Why the DX7 was the most important synth release of all time

Waterfall-K

🎹🎹🎹🎹🎹
Μηνύματα
13,618
Πόντοι
1,848
«It's funny; it's the single most popular contemporary synthesiser. Everybody has one. But nobody knows how to program them...»

image.png

 ​

Πρόσφατο άρθρο του Musicradar.com στο παρακάτω λινκ για το Yamaha DX7, με αφορμή τα 40 χρόνια από την κυκλοφορία του. 

https://shorturl.at/lNSV1

 
«It's funny; it's the single most popular contemporary synthesiser. Everybody has one. But nobody knows how to program them...»
Και γιατί δε βοηθάτε λίγο κύριε... FM-X 79 μου, μπας και βγάλουμε κι εμείς κανα ηχάκι; Όλο πρισετ πρισετ πρισετ, ω ρε μάνα μου ηχάρες, πα να φτιάξω κάτι καινούργιο, πλημμύρα, ποντικοδιώκτης.?

 
  Ειναι τρια διαφορετικα πραγματα.

 Δηλαδη οταν λεμε DX7 FM synthesis μιλαμε για τρια διαφορετικα πραγματα.

 Πρωτα ειναι η FM σκετο.

 Η διαμορφωση συχνοτητας δηλαδη.

 Αυτο το basic block το συνανταμε παντου, οχι μονο στα καθαρα FM συνθεσαιζερ.

 Απο εκει πρεπει να ξεκινησει κανεις, και ας μην σκοπευει να ασχοληθει με το DX7.

 Οταν κατανοησει τη διαμορφωση συχνοτητας, οπως αυτη παρουσιαζεται στη βασικη της μορφη δηλαδη μεταξυ δυο απλων oscillators, τοτε μπορει να παει στο δευτερο σταδιο που ειναι η FM synthesis. Στη συνθεση ηχου δηλαδη που δεν εχει απλα τη διαμορφωση συχνοτητας ως ενα εξτρα ηχοχρωματικο feature, αλλα που στηριζεται εξολοκληρου σε αυτη.

 Εκει θα δει τους αλγοριθμους, και το πως αυτος καθοριζει το ρολο του operator μεταξυ carrier και modulator. Θα δει επισης πως αυτος ο ρολος καθοριζει με τη σειρα του το ειδος της επιδρασης που θα εχει η περιβαλλουσα. Και βεβαια θα δει και το πως αληλλεπιδρουν περισσοτεροι απο 2 operators μεταξυ τους.

 Αυτο στις μερες μας ειναι πολυ πιο ευκολο, και πολυ πιο ευχρηστο να γινει με τα μοντερνα hardware και software. Τη δεκαετια του 80 ομως, ολα τα παραπανω ηταν ταυτισμενα με το DX7. Ενα synth με πολλα πλεονεκτηματα, αλλα με βασικο μειονεκτημα το interface του.

 Σα να μην εφτανε ομως το δαιδαλωδες menu driven interface, υπηρχαν και καποια εξτρα δεδομενα: Πρωτον, τα μεχρι τοτε synth σε πληρη αντιθεση με το DX7 ηταν ακρως λειτουργικα, τα knob based αναλογικα αλλωστε ακομα θεωρουνται προτυπο ευχρηστιας.

 Δευτερον, η FM synthesis ηταν καινουργιο φρουτο, με τους χρηστες να μην ειναι εξοικειωμενοι με αυτο, και μαλιστα ενα πολυ περιπλοκο φρουτο: Ενα τυπικο αναλογικο με δυο oscillators, ενα φιλτρο και 2 απλες ADSR περιβαλλουσες εχει ΠΟΛΥ λιγοτερες παραμετρους απο το DX7 με τους 32 αλγοριθμους, τις 6 γεννητριες με τις 6 εξελιγμενες περιβαλλουσες και ολα τα υπολοιπα.

 Το χειροτερο απολα ομως ειναι το εξης: Σε ενα αναλογικο απλα γυριζεις τα κουμπακια και πεφτεις συνεχεια πανω σε χρησιμους ηχους. Ειδικα αν ασχοληθεις μονο με το φιλτρο και τον ενισχυτη θα παρεις πληθωρα ηχων χωρις να υπαρχει περιπτωση οι ηχοι αυτοι να μην ειναι μουσικοι.

 Σε ενα FM synth ομως, θα πρεπει να εχεις μεγαλη επιγνωση του τι κανεις, γιατι ειναι τετοια η φυση του οργανου που ειναι πανευκολο η κατασταση να ξεφυγει απο καθε ελεγχο ? Το DX7 ειχε τεραστια επιτυχια για το ευρος των ηχων του, ομως ακριβως αυτο το ευρος, και οι δυνατοτητες της FM να παραγει non harmonic overtones κανουν το sweetspot των μουσικων ηχων να ειναι μια μικρη νησιδα μεσα σε εναν ωκεανο απο quirky alien soundscapes.

 Πως λοιπον να μην κολλησουν οι χρηστες με τα preset; Εδω κολλανε ΣΗΜΕΡΑ, με τις οθοναρες αφης και τους virtual analog αλγοριθμους ? και δε θα κολλαγαν τοτε, που τα μεν preset ακουγοντουσαν στα τοτε αυτια σα θειο δωρο, ενω αντιθετα οταν εμπλεκες με το μενου ανοιγε ο εφιαλτης με τα 666 παραθυρακια, και απο τα ηχεια ακουγοντουσαν οι δαιμονες να κανουν rave party;

 
Έχει ένα σκασμό αλγόριθμους. Από DX, TX81Z (δέχεται και τα sysex), και FM-X.
Αυτό βλέπω τώρα. Ένα βίντεο με τον Dom Sigalas που δείχνει την FM από το HALion, η οποία συνεργάστηκε λέει με τη Yamaha γι αυτό το σκοπό. Super.?

Ότι βοήθεια θες υπάρχει ήδη στο youtube, το παρακάτω βίντεο μιλάει για την FM zone του HALion και μάλιστα με παραδείγματα απ'την FM-X.




 
Ότι βοήθεια θες υπάρχει ήδη στο youtube, το παρακάτω βίντεο μιλάει για την FM zone του HALion και μάλιστα με παραδείγματα απ'την FM-X.
Υπάρχουν πολλά, έχω δει. Αλλά λόγω έλλειψης εμπειρίας, δεν μπορώ να συλλάβω αυτό που λέει ο Μάνος:

Εκει θα δει τους αλγοριθμους, και το πως αυτος καθοριζει το ρολο του operator μεταξυ carrier και modulator. Θα δει επισης πως αυτος ο ρολος καθοριζει με τη σειρα του το ειδος της επιδρασης που θα εχει η περιβαλλουσα. Και βεβαια θα δει και το πως αληλλεπιδρουν περισσοτεροι απο 2 operators μεταξυ τους.
Πέραν κάποιας "τυφλής εξερεύνησης", δεν μπορώ να καταλάβω πώς μπορώ να προσεγγίσω έναν ήχο. Από νεκροτομή έτοιμων ήχων, π.χ. ένα ωραίο tines, βλέπω π.χ. ότι μπορεί να είναι 3 carrier. Οκ, σολάρω και ακούω τι συνεισφέρει ο κάθε carrier στο σύνολο. Πώς ξεκινάω όμως να στοχεύσω σε μία συνιστώσα ήχου; Πώς ξέρω εκ των προτέρων ποια επίδραση έχει ο οπερέιτορ 7 του άβαταρ π.χ., στον κάρριερ 8;

Είναι ολόκληρο ταξίδι ρε γαμώτο. Κι εμένα με έπιασε να μπαρκάρω στα γεράματα.

 
To DX7 είναι η Tele των digi-synths. Και λατρευτό, και love-to-hate, και μία ολόκληρη εποχή (κακή και καλή μαζί) και όλα. Να ξέρετε όμως όλοι εσείς οι -εχμ- μεγαλύτεροι που το είδατε να έρχεται (σε σχέση με εμάς τους early -ήντα που πρώτα το ακούσαμε και μετά το καταλάβαμε) πως δύσκολα πλέον μας συγκινεί η FM μίας και έχουμε μεγαλώσει με το όνειρο της αφαιρετικής (όπως ο πιτσιρίκος του τότε με το digital casio πλαστικό ρολογάκι που μεγαλώνοντας εκτίμησε το Ωμέγα το κουρδιστό του παππού του). 

Από κει και πέρα, απόλυτο respect σε όλους τους καλλιτέχνες των 80z που με το που το πιάσανε αρχίσανε να (μας) δίνουν τις επιτυχίες τους. 

 
Τελευταία επεξεργασία από moderator:
Πώς ξέρω εκ των προτέρων ποια επίδραση έχει ο οπερέιτορ 7 του άβαταρ π.χ., στον κάρριερ 8;




 Οπως ειπα στην πρωτη μου απαντηση, ξεκιναμε με τη σκετη FM, τη διαμορφωση συχνοτητας μονο.

  Σε ποιο βαθος κατανοησης θελεις να φτασεις πανω σε αυτο το ζητημα, εξαρταται απο σενα, παντως η υποθεση εχει τρελες μαθηματικες προεκτασεις. Η τελικη καταληξη παντως σε πρακτικο επιπεδο ειναι τοσο η κατανοηση των επιπτωσεων στον ηχο της τιμης του ratio των operators, που ΙΜΗΟ ειναι η ΚΑΡΔΙΑ ΟΛΟΚΛΗΡΗΣ της υποθεσης FM Synthesis, οσο, και αυτο ειναι το σημαντικοτερο απο πρακτικης πλευρας, την ""απομνημονευση", ας το πουμε ετσι, μιας σειρας ratio τιμων η και καποια συγκεκριμενα στοιχεια και ομαδες των τιμων αυτων, τα οποια δινουν στον ηχο αρμονικες η χαρακτηριστικα που εξυπηρετουν τους σκοπους και τις αναγκες μας πανω στη συνθεση ηχου.

 Απο τη στιγμη λοιπον που θα κατεχεις τα εργαλεια αυτα, τα οποια προκυπτουν κατα βαση απο το ratio των συχνοτητων των operators,την επιλογη fixed, το feedback, καθως και το πως αυτα επηρεαζουν τις παραγωμενες αρμονικες, εχεις κανει το μεγαλυτερο μερος της δουλειας.

 Διοτι, για να ερθω στην απορια σου, το να ρυθμισουμε την επιδραση του modulator στο carrier με την περιβαλλουσα, ο βαθμος της επιδρασης δηλαδη, ειναι κατανοητος σε οποιον ξερει τι ειναι περιβαλλουσα. Αν δεν το ξερει, καλο ειναι να ασχοληθει με την αφαιρετικη συνθεση για αρχη και βλεπουμε.

 Αυτο ομως αφορα την ποσοτητα της επιδρασης που εξελισσεται δυναμικα στο χρονο, η ΠΟΙΟΤΗΤΑ της επιδρασης ομως, το ποιες συχνοτητες θα προστεθουν στη sine κυμματομορφη του carrier, αυτο θα προκυψει απο το λογο των συχνοτητων τους, το ratio δηλαδη, και αυτη ειναι η ποιοτικη διαφορα που θα μας οδηγησει και στο να ρυθμισουμε και την περιβαλλουσα αναλογα. Αν δηλαδη εχουμε ενα ratio που θα δωσει δυσαρμονικες συχνοτητες, αυτο θα αφορα τον κροτο του σφυριου στο tine, συνεπως και η περιβαλουσα θα ειναι πολυ συντομη γιατι αφορα την ατακα, και θελουμε απλα να "μπισταει" η ατακα του ηλεκτρικου πιανο και οχι να ακουγεται φαλτσο ολο το σωμα της νοτας του.

 Αντιθετα, αν το ratio ειναι τετοιο που προσθετει την αρμονικη σειρα στον ηχο, κανει δηλαδη τη sine να γινει στην ουσια saw, τοτε η περιβαλλουσα του modulator δεν ειναι τιποτα αλλο απο την αντιστοιχη περιβαλλουσα του φιλτρου σε ενα αφαιρετικο συνθ, και ρυθμιζοντας τη ας πουμε να μειωνει την επιδραση στον carrier με το περας του χρονου, ειναι το αντιστοιχο με το να κανουμε την περιβαλλουσα σε ενα αφαιρετικο synth να κλεινει το φιλτρο.

 
Είναι ολόκληρο ταξίδι ρε γαμώτο. Κι εμένα με έπιασε να μπαρκάρω στα γεράματα.


Εδώ είναι το σημείο που κάποιος λέει "μην απογοητεύεσαι, ποτέ δεν είναι αργά, ο Θεός είναι μεγάλος" και άλλα τέτοια, όμως δυστυχώς πρέπει να σου πω την αλήθεια, όπως την αντιλαμβάνομαι εγώ βέβαια: κάθε δευτερόλεπτο που επενδύεις στην κατασκευή ήχων, είναι δευτερόλεπτο που στερείς από τη διαδικασία παραγωγής μουσικής. Και - παρά τις ενστάσεις που σίγουρα θα καταγραφούν - η παραγωγή ήχων δεν είναι μέρος της διαδικασίας παραγωγής μουσικής, είναι ένα εντελώς άλλο επάγγελμα.

Έτσι την έχω πατήσει εγώ, ξέρω τα κέρατά μου από audio synthesis (είχα μία φυσική ροπή στο να τα καταλαβαίνω αυτά), και μετά από σαράντα χρόνια ενασχόλησης, έχω-δεν-έχω σαράντα... λεπτά (!) μουσικής μου που θα έβαζα να ακούσει κάποιος.

Πρέπει κάποιος να ξέρει να προγραμματίσει τα synth του; Ναι, αρκετά ώστε να μπορεί να ταιριάξει τον χαρακτήρα ενός preset με τον χαρακτήρα της λοιπής ενορχήστρωσης. Αρκετά, ώστε να διασκεδάζει. Αρκετά, ώστε να δοθεί μία ευκαιρία να αναδυθεί κάποιος περίεργος μη-προβλέψιμος ήχος. Αρκετά, ώστε να εντυπωσιάζει τους φίλους του. Αλλά όχι να κάνει πονοκεφάλους επ' αυτού.

Και βέβαια, η FM είναι μανούλα στο να προκαλεί πονοκεφάλους, όπως έχεις ήδη διαπιστώσει.

Εντελώς προσωπική άποψη όλα τα παραπάνω, δεν είναι για να διδάσκονται σε πανεπιστήμια και τέτοια. ?

 
 Αν ομως η διαδικασια παραγωγης μουσικης περναει απο τη συνθεση ηχου; Αν δηλαδη σου επιτρεπει τη μουσικη εκφραση οπως την φανταστηκες ενας ηχος που εφτιαξες;

 Για να μην παρεξηγηθω, με τη γενικοτερη λογικη σου συμφωνω, η προτεραιοτητα πρεπει να ειναι η μουσικη. Τα συνθια ομως ειναι, η θα πρεπει να ειναι, και αυτα ενα εργαλειο και ενα μεσο για να φτιαξεις μουσικη.

 Αλλωστε δε θελει δα και ΤΟΣΟ χρονο να μπεις στο νοημα, τουλαχιστον στην απλη αφαιρετικη και την S&S.

 
κάθε δευτερόλεπτο που επενδύεις στην κατασκευή ήχων, είναι δευτερόλεπτο που στερείς από τη διαδικασία παραγωγής μουσικής.
Το ξέρω αυτό, και δε με ενοχλεί καθόλου. Το διασκεδάζω αρκετά, με τα πάνω και τα κάτω του φυσικά.

Γιατί σιγά τη μουσική παραγωγή που κάνω εντέλει, την πλάκα μου κάνω γενικώς. Ε, τώρα παίζω FM puzzle, έτσι το βλέπω. Ξεκινάμε από επίπεδο ψάρακας, κι όσο μου βγει, για όσο με γοητεύει.

 
Αν δηλαδη σου επιτρεπει τη μουσικη εκφραση οπως την φανταστηκες ενας ηχος που εφτιαξες;
Αυτό. Ναι. Πολλές φορές φρενάρω και λέω: εδώ θέλω έναν ήχο παντ ψιλοτζενέρικ, αλλά να κάνει ΦστΦστΦστ τρίηχα τετάρτων κρεσεντο ντεκρεσέντο. Όχι ΜΠΖΤ, φστ. Αλλά αυτό είναι έλεγχος του φίλτρου μέσω LFO? Είναι άλλος ένας oscillator μόνο με θόρυβο που ελέγχεται από στεπ μοντιουλέιτορ; Μήπως είναι τελικά δύο τελείως ανεξάρτητοι ήχοι; Τέτοιες απορίες έχω, και μέχρι να τα δοκιμάσω αυτά, με την απειρία που έχω, έχει βγει αμπελαλέ. Συν ότι ποτέ δεν μπορώ να προσεγγίσω το αποτέλεσμα στο 100%, ωστέ να πω μετά "Α φίλε, η μέθοδος Α σου δούλεψε σε αυτή την περίπτωση." Τι να λέμε, θέλει τριβή.

 
Αν ομως η διαδικασια παραγωγης μουσικης περναει απο τη συνθεση ηχου; Αν δηλαδη σου επιτρεπει τη μουσικη εκφραση οπως την φανταστηκες ενας ηχος που εφτιαξες;


Ναι, υπάρχει ΚΑΙ αυτό. Νομίζω ότι ο Κηθ Έμερσον έλεγε (σε μία συνέντευξη) ότι "εκείνα τα χρόνια, κάθε φορά που φτιάχναμε ένα καινούργιο ωραίο ήχο, κατ' ευθείαν φτιάχναμε και ένα κομμάτι με αυτό τον ήχο".

Τώρα, ελπίζω να μην με εξορκίσει ο Καταρράκτης που  θα γράψω ότι στον Κηθ Έμερσον προτιμώ his piano work.

 
Αυτό. Ναι. Πολλές φορές φρενάρω και λέω: εδώ θέλω έναν ήχο παντ ψιλοτζενέρικ, αλλά να κάνει ΦστΦστΦστ τρίηχα τετάρτων κρεσεντο ντεκρεσέντο. Όχι ΜΠΖΤ, φστ. Αλλά αυτό είναι έλεγχος του φίλτρου μέσω LFO? Είναι άλλος ένας oscillator μόνο με θόρυβο που ελέγχεται από στεπ μοντιουλέιτορ; Μήπως είναι τελικά δύο τελείως ανεξάρτητοι ήχοι; Τέτοιες απορίες έχω, και μέχρι να τα δοκιμάσω αυτά, με την απειρία που έχω, έχει βγει αμπελαλέ. Συν ότι ποτέ δεν μπορώ να προσεγγίσω το αποτέλεσμα στο 100%, ωστέ να πω μετά "Α φίλε, η μέθοδος Α σου δούλεψε σε αυτή την περίπτωση." Τι να λέμε, θέλει τριβή.


 Σε πρωτη φαση, τη μεγαλυτερη σημασια εχει να εχεις μπει στο νοημα. Οτι ας πουμε το φστ φστ φστ καταλαβες οτι θα ειναι LFO η καποιος stepper, ειναι πολυ ενθαρρυντικο, αν δεν ειχες ασχοληθει θα το καταλαβαινες; Ουτε σε χιλια χρονια.

 Τωρα, αν θελεις ο ηχος του pad να μενει σταθερος στο background την ωρα που ακουγεται το σφτ σφτ, θα βαλεις εξτρα oscillator, αν παλι θελεις Ο ΙΔΙΟΣ ο ηχος του pad να κανει σφτ σφτ θα πειραξεις το φιλτρο. Δηλαδη οσο πιο πολυ στο νοημα μπαινεις, τοσο πιο ευκολα βρισκεις αυτο που θες.

 Για να ρυθμισεις αυτο που θελεις ομως, η και για να κανεις δοκιμες και πειραματα, και να μην βγει αμπελαλε ? η λυση ειναι μια: Περιορισμος των εργαλειων.

 Δεν μπορεις να αλλαζεις καθε βδομαδα synth plug in, η καθε εξαμηνο hardware, και να περιμενεις να βρισκεις ακρη στο τσακ μπαμ. Ειναι μεγαλη υποθεση οι αυτοματισμοι ? να πηγαινεις κατευθειαν εκει που θες. Αν ειναι να μπλεκεις με μενου, και που ηταν τωρα αυτο, και αυτο αραγε τι κανει, το εχεις χασει το παιχνιδι. Σε αυτα χανεται ο πολυς ο χρονος, Το να ρυθμισεις 5- 10 παραμετρους δε λεει και τιποτα.

 
Aχ βρε Ali, Ali και τρεις Ali...? Με έκανες να ξανακαθίσω μετά από αρκετά χρόνια να φτιάξω FM ήχο απ'το μηδέν (initial mode). Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι αρχίζεις με τον Algorithm 1 ο οποίος αποτελείται από 8 carriers, έχοντας active μόνο τον πρώτο carrier σε sine wave. Κοντά 3 ώρες έφαγα για τον ήχο, ο οποίος βασίστηκε μόνο σε τρεις operators. Είχα απ'την αρχή σκοπό να φτιάξω ένα drone ήχο, και οι δυνατότητες για δημιουργία drone ήχων σε ένα Montage/MODX, και μόνο με την FM-X engine, είναι στην κυριολεξία άπειρες.♾️

Πάμε λίγο στις τεχνικές λεπτομέρειες. Ο ήχος, ή καλύτερα το performance (για να μιλάμε στη γλώσσα των Montage/MODX) αποτελείται από δύο parts, ένα FM-X και ένα AWM2, το οποίο προστέθηκε στο τέλος για να πάρει μέρoς στο "σβήσιμο" του FM-X part/ήχου. Το FM-X part όπως έγραψα φτιάχτηκε απ'το μηδέν με τον  Algorithm 1 και τους τρεις πρώτους operatots του, τους υπόλοιπους 5 τους είχα στο off. Η όλη δουλειά έγινε αποκλειστικά με αυτόν τον αλγόριθμο, δύο LFOs, ένα φίλτρο και δύο εφέ για το τελικό "γυάλισμα" (flanger & reverb). Το AWM2 part/pad είναι δανεισμένο  και ελαφρώς τροποποιημένο από ένα άλλο δικό μου performance, και μπαίνει μόνο στο σβήσιμο του ήχου με key-off, ο ήχος δηλαδή τριγκάρεται όχι όταν πατάμε τα πλήκτρα αλλά όταν τα αφήνουμε.

Το performance έχει πολύ αργό attack και πάρα πολύ μεγάλο release (μιλάμε για κάποια λεπτά), επίτηδες βέβαια έγινε έτσι γιατί στο release γίνονται μικροαλλαγές στον ήχο από το φίλτρο και οι οποίες θέλει προσοχή για να γίνουν αντιληπτές, αλλά κάποιο εκπαιδευμένο αυτί τις πιάνει.

Πατάμε λοιπόν τα πλήκτρα και το sustain pedal και αφήνουμε τον drone/ambient ήχο να εξελιχθεί, και όπου χρειαστεί πίσω στο editing για τις απαραίτητες αλλαγές. Το αποτέλεσμα είναι άκρως ικανοποιητικό, η FM engine των Montage/MODX είναι απλά κορυφή. Να υπενθυμίσω εδώ ότι ο συγκεκριμένος ήχος δημιουργήθηκε με μόνο έναν από τους 88 αλγόριθμους της FM-X engine, κάνοντας χρήση μόνο τριών εκ των οκτώ operators του. Για περαιτέρω πολυπλοκότητα που μπορεί να σας στείλει στον κοντινότερο ψυχίατρο, μπορείτε να προσθέσετε στο performance ακόμα 15 FM-X parts/ήχους,? αφού τα Montage/MODX είναι 16-part multitimbral. Ένα συνολάκι δηλαδή από 128 operators ανά performance, έτσι να έχετε να κάνετε πειράματα για τα επόμενα...150 χρόνια.?

Κι εκεί λοιπόν που έπαιζα με τον νέο μου FM-X ήχο, και λόγω μάλλον του ambient χαρακτήρα του ήχου, μου κόλλησε στο μυαλό το "Shine On You Crazy Diamond" των Floyd, κυρίως η εισαγωγή του. Ανοίγω και το Hydrasynth από πάνω, βρίσκω ένα κατάλληλο lead και αρχίζω να παίζω την εισαγωγή. Ωραία μου ακουγόταν, οπότε το ηχογράφησα κιόλας, και το ανέβασα στο κανάλι μου στο youtube. Σύντομο βιντεάκι (ήχος μόνο) παρακάτω. Παρεμπιπτόντως, ο lead ήχος από το Hydrasynth είναι Preset και ονομάζεται "BladeTitles". Θα καταλάβετε το γιατί μόλις τον ακούσετε.?




 
Τελευταία επεξεργασία από moderator:

Απαντήσεις

Trending...

Νέα θέματα

Back
Top