- Μηνύματα
- 1,713
- Πόντοι
- 938
Κι εγώ βρηκα το κειμενο απο το θρεντ που ανέφερα πριν, σωσμενο σε mail, απο ανασφαλεια μη χαθεί. Το παραθετω. Αν βρει κανεις και το θρεντ, ευπρόσδεκτο.
O Leo Fender (και οι συνεργάτες του) δεν ακολουθούσε το ρητό form follows function αλλά είχε ένα problem solving attitude που έτυχε να γεννήσει, κατά λάθος, όχι απλά ένα όργανο, αλλά τον ορισμό της ηλεκτρικής κιθάρας και ένα είδωλο του παγκόσμιου design. Το form δεν ήταν καν στο μυαλό τους για να το ακολουθήσει το function. Όταν λέω ότι η Strat είναι ένα "εργονομικό χάος" σημαίνει ότι γεννήθηκε από κάτι άλλο και προσαρμόστηκε σε κάτι άλλο για να καταλήξει να χρησιμοποιείται για κάτι άλλο. Είναι ωραία και ρομαντική η ιστορία του μοναχικού οραματιστή που σκάρωνε όργανα με μη συμβατικό τρόπο, αλλά θεωρώ ότι του αποδίδουν, κατόπιν εορτής και ερήμην του, ιδιότητες που ίσως και ο ίδιος δεν ήθελε. Όπως ακριβώς κάνουν οι κριτικοί και οι αναλυτές τέχνης που εικάζουν "τι ήθελε να πει ο ποιητής". Η Strat λοιπόν ήταν η ιδέα να εφαρμοστεί σε κιθάρα, η σημαντικότερη ανακάλυψη του Leo, το ηλεκτρικό μπάσο. Αρχικά αυτό, ήταν Telecaster με μανίκι μπάσου, που δεν μπορούσε να σταθεί (neck heavy) oπότε σκάρωσαν ένα μοντέλο και τράβηξαν ένα κέρατο ως το 12ο τάστο (που είναι και γεωμετρικό κέντρο ενός 34" μπάσου) για να μην πέφτει το μανίκι. Και εγένετο μπάσο. Κι ας θυμώνουν οι φίλοι που τους λέω χιουμοριστικά ότι το μπάσο είναι μια 4-χορδη κιθάρα κουρδισμένη μια οκτάβα κάτω. Νωρίτερα, για να λύσουν το πρόβλημα του neck heaviness στην Τele, είχαν αρχίσει να χρησιμοποιούν βαρύτερα ξύλα (northern ash και pink alder) και τώρα, με το σχέδιο του p-bass στα χέρια τους, θα μπορούσαν να επιστρέψουν σε ελαφρύτερα σώματα αν το προσάρμοζαν σε κιθάρα. Πιο ελαφρύ όργανο, καλύτερη εργονομία, λιγότερη κούραση στο fretting hand αφού δεν χρειάζεται να κουβαλάει και το βάρος του μανικιού. Σε ποιο κοινό απευθυνόταν ο Leo; Country και western παλικάρια, επαγγελματίες του μεροκάματου που γυρνούσαν την επικράτεια παίζοντας 4-5 μέρες την εβδομάδα. Oι ακουστικές κιθάρες ήταν μεν ελαφρύτερες αλλά ήταν πιο ογκώδεις και δεν μπορούσαν να πάρουν το ρόλο και lapsteel. Σε αυτούς έπρεπε να πουλήσει. Τα όργανά του δεν ήταν αποτέλεσμα "σπουδαίου, μακρινού οράματος που θα άλλαζε τον ρου της μουσικής". Lapsteel κιθάρες έφτιαχνε πριν την Tele και ενισχυτές. Tο unique selling proposistion που είχε ο Leo στα χέρια του με την Τele ηταν 2σε1 εμ Electric Spanish εμ Lapsteel. To μόνο του πρόβλημα ήταν το βάρος που όταν το έλυσε του δημιούργησε άλλο, το balance. Με το P-Bass στα χέρια του, ήταν μονόδρομος να το πάει και σε κιθαρομορφή Strat. Στην ουσία η Stratocaster ήταν η λύση στο πρόβλημα βάρους που είχε η Tele. Δεν είναι όργανο που σχεδιάστηκε σε κενό χαρτί. Και μάλιστα τώρα, με το κέρατο να κρατάει τα μπόσικα, μπορούσαν να αφαιρέσουν κι άλλη μάζα από τη Strat χωρίς να έχουν θέμα neck dive. Arm countours, belly contours, μεγάλο cavity, πλαστικά knobs, πιο ελαφριοί μαγνήτες, μεγάλο σκάψιμο για tremolo. Ηoorey, τώρα το USP (unique selling proposition) επεκτάθηκε. Εμ electric spanish εμ lap steel και πλέον και lapsteel hawaian (με το τρεμολο) και βιολάκι. Η τοποθέτηση των controls (εκεί που με ενοχλούν προσωπικά αφάνταστα) έγινε έχοντας στο νου flat παίξιμο πάνω στα γόνατα. Όλα είναι κοντά μεταξύ τους για να μπορεί ο παίκτης λάστιχο, να έχει γρήγορη πρόσβαση στο tremolo bar, να αλλάζει θέση διακόπτη χωρίς να αλλάζει τη ροή του παιξίματος και να κάνει και το βιολάκι του με το μικρό το δάχτυλο την ώρα που πενιάζει. Ο 3θέσιος είναι εκεί για να αλλάζει θέση όταν το slide περνάει από τον neck μαγνήτη, ωστε να μην "διαβάζονται" οι "πίσω από το slide" φασαρίες. Ο μεσαίος μαγνήτης δεν ήταν εκεί για ποικιλία ήχων, αλλά για πρακτικούς λόγους. Μιλάμε ακόμη για εποχή western και country. Έτσι κατάφερε να δημιουργήσει ένα πολυεργαλείο στα χέρια του "χειρωνάκτη" μουσικού όπου αυτός και ο picking buddy του πλέον θα μπορούσαν να ανταλλάσσουν ρόλους παίζοντας κιθάρα, lapsteel, hawaian και μπάντζο (βάζοντας ένα μαντήλι ανάμεσα στις χορδές και το "άχρηστο" ashtray). Το palm muting ήταν rock n roll, δεν υπήρχε ακόμη, οπότε τα βιδάκια των saddles που προεξέχουν (ναι αυτά που μου κόβουν το ρημαδοδεξί όταν πάω να σκάσω reggae chunks και μου φεύγουν chunks στην κυριολεξία από το χέρι). Ή όταν κοπανάω με το δεξί το volume knob και κλείνω κατα λάθος την ένταση. Ή όταν καταλήγω πάντα να παίζω bridge μαγνήτη γιατί ο διακόπτης είναι στο strumming action του δεξιού μου χεριού. Οι country western boys στράμαραν κοντά στο neck άλλωστε, δεν τους ενοχλούσαν αυτά.Και αφού είχε φτιάξει ένα καταπληκτικό USP, oι country & western είπαν "τι σαχλαμάρα" και εξακολουθούσαν να προτιμούν tele. Και τότε ήρθαν οι "αναθεματισμένοι αράπηδες" (Ιke Turner) και οι φλωροκολλεγιόπαιδες (Buddy Holly) να σώσουν τη Strat και να την κάνουν rock n roll icon. Η νεολαία της πόλης γούσταρε αμάξια με πτερύγια και χρώματα και space age και atomic design. Ο Leo δεν είχε τον Hendrix και τον Beck στο μυαλό του όταν έφτιαχνε τη Stratocaster. Ούτε καν τα παιδιά της πόλης. Δεν προέβλεπαν το μέλλον. Δημιουργούσαν με βάση τις ανάγκες του τότε, προσπαθώντας να φτιάξουν ένα προϊόν που θα πουλούσε. Με πρακτικό τρόπο. Δεν υπήρχε σχεδιασμός. Eίχαν προβλήματα να λύσουν κι όχι όνειρα για να ονειρευτούν. Δεν ήταν ιδιοφυίες. Άνθρωποι εργατικοί, πρακτικοί και καταφερτζήδες ήταν. Η πρώτη κιθάρα που μελετήθηκε και σχεδιάστηκε πραγματικά στο χαρτί πριν βγει στο πρωτότυπο ήταν και η καλύτερή τους. JazzmasterΚαι μετά είπε κάποιος: "Τι χάλια, πώς να παίξεις surf και garage σε τέτοιο όργανο;"
O Leo Fender (και οι συνεργάτες του) δεν ακολουθούσε το ρητό form follows function αλλά είχε ένα problem solving attitude που έτυχε να γεννήσει, κατά λάθος, όχι απλά ένα όργανο, αλλά τον ορισμό της ηλεκτρικής κιθάρας και ένα είδωλο του παγκόσμιου design. Το form δεν ήταν καν στο μυαλό τους για να το ακολουθήσει το function. Όταν λέω ότι η Strat είναι ένα "εργονομικό χάος" σημαίνει ότι γεννήθηκε από κάτι άλλο και προσαρμόστηκε σε κάτι άλλο για να καταλήξει να χρησιμοποιείται για κάτι άλλο. Είναι ωραία και ρομαντική η ιστορία του μοναχικού οραματιστή που σκάρωνε όργανα με μη συμβατικό τρόπο, αλλά θεωρώ ότι του αποδίδουν, κατόπιν εορτής και ερήμην του, ιδιότητες που ίσως και ο ίδιος δεν ήθελε. Όπως ακριβώς κάνουν οι κριτικοί και οι αναλυτές τέχνης που εικάζουν "τι ήθελε να πει ο ποιητής". Η Strat λοιπόν ήταν η ιδέα να εφαρμοστεί σε κιθάρα, η σημαντικότερη ανακάλυψη του Leo, το ηλεκτρικό μπάσο. Αρχικά αυτό, ήταν Telecaster με μανίκι μπάσου, που δεν μπορούσε να σταθεί (neck heavy) oπότε σκάρωσαν ένα μοντέλο και τράβηξαν ένα κέρατο ως το 12ο τάστο (που είναι και γεωμετρικό κέντρο ενός 34" μπάσου) για να μην πέφτει το μανίκι. Και εγένετο μπάσο. Κι ας θυμώνουν οι φίλοι που τους λέω χιουμοριστικά ότι το μπάσο είναι μια 4-χορδη κιθάρα κουρδισμένη μια οκτάβα κάτω. Νωρίτερα, για να λύσουν το πρόβλημα του neck heaviness στην Τele, είχαν αρχίσει να χρησιμοποιούν βαρύτερα ξύλα (northern ash και pink alder) και τώρα, με το σχέδιο του p-bass στα χέρια τους, θα μπορούσαν να επιστρέψουν σε ελαφρύτερα σώματα αν το προσάρμοζαν σε κιθάρα. Πιο ελαφρύ όργανο, καλύτερη εργονομία, λιγότερη κούραση στο fretting hand αφού δεν χρειάζεται να κουβαλάει και το βάρος του μανικιού. Σε ποιο κοινό απευθυνόταν ο Leo; Country και western παλικάρια, επαγγελματίες του μεροκάματου που γυρνούσαν την επικράτεια παίζοντας 4-5 μέρες την εβδομάδα. Oι ακουστικές κιθάρες ήταν μεν ελαφρύτερες αλλά ήταν πιο ογκώδεις και δεν μπορούσαν να πάρουν το ρόλο και lapsteel. Σε αυτούς έπρεπε να πουλήσει. Τα όργανά του δεν ήταν αποτέλεσμα "σπουδαίου, μακρινού οράματος που θα άλλαζε τον ρου της μουσικής". Lapsteel κιθάρες έφτιαχνε πριν την Tele και ενισχυτές. Tο unique selling proposistion που είχε ο Leo στα χέρια του με την Τele ηταν 2σε1 εμ Electric Spanish εμ Lapsteel. To μόνο του πρόβλημα ήταν το βάρος που όταν το έλυσε του δημιούργησε άλλο, το balance. Με το P-Bass στα χέρια του, ήταν μονόδρομος να το πάει και σε κιθαρομορφή Strat. Στην ουσία η Stratocaster ήταν η λύση στο πρόβλημα βάρους που είχε η Tele. Δεν είναι όργανο που σχεδιάστηκε σε κενό χαρτί. Και μάλιστα τώρα, με το κέρατο να κρατάει τα μπόσικα, μπορούσαν να αφαιρέσουν κι άλλη μάζα από τη Strat χωρίς να έχουν θέμα neck dive. Arm countours, belly contours, μεγάλο cavity, πλαστικά knobs, πιο ελαφριοί μαγνήτες, μεγάλο σκάψιμο για tremolo. Ηoorey, τώρα το USP (unique selling proposition) επεκτάθηκε. Εμ electric spanish εμ lap steel και πλέον και lapsteel hawaian (με το τρεμολο) και βιολάκι. Η τοποθέτηση των controls (εκεί που με ενοχλούν προσωπικά αφάνταστα) έγινε έχοντας στο νου flat παίξιμο πάνω στα γόνατα. Όλα είναι κοντά μεταξύ τους για να μπορεί ο παίκτης λάστιχο, να έχει γρήγορη πρόσβαση στο tremolo bar, να αλλάζει θέση διακόπτη χωρίς να αλλάζει τη ροή του παιξίματος και να κάνει και το βιολάκι του με το μικρό το δάχτυλο την ώρα που πενιάζει. Ο 3θέσιος είναι εκεί για να αλλάζει θέση όταν το slide περνάει από τον neck μαγνήτη, ωστε να μην "διαβάζονται" οι "πίσω από το slide" φασαρίες. Ο μεσαίος μαγνήτης δεν ήταν εκεί για ποικιλία ήχων, αλλά για πρακτικούς λόγους. Μιλάμε ακόμη για εποχή western και country. Έτσι κατάφερε να δημιουργήσει ένα πολυεργαλείο στα χέρια του "χειρωνάκτη" μουσικού όπου αυτός και ο picking buddy του πλέον θα μπορούσαν να ανταλλάσσουν ρόλους παίζοντας κιθάρα, lapsteel, hawaian και μπάντζο (βάζοντας ένα μαντήλι ανάμεσα στις χορδές και το "άχρηστο" ashtray). Το palm muting ήταν rock n roll, δεν υπήρχε ακόμη, οπότε τα βιδάκια των saddles που προεξέχουν (ναι αυτά που μου κόβουν το ρημαδοδεξί όταν πάω να σκάσω reggae chunks και μου φεύγουν chunks στην κυριολεξία από το χέρι). Ή όταν κοπανάω με το δεξί το volume knob και κλείνω κατα λάθος την ένταση. Ή όταν καταλήγω πάντα να παίζω bridge μαγνήτη γιατί ο διακόπτης είναι στο strumming action του δεξιού μου χεριού. Οι country western boys στράμαραν κοντά στο neck άλλωστε, δεν τους ενοχλούσαν αυτά.Και αφού είχε φτιάξει ένα καταπληκτικό USP, oι country & western είπαν "τι σαχλαμάρα" και εξακολουθούσαν να προτιμούν tele. Και τότε ήρθαν οι "αναθεματισμένοι αράπηδες" (Ιke Turner) και οι φλωροκολλεγιόπαιδες (Buddy Holly) να σώσουν τη Strat και να την κάνουν rock n roll icon. Η νεολαία της πόλης γούσταρε αμάξια με πτερύγια και χρώματα και space age και atomic design. Ο Leo δεν είχε τον Hendrix και τον Beck στο μυαλό του όταν έφτιαχνε τη Stratocaster. Ούτε καν τα παιδιά της πόλης. Δεν προέβλεπαν το μέλλον. Δημιουργούσαν με βάση τις ανάγκες του τότε, προσπαθώντας να φτιάξουν ένα προϊόν που θα πουλούσε. Με πρακτικό τρόπο. Δεν υπήρχε σχεδιασμός. Eίχαν προβλήματα να λύσουν κι όχι όνειρα για να ονειρευτούν. Δεν ήταν ιδιοφυίες. Άνθρωποι εργατικοί, πρακτικοί και καταφερτζήδες ήταν. Η πρώτη κιθάρα που μελετήθηκε και σχεδιάστηκε πραγματικά στο χαρτί πριν βγει στο πρωτότυπο ήταν και η καλύτερή τους. JazzmasterΚαι μετά είπε κάποιος: "Τι χάλια, πώς να παίξεις surf και garage σε τέτοιο όργανο;"
