Μοντέρνο παραδοσιακό

[odis13]

Ανοίγω ενα thread με σύγχρονη μουσική που αντλεί το υλικό της απο διάφορες παραδοσιακές μουσικές της χώρας μας. Απο νησιώτικα ως ηπειρώτικα, απο ελαφρώς εκμοντερνισμένες εκτελέσεις και ενορχηστρώσεις μέχρι ακραίες μετουσιώσεις σε ηλεκτρονικά μονοπάτια, απο κομμάτια καινούρια με παραδοσιακά στοιχεία μέχρι διασκευές κλασσικών. Θα αποφύγω γνωστά και μη εξαιρετέα παραδείγματα (απο Mode Plaga, Imam Baildi, Baildsa, Xαίνηδες, Thrax Punks, VIC) μόνο και μόνο για να ακούσουμε επ'ευκαιρία κάτι λιγότερο γνώστο.

Τις νέες αυτές προσεγγίσεις τις βρίσκω ενδιαφέρουσες γιατί δείχνουν μια συνέχεια. Δείχνουν ότι υπάρχει κόσμος με μουσικά ενδιαφέροντα τελείως εξωγήινα που παράλληλα όμως εκτιμά την μουσική μας παράδοση και βρίσκει μέσα της υλικό με το οποίο ταυτίζεται σε σημείο που να θέλει να το αντλήσει και να το επανεκφράσει με το δικό του νέο μουσικό λεξιλόγιο. Το βρίσκω πολύ ενθαρρυντικό, πολύ φρέσκο να ακούω τι το καινούριο έκανε κάποιος με σκοπούς και στίχους που άκουγα μικρός τη γιαγιά μου να σιγομουρμουράει.

Το βλέπω σαν έκφανση μιας παράδοσης που δεν έχει γίνει αποκλειστικά μουσειακό είδος αλλα αναπνέει και εξελίσσεται, ή εξελίσσει άλλα γύρω της. Και δεν μπορώ παρά να αναγνωρίσω την αξία του να έρχονται ψήγματα παραδοσιακών ακουσμάτων σε νέα αυτιά (ηλικιακά και μη) που μπορεί να μην τα είχαν συναντήσει αλλού ως ερέθισμα. Δημιουργούν μια προσβασιμότητα, ενα παραθυράκι και για νέες γενιές και για άτομα εκτός της χώρας και κουλτόυρας μας - όσο λίγοι και να είναι αυτοί που εν τέλει ρίχνουν και την ματιά παραπέρα για μένα καλό είναι.

Ξέρω ότι σε πολλούς αρκετές απο αυτές τις απόπειρες δε θα αρέσουν - μπορεί κανείς να ισχυριστεί οτι τίποτα δε μπορεί να συγκριθεί με την αυθεντικότητα μιας καθαρής παραδοσιακής/δημοτικής μουσικής έκφρασης, ή και ακόμα οτι τέτοιες κινήσεις διυλίζουν, εκφυλίζουν σε ένα βαθμό το πρωτότυπο. Το αντιλαμβάνομαι ως επιχείρημα αλλά δεν με πείθει. Υπάρχει ευτυχώς πληθώρα νέων μουσικών που υπηρετούν τις διάφορες παραδοσιακές μας μουσικές με έμφαση στην αυθεντικότητα, υπάρχει ευτυχώς και η συλλογική μνήμη των μουσικών αυτών και της ιστορίας τους ακόμη ζωντανή. Και αν αυτή η μνήμη ενισχυθεί με 2, 5, 10 άτομα που φτάσανε στο αυθεντικό μέσω του μοντέρνου όλοι μας κερδισμένοι βγαίνουμε.

Προσθέστε δικά σας δείγματα!

 

[Άγιος]

Άκουσα τα 3 πρώτα, πολύ ωραία η κοπέλα στο Kadinelia(?) Είναι όλοι πολύ καλοί μουσικοί και διασκευές τους ενδιαφέροντα ακούσματα αλλά μέσα στο μυαλό μου ξεχωρίσουν σαν το νερό και το λάδι από τι μια τα παραδοσιακά τραγούδια και από την άλλη το ξενικό είδος μουσικής που επιχειρούν να εισάγουν και να ενώσουν, πως να το πω σαν να κόβει το αυγό όταν το αναμειγνύεις με το ζουμί στη συνταγή της σούπας. Για εμένα δεν δένει το πράγμα και θεωρώ ότι αν και δεν κάνει κακό εντούτοις δεν συνεισφέρει στην Νεοελληνική κουλτούρα που είναι προς διάσωση, και είναι σοβαρό θέμα, αυτά τα τραγούδια και οι τέχνες από πίσω τους είναι η ταυτότητα μας σαν λαός, χωρίς αυτά τα πράγματα μένουν μόνο τα λούτρινα τσολιαδάκια που πουλάνε στο Θησείο

 

[manosx]

Επι 70 και πλεον χρονια η "Νεοελληνικη κουλτουρα" ασχολειται αποκλειστικα με το πως θα μας "ξεβλαχεψει", απο την παρεα της Βλαχοπουλου και της Βουγιουκλακη που τραγουδανε τζαζροκιες καβαλα στο ανοιχτο καμπριο, μεχρι τα αληστου μνημης περιοδικα που εφηυραν και τον ορο ξεβλαχεμα.

Και τωρα επιχειρουμε να ξεβλαχεψουμε και τα βλαχοτραγουδα, αλλα μπορει να γινει αυτο; Η ουσια ενος τετοιου μεσαιωνικων προδιαγραφων πολιτιστικου προιοντος ειναι η πρακτικη σε πληρη απομονωση, ειναι η λειτουργικοτητα σε μια εποχη που η προσβαση στην πληροφορια και στα βιομηχανικων προδιαγραφων ξενα πολιτιστικα προιοντα ηταν ανυπαρκτη.

Απο τη στιγμη ομως που υπαρχει αμεση και μαζικη προσβαση και επιβολη απο αυτα, η λειτουργικοτητα του γινεται ακριβως αυτο που ειπωθηκε, τσολιαδακια στην ομονοια, μια μικρη υποσημειωση, μια φολκλορ ανθυπολεπτομερια σε μια θαλασσα υπερτερων δεδομενων.

Σα να κοιταζεις το χορο των ινδιανων γυρω απο το τοτεμ, τον κοιτας για λιγο και σαν αξιοθεατο, οχι σαν βιωμα.

Γενικα ολη η "νεοελληνικη κουλτουρα" των τελευταιων ετων, σα μονη παροχη οξυγονου εχει τη μονομερη εξαρτηση μεριδας Ελληνων απο τη μητρικη τους γλωσσα, ενα μπονους για το λογο της υπαρξης της, που ειναι και η καταδικη τοσο της ιδιας οσο και αυτων που αρκουνται σε αυτη.

Δυστυχως δε διαφερει στην πραξη απο συνηθειες οπως προσθηκη κρικων στο λαιμο, μεχρι αυτος να ψηλωσει και να γινει μη- λειτουργικος, που ακολουθουν κατι παραξενες αφρικανικες φυλες: Την ωρα που εμεις μετραμε κρικους, και θεωρουμε υψηλο πολιτιστικο προιον τις τσαμπουνες και διαφορα αλλα περιεργα, ο εξαγωγιμος πολιτισμος των αλλων λαων συνεχιζει να μας αποικιοποιει. Αλλωστε, σε μια χωρα με απολυτη εξαρτηση τοσο οικονομικη οσο και γεωπολιτικη, η ψευδαισθηση του οτι θα μπορουσε να υπαρχει πολιτιστικη αυταρκεια, η εστω ενα λιγοτερα ελλειματικο "πολιτιστικο ισοζυγιο" ειναι ακριβως αυτο: ψευδαισθηση.

 

[Shelter]

Είμαι πάντα σκεπτικός απέναντι σε τέτοιες απόπειρες.

Ειμαι σύμφωνος με την άποψη ότι αν ειναι να δημιουργήσουμε μια νέα "εθνική σχολη" (Με την Καλομοιρική έννοια) στην αλτερνατιβ μουσική, θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε την παράδοση. Έστω και αν αυτο συμβαίνει σε ένα μη συνειδητο επίπεδο. Και ως εκ τούτου σύμφωνοι ότι οι νέοι πρέπει να χτίσουν γέφυρες με αυτή τη μουσική και να συνδεθούν. Φυσικά αρχικά θα το κάνουν μέσω των διασκευών και τι πιο λογικό να προσπαθήσουν να εκσυγχρονίσουν τον ήχο για να τον φέρουν προς τα δω αισθητικά. Οκ ως εδώ και εντάξει κάποιες απόπειρες ενδεχομένως να ειναι πιο επιτυχημένες ενώ άλλες λιγότερο. Προσπαθώ να μην στέκομαι σε αυτό αλλά να θυμάμαι ότι πριν μερικά χρόνια όταν εγώ ήμουν μικρότερος, το να ασχολείσαι με την παραδοσιακή μουσική ήταν στην καλύτερη περίπτωση γραφικό και στη χειρότερη γινόταν μια αυθαίρετη σύνδεση με μια συγκεκριμένη πολιτική περίοδο της χώρας... Λόγω αυτού παραλίγο να ξεμεινουμε απο δασκάλους παραδοσιακής μουσικής και οργάνων, κληρονομιά που σου αρέσει δε σου αρέσει έπρεπε να τη διατηρούμε με ευλάβεια. Ομοίως και εκεί ίσως χασαμε κατα κράτος, το αποτύπωμα της δημοτικής μουσικής στη δισκογραφία ενώ ήταν υπαρκτο μέχρι και σε όλη τη δεκαετια του 70, απο τη δεκαετια του 80 και μετά έσβησε και σήμερα αν θέλεις να ακούσεις δίσκους απο τους παλιούς τραγουδιστές δυσκολεύεσαι πολύ να βρεις υλικο. Ειδικότερα αν πρόκειται για μουσική της ηπειρωτικής Ελλάδας γιατι η μουσικής της νησιωτικής χώρας οργανώθηκε κάπως καλύτερα.

Σε δεύτερο επίπεδο φοβάμαι ότι η μουσική αυτή αποτυγχάνει τοσο στο να αναπαράγει τα γνήσια καλλιτεχνικά μέσα του ιδιώματος όσο και να περάσει σε ένα πιο βαθύ καλλιτεχνικό επίπεδο. Και στη σύνθεση αλλά ειδικά στον τρόπο του τραγουδιού. Και ίσως για αυτό να ευθύνεται αυτο που αναφέρεται παραπάνω. Υπάρχουν μεν κάποια σχήματα και μονάδες που προσπαθούν να γράψουν νέα μουσική αντλώντας έμπνευση απο την παράδοση, με χρήση παραδοσιακής ενοργάνωσης και φορμας, αλλά οι πιο πολλοί μένουν στην διασκευή-lifting του παραδοσιακού ήχου με προσθήκη σύγχρονων οργάνων και ενίοτε και ρυθμών. Πιστεύει κάποιος αλήθεια ότι μια μελωδια και ένας στίχος που επιβίωσε 150-200 χρόνια, χρειάζεται κάποια επέμβαση? έχει περάσει ήδη το τεστ του χρόνου.

Ένα άλλο ερώτημα είναι το ότι προσωπικά ξενίζομαι όταν βλεπω σήμερα παιδια 20-30 ετών να χρησιμοποιούν μια γλώσσα νεκρή εδώ και περιπου 100 χρόνια.

Βεβαια ξαναλέω, δεν ειναι όλα έτσι, υπάρχουν κάποιοι που προσπαθούν να γράφουν νέα μουσική εμπενευσμένη απο την παράδοση. Απλά οι δυο αυτες κατηγορίες συνυπάρχουν.

Κάτι ακόμη που με προβληματιζει ειναι το εξης. Η Ελλάδα είναι μια χώρα που σε πολύ μικρές γεωγραφικές αποστάσεις συναντάς πολύ μεγάλες τοπογραφικές και κλιματολογικές διαφορές και συνεπώς εντελώς διαφορετικά τοπία. Αυτο σημαινει διαφορετική ψυχοσύνθεση για τους κατοίκους και συνεπώς διαφορετική έκφραση. Άρα έχουμε στο μικρό μας γεωγραφικό χώρο πολλά μικρά δημοτικά ιδιωματα που διαφέρουν σημαντικά μεταξύ τους και προφανώς απευθύνονται στον τόπο τους με τους αντιστοιχους ανθρώπους. Ξέρω... κάποιος θα ισχυρισθεί "εγώ τα ακούω όλα και μου αρέσουν" και μπράβο του, αλλά προσωπικά δε νιώθω έτσι και μάλιστα διατηρώ σοβαρες επιφυλάξεις για το πως και αν μπορεί κάποιος να συγκινείται το ίδιο με μια μουσικη απο την Κρήτη και συγχρόνως απο την Ήπειρο ή μια απο τη Λέσβο και απο τα Επτάνησα ή τον Έβρο. Μιλάμε για αντιδιαμετρικές ψυχολογικές καταστάσεις και απουσία της κοινης εμπειρίας της κουλτούρας του τόπου.

Αυτο δε σημαινει βέβαια ότι δεν πρεπει να υπαρχουν και να τα συντηρούμε ή να τα μελετάμε, αλλά σκεφτείτε για παράδειγμα την Ποντιακή μουσική που αν και τρομερά επιδραστική ψυχολογικά, έχει δική της ρυθμολογία, δικό της αρμονικό τρόπο και προφανώς δική της γλώσσα. Και εμένα με εντυπωσιάζει το άκουσμα (και η θέα του χορού) αλλά το κοιτάζω πιο πολύ σαν κάτι εξωτικό και σιγουρα όσο και να θέλω δυστυχως αποτυγχάνω να συγκινηθώ το ίδιο με έναν Πόντιο όταν ακούω τραγούδια για τη χαμένη τους πατρίδα. Για αυτό λέω ότι αυτα τα μουσικά ιδιώματα είναι πλούσιοι πολιτιστικοί φορείς που φτιάχτηκαν απο συγκεκριμένες πληθυσμιακές ομάδες για να απευθυνθούν σε ομάδες με αντίστοιχα χαρακτηριστικά και να επικοινωνησουν. Όχι σε όμορες ομάδες με λιγο διαφορετικά χαρακτηριστικά.

Κάπως έτσι δυστυχώς αυτές οι σύγχρονες απόπειρες δεν καταφέρνουν να συγκινήσουν και να ενώσουν ακροατήρια κάτω απο κοινά χαρακτηριστικά ή ένα συγκεκριμένο γεγονός της συλλογικής μνήμης. Έκτός αν πρόκειται για το σύνθημα που όλους μας ενώνει "μαγγες πιάστε τα γιοφύρια". Η δε ενσωμάτωση των σύγχρονων μουσικών στοιχείων έχει γινει μερικές φορές κάπως επιτηδευμένα.

Οι χαίνηδες θεωρώ ότι είναι κάπως ξεχωριστή περίπτωση καθώς δεν ειναι και νέο σχήμα και έχει μέσα στα χρόνια καταφέρει να φτιάξει έναν προσωπικό ήχο που ναι μεν ειναι fusion αλλά μοιάζει να εχει ζυμωθεί μέσα απο χρονοβώρες και ουσιαστικές διαδικασίες πολλές εκ των οποίων ειναι κοινωνικές (όπως πρεπει δηλαδη). Επίσης είναι ένα σχήμα που διαπνέεται απο την σπάνια και επιδραστική προσωπικότητα του ιδρυτή του με ότι και αν αυτο συνεπάγεται. Δεν υπάρχουν σε όλες τις μπαντες αυτες οι συνθηκες.

Αν και γενικά δεν μπορώ να πω ότι ειμαι ένθερμος λάτρης του είδους, ξεχωρίζω ένα ντουετάκι απο το Στρασβούργο με μια τραγουδίστρια που για τα δικά μου γούστα στο τραγούδι είναι μια απο τις δυο καλύτερες της γενιάς μας, και μια πολυοργανίστρια-συνθέτη που φέρνει πολλά πραγματα στο τραπέζι, όχι πάντα της απόλυτης αισθητικής μου αλλά με συνέπεια ως προς αυτό που πρεσβεύουν.

 

[MGs]

Η ¨παραδοσιακή μουσική¨ σαν όρος κάθε τόπου/χώρας,είναι από μόνη της μία τέτοια ενέργεια,η οποία άν και απέκτησε κάποιες σταθερές και στεγανά,αποτελείται και είναι άμεσα συνδεδεμένη με την ταχύτητα της προόδου τών μουσικών δρόμων και την ανάπτυξη μουσικών οργάνων,οπού μέσο των εμπορικών σταθμών υιοθετήθηκε και αναπτύχθηκε βάση της τοπικής κουλτούρας,τρόπου διαβίωσης,τοπικής διαλέκτου,μορφολογία και γεωγραφική περιοχή,καιρικών συνθηκών,δίνοντας μία ηχητική σφραγίδα που χαρακτήριζε τον κάθε τόπο.

Αν ψάξετε στον παγκόσμιο χάρτη,δέν θα βρείτε εύκολα π.χ υψόμετρο και όργανο που παράγει συχνότητες ανάλογες του ανέμου,βόριο χιονισμένο τοπίο με αρκούδες και λύκους που έτρωγαν 2-3 χωριανούς για πρωινό και επιδρομές βαρβάρων με σκοπό την τροφή με μουσικούς δρόμους του στύλ "χορέψετε,χορέψετε"(εκτός άν το έχει επισκεφθεί κάποιος πρόγονος της Μαρίνας μας ) και φιλήσυχο επαρκές ψαροχώρι με πολεμικές ιαχές,τοτέμ και βαμμένα πρόσωπα.

Υπάρχει βέβαια και η περίπτωση,άν επισκεφθείτε κανένα γάμο/πανηγύρι εδώ στην κρήτη όπου όλοι είναι υπό την επήρεια,να τα δείτε όλα αυτά μαζί να παρελάζουν μπροστά από τα μάτια σας,αλλά ας μήν το πάρουμε σαν αντιπροσωπευτικό παράδειγμα.

Τι έλεγα?
Α ναι.

Το ερώτημα που πρέπει να θέσουμε κατά την γνώμη μου,δέν αφορά την εναλλακτική προσέγγιση σε ένα παραδοσιακό άκουσμα π.χ αλλά το προς ποιά κατεύθυνση αυτό γίνεται,αν ταιριάζει τελικά με αυτό που έχουμε μπροστά μας και αν στην τελική,μας αντιπροσωπεύει.

Κατι άλλο που είναι βασικό και αυτό είναι προσωπική γνώμη,είναι ότι αρκετοί άνθρωποι δέν καταφέρνουν να κρατήσουν μία βασική ισορροπία πάνω στην γραμμή που ξεχωρίζει την όποια παρέμβαση,με την γελιότητα,περνώντας την με δρασκελιές,προσπαθόντας να ικανοποιήσουν τις προσωπικές τους φιλοδοξίες και όχι το κομμάτι που καλούνται να εκπροσωπήσουν.
Δυστηχώς,η αισθητική του πράγματος,δέν χρηματοδοτείτε από τους χορηγούς τους.

 

[kpeyos]

Σε έναν βαθμό με κάλυψε ο @Shelter. Αυτό στο οποίο θέλω να διαφοροποιηθώ είναι στην αναζήτηση κάποιου ακαδημαϊκού κινήτρου: Η μουσική είναι έκφραση, από 'κει ξεκίνησε και αυτό είναι το ζητούμενο.

Πολύ περισσότερο κι εγώ φυσικά εκτιμώ προσπάθειες όπως αυτή της Satti στο Yenna, οι οποίες φαίνεται να πηγαίνουν το πράγμα κι ένα βήμα παρακάτω και δείχνουν βαθιά κατανόηση της παράδοσης και αντίστοιχη αισθητική.

Θα μου άρεσε κάποια στιγμή να μπορούσαμε να προσεγγίσουμε τη fusion σκηνή της Κωνσταντινούπολης, αν και είμαι απαισιόδοξος.

 

[MGs]

Iasis,από επίδειξη μόδας εώς εκθεσή ζωγραφικής,στον Lounge fm και Lt1 και σίγουρα και αλλού από εμένα.
Τους εκτιμώ πολύ.
Ωραίοι και οι χαίνηδες,εκτός του αντιπαθητικού πασχαλίδη.
Ο αποστολάκης τελευταία φορά που είδα βίντεο εκάνε κάτι σαν καράτε.
Στην κρήτη,δέν θα του φανεί και πολύ χρήσιμο με τόσες μπιστόλες που κυκλοφορούν,νομίζω.

 

[Alter]

Το περίεργο στην Ελλάδα είναι το σε πόσο μεγάλο βαθμό όλοι αυτοί είναι εντελώς αποκλεισμένοι από όλα τα μέσα προβολής, τα οποία συνήθως προωθούν μόνο ότι χειρότερο υπάρχει.,

To ότι κάπου εκεί το 50-60 χάσαμε σα λαός την επαφή μας με την όποια παράδοση είχαμε, και μια τέτοια εξέλιξη δεν έγινε ποτέ σε μεγάλο εύρος, αντί αυτού ήρθαν μόνο τα σκυλάδικα και το έντεχνο/πολιτικό τραγούδι (και το αντίστοιχο σε τόσους άλλους τομείς εκτός μουσικής, από λογοτεχνία μέχρι αρχιτεκτονική κτλ), είναι νομίζω βασική αιτία για την κατάντια μας σαν έθνος και χώρα σήμερα. Δέντρο χωρίς ρίζες τέλος..

Ως μουσική κριτική, όλα τα μουσικά είδη προυποθέτουν βαθεία προσωπικη τριβή και μακροχρόνια πορεία για να τα υπηρετήσει κανείς αξιοπρεπώς, ειδικά τα παραδοσιακά που είναι η ψυχή του κάθε τόπου και των ανθρώπων που έχουν περάσει απ αυτόν. Αυτοί που έχουν κάνει αυτή τη δουλειά εύκολα ξεχωρίζουν.

 

[Σπινθηροβόλος γάιδαρος]