- Μηνύματα
- 2,000
- Πόντοι
- 48
Η ομιλία του Γιώργου Σεφέρη κατά την απονομή του βραβείου Νομπέλ στη Λογοτεχνία
Στοκχόλμη, 10 Δεκεμβρίου 1963
Τούτη την ώρα αισθάνομαι πως είμαι ο ίδιος μια αντίφαση.Αλήθεια, η
Σουηδική Ακαδημία έκρινε πως η προσπάθειά μου σε μια γλώσσα περιλάλητη
επί αιώνες, αλλά στην παρούσα μορφή της περιορισμένη, άξιζε αυτή την
υψηλή διάκριση.Θέλησε να τιμήσει τη γλώσσα μου, και να - εκφράζω τώρα
τις ευχαριστίες μου σε ξένη γλώσσα. Σας παρακαλώ να μου δώσετε τη
συγγνώμη που ζητώ πρώτα-πρώτα από τον εαυτό μου.
Ανήκω σε μια χώρα μικρή. Ένα πέτρινο ακρωτήρι στη Μεσόγειο,που δεν
έχει άλλο αγαθό παρά τον αγώνα του λαού του, τη θάλασσα, και το φως
του ήλιου. Είνα ιμικρός ο τόπος μας, αλλά η παράδοσή του είναι
τεράστια και το πράγμα που μας χαρακτηρίζει είναι ότι μας παραδόθηκε
χωρίς διακοπή. Η ελληνική γλώσσα δεν έπαψε ποτέ της να μιλιέται.
Δέχτηκε τις αλλοιώσεις που δέχεται καθετί ζωντανό, αλλά δεν
παρουσιάζει κανένα χάσμα.
Ελύτης
«Μου εδόθηκε, αγαπητοί φίλοι, να γράφω σε μια γλώσσα που μιλιέται μόνον από μερικά εκατομμύρια ανθρώπων. Παρ' όλ' αυτά, μια γλώσσα που μιλιέται επί δυόμιση χιλιάδες χρόνια χωρίς διακοπή και μ' ελάχιστες διαφορές.[...] Και το αναφέρω όχι διόλου για να υπερηφανευθώ αλλά για να δείξω τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ένας ποιητής όταν χρησιμοποιεί για τα πιο αγαπημένα πράγματα τις ίδιες λέξεις που χρησιμοποιούσαν μια Σαπφώ ή ένας Πίνδαρος. [...]Εάν η γλώσσα αποτελούσε απλώς ένα μέσον επικοινωνίας, πρόβλημα δεν θα υπήρχε.Συμβαίνει όμως ν' αποτελεί και εργαλείο μαγείας και φορέα ηθικών αξιών.Προσκτάται η γλώσσα στο μάκρος των αιώνων ένα ορισμένο ήθος. Και το ήθος αυτό γεννά υποχρεώσεις. Χωρίς να λησμονεί κανείς ότι στο μάκρος εικοσιπέντε αιώνωνδεν υπήρξε ούτε ένας, επαναλαμβάνω ούτε ένας, που να μην γράφτηκε ποίηση στην ελληνική γλώσσα. Να τι είναι το μεγάλο βάρος παράδοσης που το όργανο αυτό σηκώνει».
«Αξιον εστί»:
«Τη γλώσσα μου έδωσαν ελληνική [...] Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου στις αμμουδιές του Ομήρου [...] ψαλμωδίες γλυκές με τα πρώτα-πρώτα ΔόξαΣοι. Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου, με τα πρώτα-πρώτα Δοξα Σοι [...] με τα πρώτα σμπάρα των Ελλήνων. Αγάπες μυστικές με τα πρώτα λόγια του Υμνου. Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου, με τα πρώτα λόγια του Υμνου».
Το μεγαλείο μιας γλώσσας φίλε δεν βρίσκεται στους γλωσσολόγους αλλά στους ποιητές της.
Επειδή πιστεύω ότι καλόπιστα λες ότι λες σου προτείνω να διαβάσεις την γέννηση της τραγωδίας του Νίτσε. Ίσως εκεί ανακαλύψεις ότι σε αυτόν τον τόπο ξεκίνησε κάτι ξεχωριστό και βαθύ, κάτι που βρήκε μόνο μιμητές μα ποτέ επαναλήψεις.
Στοκχόλμη, 10 Δεκεμβρίου 1963
Τούτη την ώρα αισθάνομαι πως είμαι ο ίδιος μια αντίφαση.Αλήθεια, η
Σουηδική Ακαδημία έκρινε πως η προσπάθειά μου σε μια γλώσσα περιλάλητη
επί αιώνες, αλλά στην παρούσα μορφή της περιορισμένη, άξιζε αυτή την
υψηλή διάκριση.Θέλησε να τιμήσει τη γλώσσα μου, και να - εκφράζω τώρα
τις ευχαριστίες μου σε ξένη γλώσσα. Σας παρακαλώ να μου δώσετε τη
συγγνώμη που ζητώ πρώτα-πρώτα από τον εαυτό μου.
Ανήκω σε μια χώρα μικρή. Ένα πέτρινο ακρωτήρι στη Μεσόγειο,που δεν
έχει άλλο αγαθό παρά τον αγώνα του λαού του, τη θάλασσα, και το φως
του ήλιου. Είνα ιμικρός ο τόπος μας, αλλά η παράδοσή του είναι
τεράστια και το πράγμα που μας χαρακτηρίζει είναι ότι μας παραδόθηκε
χωρίς διακοπή. Η ελληνική γλώσσα δεν έπαψε ποτέ της να μιλιέται.
Δέχτηκε τις αλλοιώσεις που δέχεται καθετί ζωντανό, αλλά δεν
παρουσιάζει κανένα χάσμα.
Ελύτης
«Μου εδόθηκε, αγαπητοί φίλοι, να γράφω σε μια γλώσσα που μιλιέται μόνον από μερικά εκατομμύρια ανθρώπων. Παρ' όλ' αυτά, μια γλώσσα που μιλιέται επί δυόμιση χιλιάδες χρόνια χωρίς διακοπή και μ' ελάχιστες διαφορές.[...] Και το αναφέρω όχι διόλου για να υπερηφανευθώ αλλά για να δείξω τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ένας ποιητής όταν χρησιμοποιεί για τα πιο αγαπημένα πράγματα τις ίδιες λέξεις που χρησιμοποιούσαν μια Σαπφώ ή ένας Πίνδαρος. [...]Εάν η γλώσσα αποτελούσε απλώς ένα μέσον επικοινωνίας, πρόβλημα δεν θα υπήρχε.Συμβαίνει όμως ν' αποτελεί και εργαλείο μαγείας και φορέα ηθικών αξιών.Προσκτάται η γλώσσα στο μάκρος των αιώνων ένα ορισμένο ήθος. Και το ήθος αυτό γεννά υποχρεώσεις. Χωρίς να λησμονεί κανείς ότι στο μάκρος εικοσιπέντε αιώνωνδεν υπήρξε ούτε ένας, επαναλαμβάνω ούτε ένας, που να μην γράφτηκε ποίηση στην ελληνική γλώσσα. Να τι είναι το μεγάλο βάρος παράδοσης που το όργανο αυτό σηκώνει».
«Αξιον εστί»:
«Τη γλώσσα μου έδωσαν ελληνική [...] Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου στις αμμουδιές του Ομήρου [...] ψαλμωδίες γλυκές με τα πρώτα-πρώτα ΔόξαΣοι. Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου, με τα πρώτα-πρώτα Δοξα Σοι [...] με τα πρώτα σμπάρα των Ελλήνων. Αγάπες μυστικές με τα πρώτα λόγια του Υμνου. Μονάχη έγνοια η γλώσσα μου, με τα πρώτα λόγια του Υμνου».
Το μεγαλείο μιας γλώσσας φίλε δεν βρίσκεται στους γλωσσολόγους αλλά στους ποιητές της.
Επειδή πιστεύω ότι καλόπιστα λες ότι λες σου προτείνω να διαβάσεις την γέννηση της τραγωδίας του Νίτσε. Ίσως εκεί ανακαλύψεις ότι σε αυτόν τον τόπο ξεκίνησε κάτι ξεχωριστό και βαθύ, κάτι που βρήκε μόνο μιμητές μα ποτέ επαναλήψεις.