά σου. Έχουν σχέση με Vox, αλλά από την άλλη δεν είναι Vox. Υπάρχουν σαφώς και άλλα "αρώματα" μαζί. Οι Z χουν τη δική τους προσωπικότητα, δεν είναι τόσο chimey όσο ένας vox, και επίσης θα έλεγα ότι, παρά το Vox στοιχείο, είναι πολύ αμερικάνικης νοοτροπίας ενισχυτές.

Πρέπει να πω ότι με ένα ανθεκτικό ηχείο, και μονούς (ακόμη και hot μονούς με output επιπέδου P-90), οι 18ρηδες Z έχουν μπόλικο headroom για τα watt τους, ιδίως τον Ghia πρέπει να τον πας πάνω από το 2 το μεσημέρι για να σπάσει. Πάντως μάλλον δεν είναι τυχαίο που ο M-12 είναι ακριβότερος από τον Carmen Ghia που είναι 18άρης και στην κυριολεξία σκοτώνει. Για τον OP Αν ο M-12 είναι τόσο καλός όσο νομίζω ότι είναι, και μπορείς να διαθέσεις τα χρήματα, προχώρα το. Κάτι άλλο: με αυτό το μηχάνημα δεν χάνεις τα λεφτά σου, ακόμη και στην ταλαίπωρη ελληνική αγορά μεταχειρισμένων, ένας Dr. Z θα πιάσει πιο καλή μεταπωλητική αξία από οτιδήποτε άλλο, αν, ο μη γένοιτο, υποχρεωθείς κάποια αποφράδα μέρα να τον αποχωριστείς.

Θα έλεγα ότι το ροκ και το ροκενρόλ (δεν βρίσκω τόσο αδόκιμο τον διαχωρισμό μερικές φορές) όχι μόνο δεν πεθαίνουν αλλά είναι και στα πάνω τους, πολύ περισσότερο και πολύ πιο ουσιαστικά από ό,τι στα 90s. Υπάρχουν εκατομμύρια μπάντες που παίζουν τις κάλτσες τους (ό,τι γούστα και να έχεις, τεχνοκρατικά, αρτίστικα, δυναμικά ή all of the above), οι παραγωγές είναι καλύτερες από ποτέ, οι συνθέσεις και οι δουλειές είναι σε πολύ υψηλό επίπεδο, εμπνευσμένες και ανθηρές, και επιπλέον έχουν περάσει αρκετά χρόνια από τις παλιές εποχές ώστε να μπορεί κανείς να ανατρέξει σε αυτές για να εμπνευστεί χωρίς να φαίνεται ότι κοπιάρει, αφού πλέον ακόμη και τα early 90's είναι -σε χρονική απόσταση ασφαλείας- ρετρό. Έτσι το ροκενρόλ αυτοτροφοδοτείται. Και το κυριότερο το κοινό ακούει με αμείωτο ενδιαφέρον αυτή τη μουσική. Αν υπήρχε κάποιος κίνδυνος θα έλεγα ότι ήταν πριν από 20 χρόνια με την έλευση της ηλεκτρονικής μουσικής, και όμως, έχει συμβεί το αντίθετο. Το ροκ κέρδισε το μπραντεφέρ. Προ λίγων ημερών βγήκε ο τελευταίος δίσκος της εμβληματικής ηλεκτρονικής μπάντας Daft Punk βασισμένος στο νέο δόγμα τους: όχι samples, όχι sequencers, όλα παιγμένα ζωντανά από πραγματική μπάντα με μπάσα, κιθάρες, σύνθια και αληθινά τούμπανα. Και δεν είναι οι μόνοι ηλεκτρονικοί που το "γύρισαν" έτσι. Αυτό που ισχύει μετά βεβαιότητας είναι ότι κάποιες εμβληματικές φυσιογνωμίες του ροκενρόλ είναι πλέον πολύ παππούδες και προς συνταξιοδότηση. Κοινώς δεινόσαυροι. Από την άλλη υπάρχουν μορφές που παρά την ηλικία τους καλά κρατούν. Μπορεί κανείς να πει ότι η νέα γενιά θα είναι πιο φτωχή σε stars αλλά αυτό δεν μπορούμε να το κρίνουμε τόσο εύκολα γιατί δεν είμαστε 15 χρονών. Ασφαλώς, και οι Purple και οι Stones ανήκουν στην κατηγορία "δεινόσαυροι" και μπορούν άνετα να πάνε σπίτι τους. Μεταξύ των δύο γκρουπ ψηφίζω Exile in Main street.

;D ;D ;D Δεν είναι ατάκα, είναι ποίηση!!!!

Αν υπονοείς τις διαφορές κουλτούρας, με κάθε σεβασμό, το βρίσκω άσχετο με το θέμα μας.

Το κείμενό σου Παναγιώτη είναι όντως καλό, αλλά θα συμφωνήσω ότι εισάγει και κάποιους τεχνητούς περιορισμούς. Η ιδέα ότι οι παραδοσιακοί καλλιτέχνες δεσμεύονται από τον περίγυρό τους και τις κοινωνικές συμβάσεις και για αυτό δεν είναι ελεύθεροι να δημιουργήσουν αληθινή τέχνη, είναι πολύ σχετική. Είναι στην ουσία διακτινισμός του παραδοσιακού μουσικού σε άλλη εποχή/τόπο/πλαίσιο. Όλοι οι καλλιτέχνες δεσμεύονται από κάποιο περίγυρο και από τις αρχές της κοινωνίας όπου ζουν. Ακόμη και όταν τις αψηφούν, στην ουσία αναφέρονται και πάλι σε αυτές τις αρχές. Δεν υπάρχει καλλιτεχνικό έργο χωρίς αποδέκτη ή δυνάμει αποδέκτη και ακόμη και οι πιο πρωτοποριακοί καλλιτέχνες (Πικάσο, Πόλοκ κλπ) έπρεπε να κάνουν 10 ώρες γιόγκα ή 10 καρτέλες ψυχοφάρμακα ώστε να μπορέσουν να ξεχάσουν στιγμιαία τις κοινωνικές/αισθητικές συμβάσεις και να δώσουν κάτι νέο/πρωτότυπο. Στην ουσία αυτή η άρνηση των συμβάσεων είναι η παραδοχή ότι συμβάσεις υπάρχουν. Δεν βλέπω κάποια διαφορά ανάμεσα σε αυτόν που αρνείται κάτι (αστικός καλλιτέχνης) και σε αυτόν που το σέβεται (παραδοσιακός), αφού αυτό το κάτι (κοινωνικές συμβάσεις) υπάρχει και στις δύο περιπτώσεις και συνιστά πλαίσιο δράσης και δημιουργίας. Ο παραδοσιακός καλλιτέχνης (όπως και ο Μπαχ) ζούσαν σε ένα αυστηρό κοινωνικό πλαίσιο και επομένως δεν μπορούσαν να γράψουν το απαγορευμένο άσμα του Πανούση για το Χριστό χωρίς να καούν στην πυρά ή να λιθοβολιστούν. Εξάλλου ο Μπαχ έγραφε κυρίως σε συγκεκριμένες στερεότυπες φόρμες εκκλησιαστικού τύπου όπως η φούγκα, τι πιο δεσμευτικό και μη ατομικό από αυτό; Δεν είναι μόνο οι μπλουζίστες και οι φλαμενγκίστες που πατούν σε στερεότυπα μοτίβα. Όπως θα θυμάσαι από το προηγούμενο νήμα, είχα και εγώ την άποψη ότι αν μιλάμε για καλλιτεχνία δυτικού τύπου, ελάχιστοι παραδοσιακοί μουσικοί πληρούν τις σχετικές προϋποθέσεις και είναι αυτοί που στην πραγματικότητα εκτός από το παραδοσιακό ποδάρι απέκτησαν και άλλο ένα που πατάει στο δυτικό τρόπο δημιουργίας/έκφρασης. Αλλά από την άλλη θεωρώ αυτονόητη και άνευ σημασίας τη διαπίστωση αυτή. Ένας μπλουζίστας/ταμταμίστας/κοτίστας (από το ιαπωνικό κότο)/κλαριντζής/σαζίστας/τσαμπουνιέρης/μπαντζίστας κλπ προφανώς δεν είναι καλλιτέχνης αστικού/δυτικού τύπου, αφού είναι προφανέστατο ότι δεν δημιουργεί ούτε δρα σε αυτό το δυτικό/αστικό περιβάλλον, ή τέλος πάντων ακόμη και αν παίζει μουσική σε αυτό (ως έθνικ προϊόν πλέον) δεν απέκτησε τις καλλιτεχνικές του αρχές και προσλαμβάνουσες σε αυτό το δυτικό/αστικό περιβάλλον αλλά σε ένα άλλο πλαίσιο. Είναι λίγο προφανές να λέμε ότι ο Στραντιβάριους δεν έπαιζε καλό πανκ, δεν υπήρχε πανκ στις μέρες του, αλλά ούτε η πρόθεση για πανκ. Τέλος, θα ήθελα να κάνω άλλο ένα σχόλιο για τη δεξιοτεχνία, επειδή την παραλληλίζεις με φραμπαλάδες τύπου Μάλμστιν ή με ζογκλερικού τύπου επιδείξεις. Δεν είναι αυτή η ιδέα του παραδοσιακού μουσικού για τη δεξιοτεχνία. Ο καλός παραδοσιακός μουσικός δεν παίζει με ταχύμετρο αλλά πάντοτε με μεγάλη εκφραστικότητα/εσωτερικότητα, και ποτέ οι νότες δεν είναι τσάμπα και για το θεαθήναι. Αν παίξει παραπάνω νότες θα είναι επειδή θέλει και επειδή όντως ταιριάζουν με αυτό που παίζει. Οι καλοί παραδοσιακοί μουσικοί έχουν μια ταπεινότητα απέναντι στη μουσική τους. Υ.Γ. Πολύ σωστή η παρατήρησή σου Μυρσία για τον επιτελεστικό/λειτουργικό χαρακτήρα της παραδοσιακής μουσικής, βέβαια για μένα αυτό εντάσσεται στην έννοια "άλλο πλαίσιο".

Συχνά υπάρχει προσπάθεια ως προς αυτό. Δεν καταλαβαίνω γιατί να θεωρώ τον Καβάκο καλλιτέχνη (ως εκτελεστή) και να μη θεωρώ τον Πετρολούκα, τη στιγμή που ο Καβάκος παίζει μια καντέντζα του ενός λεπτού και μετά επιστρέφει στην παρτιτούρα, ενώ ο Πετρολούκας μπορεί να αυτοσχεδιάζει μέχρι να τον βγάλεις από την πρίζα. Όταν λέμε καλλιτέχνης, ο εκτελεστής/αυτοσχεδιαστής αποκλείεται από τον όρο; (Ένα το κρατούμενο). Μετά: έχω παρακολουθήσει γλέντι με μαντινάδες και μάλιστα όχι κρητικό, αλλά στα Δωδεκάνησα, όπου ο στιχουργός έφτιαξε μέσα σε μερικά κλάσματα του δευτερολέπτου ένα συγκλονιστικό ποίημα. Δεν είναι αυτό εμπρόθετη καλλιτεχνία; Μετά αυτές οι μαντινάδες τραγουδιούνται πάνω σε μοτίβο και ύφος που συνήθως προϋπάρχουν, αλλά με μπόλικο αυτοσχεδιασμό, ποικίλματα κλπ, χωρίς να αποκλείεται η δημιουργία ενός νέου σκοπού στο επιτόπου. Δεν είναι καλλιτεχνία αυτό το τόσο σύνθετο πράγμα; Η αυτοσχέδια στιχοπλοκία και μελοποίηση σε υψηλό επίπεδο δηλαδή. Απλώς δεν είναι μια καλλιτεχνία δυτικού τύπου, ενταγμένη στο δυτικό κοινωνικό πλαίσιο. Υπάρχουν και άλλα πλαίσια όμως, άρα το θέμα είναι πιο σχετικό από ό,τι φαίνεται και για αυτό λέω ότι θέλει κουβέντα. Τα διευκρινίζω αυτά παρότι συμφωνώ με πολλές πλευρές των απόψεων σου. Αυτό σηκώνει κουβέντα επίσης. Αφενός η παράδοση είναι λάθος να νοείται ως στατική. Στατική είναι η εικόνα της παράδοσης που διδασκόμαστε από τη λαογραφία, το αναγνωστικό, τις σχολικές γιορτές και τις στερότυπες μουσικές προσεγγίσεις, ακαδημαϊκές ή "πανηγυρτζίδικες". Αυτό όμως είναι ένα στιγμιότυπο του παραδοσιακού τραγουδιού, αποκομμένο από την εξέλιξή του. Στην πραγματικότητα (και όταν η παράδοση λειτουργεί) τα παραδοσιακά τραγούδια είναι open source projects όπου ένας κοινός κώδικας τρέχει από κάτω αλλά ο εκάστοτε εκτελεστής μπορεί να επιφέρει σημαντικές αλλαγές (στο στίχο, στη μελωδία, στην ενορχήστρωση κλπ). Εξάλλου ίσως γνωρίζετε ότι τα παραδοσιακά τραγούδια χαρακτηρίζονται από τεράστιο αριθμό παραλλαγών. Ακριβώς επειδή ο σκελετός είναι open source διατηρείται η κεντρική ιδέα, γιατί απλά αν άντεξε στο χρόνο και σε τόσες τοπικές παραλλαγές, σημαίνει ότι ήταν πολύ καλή ιδέα εξαρχής και εμπλουτίστηκε με το ταλέντο αμέτρητων μουσικών που την συνέχισαν και την παρήλλαξαν. Άρα όπως και στο open source, έτσι και εδώ το τραγούδι ανήκει σε όλη την κοινότητα, ασχέτως του ποιος το πρωτοέγραψε. Αυτό που εμείς στρεβλά θεωρούμε παράδοση είναι ένα "στιγμιότυπο", ένα τραγούδι ηχογραφημένο π.χ. που αναπαράγεται με τον ίδιο στερεότυπο και ακαδημαϊκό τρόπο από όλους, και τότε όντως είναι απονεκρωμένο και αποκομμένο από τη ζωντανή εξέλιξη, αλλά ζωντανά παραδοσιακό δεν είναι, οπότε δεν προσφέρεται για την εξαγωγή συμπερασμάτων σχετικά με την παράδοση. Οπωσδήποτε θα συμφωνήσω ότι η παραδοσιακή μουσική δεν αποσκοπεί καταρχήν στο να εξυψώσει το άτομο, ένα μόνο δηλαδή μέλος της κοινότητας (και εκεί διαφέρει από τη δυτική καλλιτεχνία που διέπεται από σταρ σύστεμ αλλά και από την έννοια της ατομικής έκφρασης). Είναι νοητικό άλμα όμως να πεις ότι επειδή δεν το ενθαρρύνει, το αποκλείει κιόλας. Η παράδοση δεν αποκλείει την επίτευξη καλλιτεχνικού αποτελέσματος, την προσωπική αυτοπροβολή μέσα από το υψηλού επιπέδου αποτέλεσμα ή την ανάδειξη ακόμη και τοπικών "σταρ". Δεν νομίζω ότι οι Χαλκιάδες ή ο Μουντάκης ήταν οτιδήποτε λιγότερο από θρύλοι στις μέρες τους. Ο κόσμος, όταν έπαιζαν τέτοια ονόματα στα πανηγύρια, θα πρέπει να ένιωθε κάπως όπως εμείς στη συναυλία της αγαπημένης μας μπάντας. Χωρίς να χρειάζεται να πάμε σε σύγχρονες μορφές όπως ο Ξυλούρης, ο Αηδονίδης, η Δόμνα κλπ. Μια τελευταία διευκρίνιση. Συχνά ακούγεται υποτιμητικά ο όρος πανηγυρτζίδικα. Αν όμως το πανηγύρι και η ορχήστρα του πληρούν κάποιες προδιαγραφές ποιότητας (και καλλιτεχνικότητας αν θέλετε) μπορεί κανείς να ακούσει συγκλονιστικούς παίχτες στα πανηγύρια. Δεν μιλάω για Ψαραντώνηδες, mode plagal κττ. Αν πετύχεις καλό πανηγύρι στην Ήπειρο με ακουστική ορχήστρα ή πανηγύρι με τσαμπούνες στα Δωδεκάνησα ή με ζουρνάδες στη Θράκη, πραγματικά μπορεί να χάσεις κάνα σαγόνι! Έχω γνωρίσει κλαριντζή πανηγυριών 25 χρονών (απολύτως σύγχρονο άτομο αλλά παραδοσιακός σαν μουσικός) που έπιασε μπροστά μου μια σχολική φλογέρα και της πέταξε τα μάτια. Και το θέμα είναι ότι έπαιζε ωραία και αισθαντικά, παρά την αδιαμφισβήτητη δεξιοτεχνία του.

Μου άρεσε πολύ το ποστ του bouzoukleri. Έχω γνωρίσει και μιλήσει με νέα παιδιά που παίζουν σε πανηγύρια και εκτός του ότι είναι τρομεροί μουσικοί με όλη την κυριολεξία της λέξης, έχουν συνήθως βαθιά γνώση και ισορροπημένη άποψη. Όποιοι δεν έχουμε την εμπειρία τους ξέρουμε ελάχιστα για το θέμα. Αν παίρνω το θάρρος και μιλάω είναι γιατί έχω την τύχη να περιστοιχίζομαι από εθνολόγους και μουσικολόγους που έχουν ερευνήσει πρόσφατα και σοβαρά την παράδοση, αλλά και από μουσικούς που παίζουν παραδοσιακά με πολλά γαλόνια, και έτσι χωρίς να έχω ειδίκευση, έχω αποκτήσει πολλές γνώσεις στο θέμα που κανονικά δεν είναι εύκολα προσβάσιμες (το γνωστό μαζί με τον βασιλικό ποτίζεται και η γλάστρα). Έτσι δεν πέφτω στην παγίδα των εύκολων αφορισμών. Η παράδοση σαν έννοια προϋποθέτει την προφορικότητα. Το προφορικό πέρασμα, από γενιά σε γενιά, της τοπικής γνώσης και κουλτούρας. Για αυτό οι μουσικοί ωδείων δεν είναι στ' αλήθεια παραδοσιακοί, ακόμη και αν παίζουν παραδοσιακά θέματα. Μόνο ο μουσικός που έμαθε από την κοινότητα, είναι πραγματικά παραδοσιακός (μετά ας πάει και στο ωδείο). Το ίδιο ισχύει και για τους χορευτές αλλά και για τους ακροατές της παραδοσιακής μουσικής. Για να μιλήσουμε για πραγματική παραδοσιακή λειτουργία, θα πρέπει να αποκτήσουν τα ακούσματα αυτά και να μάθουν τα βήματα των χορών κττ με τρόπο βιωματικό μέσα στην κοινότητα. Μπορεί να μη το γνωρίζετε, αλλά στα περισσότερα μέρη της Ελλάδας υπάρχουν κοινότητες όπου αυτή η προφορική λειτουργία συνεχίζεται, παρά τον εκσυγχρονισμό και την παγκοσμιοποίηση. Αυτοί οι θύλακες δεν είναι ο Ψαραντώνης ούτε ο Χρόνης Αηδονίδης, αλλά οι απλοί άνθρωποι που εξακολουθούν να μαθαίνουν τα τραγούδια, τα μοιρολόγια, τα παραμύθια, τις μαντινάδες και πολλά άλλα, από στόμα σε στόμα. Στην παράδοση δεν χρειάζεται να είσαι καλλίφωνος για να πεις μια μαντινάδα ή ένα μοιρολόι ή ένα τραγούδι της τάβλας. Οι καλλίφωνοι και αυτοί που μπορούν με καλλιτεχνικές αξιώσεις να παίξουν τη μουσική, παίζουν στα πανηγύρια των κοινοτήτων και πλέον μπορεί να γίνουν και διάσημοι μουσικοί που κάνουν παραστάσεις και συναυλίες. Όσο για το ότι η παραδοσιακή μουσική δεν έχει καλλιτεχνική αξία, πάλι εύκολα αφορίζουμε. Για να μη γίνονται παρανοήσεις, πρέπει να διευκρινίσουμε σε ποιο πλαίσιο νοείται η καλλιτεχνία. Δηλαδή ένας καλός κλαριντζής δεν είναι καλλιτέχνης, παρά τη δεινή του μουσική ικανότητα, τους εκπληκτικούς του αυτοσχεδιασμούς και την εξαιρετική περφόρμανς; Αν εννοείται ως καλλιτεχνία η πρωτότυπη δημιουργία, τότε είναι πιο ακριβής ο αφορισμός, αφού τα παραδοσιακά τραγούδια υπάρχουν ήδη και απλώς αναπαράγονται-εμπλουτίζονται και παραλλάσσονται. Υπάρχουν σαφέστατα πάντως εξαιρέσεις, όπως ο Μουντάκης στην Κρήτη που οι πρωτότυπες συνθέσεις του έχουν εξελιχτεί σε παραδοσιακές. Ακόμη, ένας καλός μαντιναδοπλόκος, που στήνει ένα εκπληκτικό αυτοσχέδιο ποίημα στο λεπτό, αποτυπώνοντας όλο το κοινό αίσθημα της ομήγυρης και αμέσως μετά το τραγουδάει, δεν είναι καλλιτέχνης; Αν καλλιτέχνης=δυτικός καλλιτέχνης (γκαλερί, δισκογραφική, έκθεση φωτογραφίας, συνέντευξη τύπου, κριτική στο uncut κττ) τότε σαφώς δεν μιλάμε για του ίδιου τύπου καλλιτεχνία. Όχι ότι δεν υπάρχει όμως η καλλιτεχνική έκφανση της παράδοσης. Υπάρχει απλώς δεν είναι πρωταρχικής σημασίας, αφού στην παράδοση είναι σημαντικότερη η κοινότητα και η λειτουργία που επιτελεί η μουσική για την κοινότητα, παρά η προβολή μεμονωμένων μελών της.

Κάθε άλλο. Είναι πρακτική και -τολμώ να πω- ηδονιστική. Βρίσκω βαρετό να ακούω μόνο ένα ηχόχρωμα, όπως και να τρώω μόνο ένα είδος ντομάτας. Μπορεί ο ίδιος να μην ακούσω ποτέ παραδοσιακά, αλλά θέλω να υπάρχουν για να μην είμαστε όλοι ίσωμα. Ασφαλώς τα παραδοσιακά ηχοχρώματα μπορούν να διασωθούν. Σήμερα υπάρχουν τα πολυμέσα, αν γράψεις τον καλύτερο κλαριντζή της Ηπείρου σε βίντεο θα τον έχεις για πάντα και θα μπορείς να αναπαραγάγεις το ηχόχρωμα που παίζει. Ασφαλώς δεν αναπαράγεται ούτε μπαίνει σε γυάλα το πλαίσιο που γέννησε το συγκεκριμένο ηχόχρωμα. Αλλά αυτό το πλαίσιο έχει ούτως ή άλλως πάψει να υφίσταται εδώ και δεκαετίες και ολοένα και μεταβάλλεται. Παρά ταύτα ενδιαφέρον για τα παραδοσιακά υπάρχει θερμό, σε μια όχι αμελητέα μερίδα μουσικών και μουσικολόγων. Το ενδιαφέρον αυτό δεν έχει καμία σχέση με το φολκλόρ της χούντας με τις φουστανέλες. Αυτή η σύνδεση παράδοσης και συντηρητισμού έκανε πολύ κακό στην εικόνα της παραδοσιακής μουσικής, η οποία βασίζεται σε μια δυναμική και όχι συντηρητική διαδικασία. Σε αντίθεση με το κιτς φολκλόρ της φουστανέλας και των σχολικών ποιημάτων για τον Παπαφλέσσα, η επιστροφή στην μικροκλίμακα και στο τοπικό είναι η πιο πρόσφατη τάση της μουσικολογίας και υπηρετήθηκε από ανοιχτόμυαλα και θα έλεγα (σόρι για την πολυφορεμένη λέξη) προοδευτικά άτομα. Είναι αναμφίβολα λόγιο το ενδιαφέρον των νέων μουσικών που μαθαίνουν ας πούμε δωδεκανησιακή τσαμπούνα και θρακιώτικη λύρα, χωρίς να κατάγονται από τους συγκεκριμένους τόπους. Δεν θα το λέγαμε παραδοσιακό, αφού προϋποθετει τη συστηματική μελέτη. Αλλά αφού διασώζει το ηχόχρωμα και το ιδίωμα, τι πειράζει; Εξάλλου γνωρίζω άτομα που από τη λόξα τους για ένα συγκεκριμένο ιδίωμα ή όργανο, έχουν πολιτογραφηθεί ντόπιοι στην ουσία, στα μέρη όπου παίζονται τα όργανα αυτά. Σκοπός δεν είναι να φρενάρουμε τον πλανήτη, σκοπός είναι ο πλανήτης να παραμένει συναρπαστικός και ποικιλόχρωμος ενόσω συνεχίζει να κινείται. Ακόμη, όσο και αν αλλάζει η ζωή με ρυθμούς ραγδαίους, υπάρχουν μέρη όπου η παράδοση διατηρείται σαν διαδικασία, σε μια άριστη ισορροπία σεβασμού προς το παρελθόν και επαφής με τη σύγχρονη πραγματικότητα. Η Κρήτη είναι ένα παράδειγμα, όπου κατά τόπους η παράδοση λειτουργεί πλήρως. Και άλλα νησιωτικά μέρη, αλλά και στεριανά προσφέρουν τέτοια παραδείγματα. Τέλος οι παραδόσεις μπορούν να νεκραναστηθούν. Λίγοι ξέρουν ότι ο ικαριωτικός χορός (από τους πιο γνωστούς νησιώτικους) είχε πάψει να χορεύεται αφού δεν υπήρχε εν ζωή χορευτής να συνεχίσει την παράδοση -λόγω πολέμων, μετανάστευσης κλπ. Χρειάστηκε η συνδρομή των μελετητών που με μελέτη πηγών αποκατέστησαν τα βήματα. Σήμερα ο ικαριώτικος θεωρείται από τους πιο ωραίους χορούς, όσοι χορεύουν νησιώτικα θέλουν να τον μάθουν, στην Ικαρία τον χορεύουν με καμάρι και τον μαθαίνουν στα παιδιά τους (AKA tradition). Λοιπόν, το θέμα δεν προσφέρεται για εύκολα συμπεράσματα.

Συγχωρέστε με που θα γυρίσω το νήμα σε παλιότερη φάση, αλλά παρατήρησα μια κάποια σύγχυση εννοιών και τώρα βρήκα χρόνο να απαντήσω. Καταρχήν είναι άκυρη η συζήτηση περί εθνικής παραδοσιακής μουσικής και περί της εθνικής καθαρότητας. Η παραδοσιακή μουσική δεν ορίζεται σε εθνικό επίπεδο, δηλαδή σε πανελλήνιο επίπεδο, αλλά σε τοπικό. Άλλα τα Καρπάθικα, άλλα τα Ηπειρώτικα. Ακόμη περισσότερο, άλλα τα Καρπάθικα, άλλα τα Καλύμνικα (παρότι τα δύο νησιά είναι και τα δύο στα Δωδεκάνησα τα μουσικά τους ιδιώματα έχουν μικρές αλλά ουσιαστικές διαφορές). Ακόμη η έννοια της αναζήτησης καθαρότητας δεν υφίσταται, όλοι οι λαοί έχουν επηρεάσει και επηρεαστεί στα παραδοσιακά τους μουσικά ιδιώματα. Δεν καθιστά ένα ιδίωμα χειρότερο το να έχει κάποιες επιρροές από γειτονικούς πολιτισμούς, αφού όλοι παίζουν στο παιχνίδι των επιρροών. Από την άλλη μεριά, το γεγονός ότι ένα ιδίωμα έχει επιρροές δεν σημαίνει ότι δεν έχει χαρακτήρα ιδιαίτερο και ξεχωριστό. Το αντίθετο. Όλα τα ιδιώματά μας έχουν κάτι το αναγνωρίσιμο. Κάτι άλλο πολύ σημαντικό. Κάθε παραδοσιακό ιδίωμα ξεχωρίζει γιατί είναι ένα τοπικό μουσικό ιδίωμα, με αποχρώσεις που το διαφοροποιούν ακόμη και από την παράδοση του διπλανού χωριού, πόσο μάλλον όταν μεσολαβούν εκατοντάδες χιλιόμετρα. Αυτές οι μικρές διαφοροποιητικές αποχρώσεις (ρυθμικές, μορφολογικές, μικρο-τονικές κ.ά.) χάνονται μέσα σε μια συγκερασμένη, δυτική, ηλεκτρική ενορχήστρωση. Και όσο πιο σπάνια τις ακούει το αυτί τόσο λιγότερο τις αναγνωρίζει. Επομένως η ηλεκτρική ενορχήστρωση αλλάζει ριζικά το χαρακτήρα των παραδοσιακών ακουσμάτων, κάτι που δεν έκανε το κλαρίνο, το οποίο υπηρέτησε πλήρως τις τοπικές αποχρώσεις. Υπάρχουν δηλαδή νεωτερισμοί που εντάσσονται στο πλαίσιο της παραδοσιακής μουσικής και νεωτερισμοί που το διαφοροποιούν. Τα μπάσα και τα κάζιο ανήκουν στη δεύτερη κατηγορία, άρα είναι άκυρο να εξισώνουμε όλους τους νεωτερισμούς ως θετικούς. Η παραδοσιακή μουσική είναι σαν τη βιοποικιλότητα. Όπως ίσως ξέρετε, στην Ελλάδα είχαμε σε κάθε περιοχή τοπικές ποικιλίες (ντομάτας π.χ.) που είχαν προσαρμοστεί στο μικροκλίμα με αποτέλεσμα να αναπτύσσονται άριστα χωρίς φυτοφάρμακα, με πολύ καλή γεύση κλπ. Αυτές οι τοπικές ποικιλίες (ενδεικτικά μόνο στην Κοζάνη υπήρχαν καμιά 30ριά είδη ντομάτας) εκτοπίστηκαν από τους σύγχρονους βιομηχανοποιημένους σπόρους που προσφέρονται για μαζική καλλιέργεια αλλά έχουν μια σειρά μειονεκτήματα. Αντίστοιχα, τα ελληνικά μουσικά ιδιώματα είναι ένα είδος τοπικής μουσικής χλωρίδας. Στο Ζαγόρι ας πούμε υπάρχουν 40 τρόποι να χορέψεις το λεγόμενο ζαγορίσιο. Σε κάθε έναν από τους 40 τρόπους πιθανότατα υπήρχαν και μικροδιαφοροποιήσεις στην ορχήστρα, αφού στην παραδοσιακή μουσική πάντοτε ο μουσικός έχει στο νου του τον χορευτή. Όλη αυτή η τεράστια ποικιλία εκτοπίζεται. Σ εένα βαθμό είναι αναμενόμενο γιατί η κοινωνική οργάνωση που γέννησε αυτή την ποικιλία έχει μεταβληθεί ριζικά τα τελευταία 60-70 χρόνια, οπότε και η μουσική ακολουθεί. Από την άλλη μεριά η μουσική φτωχαίνει όσο χάνονται μικρές αποχρώσεις και ευαισθησίες που δίνουν άλλη γεύση και σπάνε τη ρουτίνα της ομογενοποίησης. Όπως λοιπόν οι τράπεζες σπόρων και κάποιοι μερακλήδες καλλιεργητές διασώζουν τις τοπικές ποικιλίες ντομάτας και κολοκυθιού, αντίστοιχα υπάρχει η ανάγκη κάποιες τράπεζες μνήμης και κάποιοι μερακλήδες μουσικοί να διασώσουν αυτή την τεράστια και πλούσια μουσική βιοποικιλότητα, που είναι και κληρονομιά μας.

(Αγαπητοί mods ελπίζω να διάλεξα σωστή κατηγορία). Πήρα ένα email notification από την TC Electronic ότι είναι διαθέσιμος ο Toneprint Editor. Τον κατέβασα και τον εγκατέστησα αλλά για την ώρα δεν έχω προλάβει να πειραματιστώ. Φαίνεται ωραίο παιχνιδάκι πάντως. Θυμίζω είναι για πετάλια TC με δυνατότητα Toneprint όπου ο χρήστης έχει τη δυνατότητα να φτιάξει τα δικά του toneprint στον υπολογιστή του. Το σημαντικότερο, είναι δωρεάν. Αν έχετε πετάλια toneprint, μπορείτε να τον κατεβάσετε εδώ και να knobιαστείτε ελεύθερα. http://www.tcelectronic.com/toneprint-editor/support

Είχα παίξει κάποτε με μία Cort αξίας μεταξύ 300-400 και είχα εντυπωσιαστεί από το πόσο καλό όργανο ήταν για τα λεφτά της. 'Ετρωγε μια φτηνή Yamaha που έχω γα πρωινό (και έφτυνε και τα pegs ;D ). Θα έλεγα ότι η Cort που άκουσα έμοιαζε για ακουστική άνω των 500-600 ευρώ. Θα συμφωνήσω με το φίλο και για τα περί δοκιμής. Το ακουστικό όργανο καλό είναι να το ακούσεις ο ίδιος. Σε αυτό το budget θα βρεις πολλές κιθάρες να δοκιμάσεις και στα ντόπια μαγαζά. Προσωπικά δεν έχω ποτέ εντυπωσιαστεί από όποιες ακουστικές Fender έχω πιάσει στα χέρια μου, παλιότερα τουλάχιστον γιατί τα νέα μοντέλα δεν τα ξέρω. Εδώ που τα λέμε δεν είχε ποτέ παράδοση στις ακουστικές. Στα bolt on έχει παράδοση :D .

Σαν γενικό σχόλιο θα ήθελα να πω ότι σε πολλά είδη gear υπάρχει το δίλημμα "πολλά κουμπάκια για tweaking" ή "δυό κουμπάκια και φύγαμε". Και οι δύο προσεγγίσεις είναι ελκυστικές. Φυσικά στον εξοπλισμό, η πολυγαμία αναλόγως κεφιών επιτρέπεται :D . Τυγχάνω δίγαμος, καθότι έχω και μεγάλο-σύνθετο looper και μικρό-απλό (πάνω στο delay μου). Τα χρησιμοποιώ και τα δύο, με μια μικρή προτίμηση στο απλό, που είναι πάντοτε μέρος της πεταλιέρας μου, άρα plug 'n' play. Στο δια ταύτα, βρήκα το ditto πολύ ενδιαφέρον και, αν δεν είχα κάτι αντίστοιχο ήδη, θα το αγόραζα για την ευκολία και την απλότητα που συχνά απελευθερώνουν δημιουργικές δυνάμεις, αλλά και για το μικρό εμβαδόν του. Επίσης τα προϊόντα της TC είναι πολύ καλά από ηχητικής πλευράς. Θεωρώ πολύ καλά και τα Boss, και όχι ιδιαίτερα περίπλοκα παρά τα πιο πολλά κουμπιά. Από Digitech δεν έχω εμπειρία.

Απολαυστικό (προσωπικά favorites τα 1,5,6 και 7). Ήσασταν και πολύ ωραίο θέαμα όπως ζούσατε την εκτέλεση. Συγχαρητήρια για τη σπουδαία αυτή διάκριση και να έρθουν κι άλλες.

Ως προς τα λυχνιόμετρα, φίλοι ηλεκτρονικοί που έχουν κάποια γνώση επί του θέματος, λένε ότι δεν είναι όλα το ίδιο αξιόπιστα αλλά δεν θυμάμαι ποια μονδέλα είναι καλό να προτιμάμε. Όποιος γνωρίζει ας δώκει δυο σέντσια. Κατά τα άλλα +1234 στο: Είχα γράψει κάτι αντίστοιχον, αλλά πήγε τσάμπα η δακτυλογράφησις. ;D

Και εμένα μου αρέσει το plate, μου αρέσει για lo-fi ήχους τύπου Tom Waits. Επίσης το lo-fi setting είναι πολύ ενδιαφέρον. Γενικά μου αρέσουν όλοι οι ήχοι του, και οι πιο clean cut και οι πειραγμένοι, ο καθένας για αυτό που κάνει.

Οι προενισχύτριες γενικά δεν χαλάνε εύκολα και εφόσον παίζουν καλά, δεν σφυράνε, δεν βγάζουν προβλήματα κλπ κλπ, σημαίνει ότι είναι εντάξει. Ηχητικά μπορείς να τις συγκρίνεις με άλλες, αν έχεις ανταλλακτικές. Από 6V6 (όπως και από βέσπα ;D ) δεν ξέρω.

Δεν γνωρίζω το boss αλλά το γνωρίζεις εσύ οπότε εγώ περισσεύω ;D. Το Hall of Fame είναι άψογο. Μπορεί να σου φανεί στην αρχή λίγο dark, αλλά έχει tone και εφόσον το τερματίσεις γίνεται όσο bright πρέπει. Οι preset ήχοι είναι πολύ ωραίοι και χρήσιμοι. Και μπορείς να προσθέτεις τα πολύ ενδιαφέροντα toneprint, που είναι δωρεάν. (EDIT: Σπύρο μόλις με πρόλαβες ;D) Να προσθέσω ότι η TC ετοιμάζει μια πολύ ωραία καινοτομία, τον toneprint editor όπου θα μπορείς να φτιάχνεις τα δικά σου τελείως custom toneprint στον υπολογιστήρα σου και να τα κάνεις upload σε toneprint πετάλια, όπως το Hall of Fame. O έδιτορ θα είναι και αυτός δωρεάν, και αναμένεται σύντομα. Συμφωνώ με τον Σπύρο, έχει πολύ ωραίο buffer με το οποίο θα έχεις επιπλέον και reverb trail αφού γίνει off το πετάλι. Ένα πολύ ωραίο και άψογα σχεδιασμένο πετάλι.

Πολύ ωραίο θέμα, εξαιρετικός και ο Κέιλ.