Ok,
για να ξεκαθαρίσει λίγο ακόμη το τόπιο, γιατί σε αντίθεση με αυτά που πιστεύουν κάποιοι ορισμένα πράγματα έχουν σαφώς οριστεί, να σας δώσω ένα πολύ απλό παράδειγμα με το τι είναι πειραματική μουσική με την ακαδημαϊκή έννοια του όρου:
Ας υποθέσουμε ότι έχουμε έναν ασπρόμαυρο πίνακα ζωγραφικής, και απεικονίζουμε την παλέττα των χρωμάτων όπου σε ένα MIDI synthesizer το:
μαύρο αναπαριστάται από τον αριθμό 01
λευκό αναπαριστάται από τον αριθμό 127
και οι ενδιάμεσες διαβαθμίσεις αναπαριστώνται με τον πλησιέστερο αριθμό.
Φτιάχνουμε ένα πρόγραμμα το οποίο γραμμικά παίρνει με συντεταγμένες X-Y την κάθε κουκίδα χρώματος, την αναλύει, και την στέλνει στο MIDI συνθεσάϊζερ για αναπαραγωγή. Το ηχητικό αποτέλεσμα είναι πειραματική ηλεκτρονική μουσική. Γενικότερα, στην πειραματική ηλεκτρονική μουσική όπως ανέφερα σε προηγούμενο post μου, δεν εξετάζουμε εάν το αποτέλεσμα είναι καλαίσθητο ή εύηχο ή εξυπηρετεί κάποια δισκογραφική. Από την στιγμή που θα γίνει με επιστημονικό τρόπο, δηλαδή από την στιγμή που η απεικόνιση (mapping) οριστεί με κάποιο αποδεκτά επιστημονικό κριτήριο, θεωρείται ότι έχει βάσεις.
Παρ' όλα αυτά, αρκετά ακαδημαικά ινστιτούτα, βιβλία και κάποιοι άνθρωποι παρερμηνεύουν τον όρο πειραματική ηλεκτρονική μουσική με την προσπάθεια κάποιων μουσικών, είτε αυτοί ασχολούνται με ηλεκτρονική είτε όχι, να σχεδιάσουν καινούρια ηχοχρώματα στο συνθεσάϊζερ τους. Πάλι ανέφερα σε προηγούμενο post, ότι εξ ορισμού είναι αδύνατο να μην υπάρχει πειραματισμός σε μία τέτοια προσπάθεια. Υπάρχει κάποιος εδω μέσα που μπορεί να φέρει στο νου του το ηχητικό αποτέλεσμα τριών ημιτονοειδών LFO που τροποποιούν ένα φίλτρο με βάθος διαμόρφωσης 100%, 50% και 8% και με ταχύτητες 1Hz, 3Hz, και 12 Hz αντίστοιχα; Προφανώς όχι. Αν προσπαθήσει να το μάθει κανείς, αυτό το *πείραμα* που θα κάνει, θα είναι για αυτόν περιορισμένο στα πλαίσια ηχητικής εξερεύνησης. Κοντολογοίς τίποτε άλλο από το "ας το δοκιμάσω, για να δω τι θα γίνει".
Έχοντας πει αυτά, υπάρχουν αρκετά μουσικά ακούσματα στα οποία συνυπάρχουν και conceptual πειραματισμός αλλά και το αισθητικό φιλτράρισμα του μουσικού ή η συνύπαρξη με καθαρά δική του μουσική. Συνήθως αυτά, έχουν περισσότερο μουσικό ενδιαφέρον και καθόλου ή ελάχιστο ακαδημαϊκό ενδιαφέρον. Επίσης, να αναφέρω πως η πειραματική μουσική δεν είναι κατ' ανάγκη ηλεκτρονική και πολύ περισσότερο αναλογική ηλεκτρονική μουσική. Στο 99% των περιπτώσεων, χρησιμοποιείται μία abstract μοντελοποίηση για την εκτέλεση του πειράματος και ο καλύτερος τρόπος να γίνει αυτό είναι μέσω ενός υπολογιστή.
warpie είπε:
Πχ. το 4.3" δε μπορει να θεωριθει experimental ηλεκτονικη μουσικη. Ισως contemporary music αλλα οχι experimental.
Αυτό είναι λάθος. Το κομμάτι σιωπής του John Cage είναι και αυτό από τα πιο παρερμηνευμένα κομμάτια, ίσως γιατί ο John Cage δεν εξέφρασε ευθύς εξαρχής τον λόγο ύπαρξής του - αν και θα μπορούσε να το συμπεράνει κανείς. Πάλι λοιπόν, ως concept της πειραματικής και κατά συνέπεια της πειραματικής ηλεκτρονικής μουσικής, το κομμάτι σιωπής δεν εξυπηρετεί τίποτε άλλο πάρα το πείραμα του John Cage, του κατά πόσο αυτού του είδους η μουσική θα έχει αποδοχή, είτε αυτή είναι ακαδημαϊκή είτε όχι. Η έκβαση του πειράματος, το γεγονός ότι ο John Cage ήθελε να δημιουργήσει ένα κομμάτι το οποίο κάθε φορά να είναι διαφορετικό - καθότι δεν είναι τίποτε άλλο παρά οι αντιδράσεις του ακροατηρίου, ήταν θετική. Αυτό που ξέρουν ελάχιστοι άνθρωποι όμως είναι ότι το πείραμα είχε και μακρυχρόνιους στόχους. Φυσικά το πείραμα πέτυχε, και μετά από κάποια χρόνια ο Cage δήλωσε: "δεν το χρειάζομαι άλλο πιά (το κομμάτι της σιωπής εννοείται). Γιατί δεν το χρειαζόταν; Γιατί είχε γίνει ήδη η επανάσταση της πειραματικής μουσικής, είχε πετύχει αυτό που είχε κατά νου και το οποίο επίσης ανέφερα σε προηγούμενο post, δηλαδή την άνευ όρου αποδοχή οποιουδήποτε ήχου, απλά και μόνο επειδή είναι ήχος.
για καποιο λογο ο περιςσοτερος κοσμος μπερδευει τhn experimental, electroacoustic και concrete music.
Αυτό είναι αλήθεια. Concrete music υπάρχει και τώρα, απλά δεν είναι ευρύτερα γνωστή με τον όρο αυτό, ίσως γιατί... δεν είναι και τόσο concret.
Κοντολογοίς, concret μουσική είναι αυτή στην οποία είναι σχεδόν αδύνατο ή πολύ δύσκολο να γίνουν παρεμβάσεις ανά ηχόχρωμα ή ανά κανάλι. Για αυτό θα δείτε σε περιγραφές παλιών συνθέσεων:
Blah Blah (for accordion, modified piano and tape recorder).
Το tape recorder είναι αυτό που κάνει την μουσική concret. Φαντάζομαι ότι θα ξέρετε, ότι το '50-'60 οι ηχητικές παρεμβάσεις γίνονταν με ξυραφάκι, κόψε ράψε, ξανακόλλα κ.λ.π. και όχι με την άνεση που έχουν κάποιοι σήμερα και σηκώνουν ολόκληρα samples από συνθέσεις στα DAW τους. Προφανώς, αναφέρομαι στο sampling, που αποτελεί μετεξέλιξη του tape editing και κατά συνέπεια και της concret μουσικής.
Όσον αφορά στον διαχωρισμό μεταξύ ηλεκτρονικής και ηλεκτροακουστικής μουσικής: πολύ απλά η ηλεκτροακουστική μουσική περιλαμβάνει και ακουστικά όργανα, ή μάλλον, για να το πω καλύτερα, όργανα τα οποία δεν χρειάζονται ενίσχυση και δεν χρειάζονται ηχεία.
Ο παραπάνω ορισμός, χωλαίνει σε ένα σημείο: τι γίνεται στην περίπτωση που συνθέσουμε ένα physical modeling ακορντεόν π.χ. στο Triton Extreme? το όργανο είναι μεν ακουστικό αλλά προέρχεται από ένα synthesizer. Σε αυτή την περίπτωση υπάρχει de-teritorialization (συγνώμη δεν υπάρχει ελληνική έκφραση για την λέξη αυτή) και διακρίνουμε 2 περιπτώσεις: α) την μέθοδο παραγωγής του ήχου και β) το ηχητικό του αποτέλεσμα.
Όσον αφορά στον συνονόματό μου, τον Ξενάκη, να πω ότι το 1997, δινόταν ένα κονσέρτο ηλεκτρονικής μουσικής στο Αριστοτέλειο (στα πλαίσια του θεσμού της πολιστικής πρωτεύουσας) και ήλπιζα να τον δω αλλά δυστυχώς δεν ήρθε και μετά απο κάποια χρόνια πέθανε.
Τον εκτιμώ πολύ περισσότερο σαν πρωτοπόρο μουσικό, παρά σαν μαθηματικό. Να ξέρετε πάντα ότι όσοι είναι στην αιχμή του δόρατος, δέχονται πολλά εσωτερικά και εξωτερικά πυρά για να μπορούμε εμείς να αναλύουμε, να σχολιάζουμε και να απολαμβάνουμε. Το ίδιο ισχύει και για άλλους που είτε ήταν πρωτοπόροι μίας ιδέας, είτε την πήραν από την εμβρυακή της μορφής και την έκαναν υλοποίηση μέσα από τραγικές οικονομικές συνθήκες, όπως ο Moog και ο Buchla. Δεν είμαστε υποχρεωμένοι να ασπαζόμαστε το έργο τους, κανένας δεν είναι υποχρεωμένος να έχει ένα Minimoog ή ένα CD του Stockhausen ή μία παρτιτούρα από τους Fluxus Orchestra. Απλά να αποδίδουμε τα εύσημα, εκεί που πρέπει.
!ο κύριος αυτός είναι στο πάνθεο των ΜΟΥΣΙΚΩΝ ιδιοφυιών...αν δεν αρέσει σε κάποιον αυτό είναι άλλο θέμα....
