Μαι που όλοι οι γνώστες της jazz είπαν τη γνώμη τους, ας πω και εγώ τη δική μου!
Η γνώμη μου λοιπόν (τονίζω, απλώς τη γνώμη μου λέω, δεν είμαι ο Μωυσής, ήρωας της αντίστοιχης ταινίας, ή κάτι τέτοιο!) είναι ότι υπάρχουν εν γένει τέσσερεις βασικές κατευθύνσεις για ΠΙΑΝΙΣΤΕΣ (το τονίζω αυτό, ούτε για keys, ούτε για Hammond, εκκλησιαστικό όργανο, Celesta, Rhodes, Clavinet, Wurlitzer, Moog κτλ.), τη σήμερον ημέρα.
1) Ασχολείσαι μόνο με το να παίζεις πιάνο 8+ ώρες την ημέρα for life (ενδεικτικό το νούμερο αλλά όχι και πολύ μακριά από την αλήθεια!) μαθαίνοντας έργα. Άλλος για σόλο πιάνο και κοντσέρτα, άλλος για chamber music, άλλος ενδεχομένως (αλλά σπανιότερα) και με τα δύο. Σπανιότερα, διότι έχει τελείως άλλη αντίληψη το σόλο από τη μουσική δωματίου, από όλες τις απόψεις, ρυθμός, δυναμική, άλλο focus τελείως. Τεχνικές απαιτήσεις βεβαίως ίδιες και απαράλλαχτες - υπάρχουν έργα μουσικής δωματίου που είναι πραγματικά θηρία για τον πιανίστα, απλώς παίζει και με άλλους.
Μετά τα εκτελείς. Επιστροφή στην αρχή, παίρνεις 200$ a la Monopoly.
2) Χρησιμοποιείς το πιάνο ως όργανο βοηθητικό για να συνθέτεις. Δεν υπάρχουν τεχνικές απαιτήσεις σε αυτό, πέραν του να μπορείς να παίζεις αρκετά για να βοηθηθείς στο να γράφεις. Αλλά όσο καλύτερα παίζεις, τόσο διευκολύνεσαι στο να γράφεις για πιάνο, αν μη τι άλλο.
Συνήθως τα άτομα της κατηγορίας 1 και της 2 σήμερα δεν συμπίπτουν, αλλά πάντοτε υπάρχουν εξαιρέσεις, δόξα τω Γιαραμπί. Βλέπε τα Ρώσικα θηρία (Ραχ, Σκριάμπιν κτλ., που υπήρξαν πιανισταράδες), τον Sorabji, τον Rautavaara ή τον Hamelin σήμερα, που γράφει υπέροχα κομμάτια για πιάνο.
3) Άσχετο θηρίο, ασχολείσαι με το jazz piano.
Για να ασχοληθείς σοβαρά με τα θηρία του είδους, είναι μάλλον επιβεβλημένο να έχεις φτάσει σήμερα σε ένα επίπεδο τεχνικής όσο κοντά μπορείς στα άτομα της κατηγορίας 1, χωρίς όμως να αναλώνεσαι με το να μαθαίνεις συνέχεια ρεπερτόριο, από τη στιγμή που δεν είναι αυτή η δουλειά σου. Πάντως, υπάρχουν πολλοί, πάρα πολλοί πιανίστες της jazz σήμερα που έχουν παίξει κοντσέρτα Σκριάμπιν, Ραχμάνινοφ, Προκόφιεφ, κτλ. αν όχι σε συναυλία, σίγουρα σαν μέρος των σπουδών τους. Τόσο καλά όσο τα τέρατα; Ίσως όχι, ίσως ναι. Υπόψιν πάντως ότι τα τέρατα της κλασσικής είναι τέρατα για τους κλασσικούς, δηλαδή δεν υπάρχουν και πολλοί κλασσικοί που να παίζουν σε εκείνα τα επίπεδα! Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν και βραβευμένοι σε διαγωνισμούς πιανίστες σε κλασικά που παράλληλα έπαιζαν jazz και διέπρεψαν. Αλλά σε κάθε περίπτωση το jazz piano σήμερα απαιτεί τερατώδη τεχνική, εντελώς ισάξια των προαναφερθέντων. Μάλιστα, υπάρχουν jazz πιανίστες που πραγματικά τρέλαναν ΘΗΡΙΑ της κλασσικής μουσικής, βλέπε Art Tatum με τον Vladimir Horowitz (πιο θηρίο από τον δεύτερο σε κλασσική δεν παίζει). Ο Horowitz φέρεται να είχε πει «Αν ο Art Tatum αποφασίσει κάποτε να ασχοληθεί με την κλασσική μουσική, εγώ τα παρατάω την άλλη μέρα». Μην υποτιμάτε λοιπόν τις τεχνικές απαιτήσεις ενός είδους που μάλλον δεν γνωρίζετε σε βάθος. Δέστε και δύο μεγάλους και των δύο ειδών, τον Peterson και τον Andre Previn, να τα λένε: