Βέβαια' date=' το ζήτημα της αναξιοπιστίας της ψυχομετρίας είναι και εδώ παρόν, άρα κανείς δε μπορεί να πει με σιγουριά ποιος είναι άμουσος και ποιος τεμπέλης!Επί της ουσίας όμως, είναι σχεδόν αδύνατο να παραμετροποιηθεί η μουσική κλίση ενός ανθρώπου με αδιαμφισβήτητα μουσικά κριτήρια, ούτε να συσχετιστεί με άλλες κατασκευές (όπως η νοημοσύνη κτλ).
[/quote']
Ας προχωρήσουμε τη συζήτηση λίγο παρακάτω...
Ποιες είναι εκείνες οι ψυχομετρικές εξετάσεις που χαρακτηρίζουν τη μουσική ικανότητα?
Είμαι βέβαιος ότι υπάρχουν (ή ότι γίνεται να υπάρξουν)
αντικειμενικές δοκιμασίες για την -έστω πολυπαραγοντική- ποσοτικοποίηση της μουσικής ικανότητας.
Οι ψυχοφυσικές διαδικασίες - αν και βασίζονται σε αποκρίσεις του εξεταζόμενου- μπορεί να σχεδιαστούν κατάλληλα, να υποστηριχθούν από την απαιτούμενη στατιστική ανάλυση και να δώσουν
αντικειμενικά αποτελέσματα.
Ένα παράδειγμα:
Προ 150 ετών η "ποιότητα της όρασης" ήταν μια έννοια σχετικά σκιώδης: Η όραση των ηλικιωμένων ήταν
ασθενής κάποιοι
δεν έβλεπαν καθαρά τα μακρινά αντικείμενα, κάποιοι δεν μπορούσαν
να διαβάσουν εύκολα χωρίς πολύ φως .
Η αξιολόγηση της όρασης ήταν μία απλή παράθεση αυτών των παρατηρήσεων. Και ήταν σαφώς δύσκολο να πει κανείς αντικειμενικά αν ο Α βλέπει καλύτερα από τον Β.
Η πρώτη αντικειμενική αξιολόγηση ήταν η μέτρηση της οπτικής οξύτητας.
(
http://en.wikipedia.org/wiki/Visual_acuity )
Πρότυποι πίνακες με γράμματα, πρότυπος φωτισμός, συγκεκριμένη απόσταση από τον πίνακα. Ένας αριθμός (βαθμός) μπορεί πλέον να αντιστοιχηθεί σε κάθε εξεταζόμενο ο οποίος αντιστοιχεί στο μέγεθος του μικρότερου γράμματος το οποίο είναι σε θέση να αναγνωρίσει συστηματικά. Τις περασμένες δεκαετίες αναγνωρίστηκε ότι από μόνο του αυτό το score (Οπτική οξύτητα) είναι μονοδιάστατο και δεν αντιπροσωπεύει την πραγματική ποιότητα της όρασης. Συνδέεται κάπως με αυτήν αλλά there's more.
Σήμερα υπάρχουν διαθέσιμες πολλές
αντικειμενικές δοκιμασίες που αξιολογούν ξεχωριστά το κάθε τμήμα του συστήματος της όρασης από τα δάκρυα μέχρι το αντίστοιχο τμήμα του φλοιού του εγκεφάλου. Και οι διαφορές ανάμεσα στους "φυσιολογικούς" είναι τεράστιες. Διαφορές στους χρόνους αντίληψης, στη διακριτική ικανότητα, στην περιφερική όραση, στη στερεοσκοπική κλπ κλπ.
Θέτω προς συζήτηση τα ακόλουθα:
1. Υπάρχουν αντίστοιχες σύνθετες δοκιμασίες για τη μουσική αντίληψη? Αν ναι, έχουν εφαρμοστεί συγκριτικά μεταξύ ομάδων ανθρώπων με μουσική εκπαίδευση και ανθρώπων χωρίς μουσική εκπαίδευση και ποια είναι τα αποτελέσματα?
Αν έχετε υπόψη σας τέτοιες διαδικασίες και σχετικές μελέτες, θα με ενδιέφερε να τις διαβάσω.
2. Αν ποσοτικοποιηθεί με κάποιο τρόπο η μουσική αντίληψη....θα σχετίζεται αυτή με το πάθος για τη μουσική? Με άλλα λόγια, αν κάποιος έχει την ικανότητα να αντιλαμβάνεται καλύτερα τα διαστήματα, τους ρυθμούς ή τις συγχορδίες, είναι και σε θέση να αντλήσει και εντονότερα συναισθήματα από το άκουσμα της μουσικής?
3. Η πρωτογενής μουσική ικανότητα (π.χ. σε παιδιά που δεν έχουν λάβει ακόμη μουσική εκπαίδευση) μπορεί να αποτελέσει δείκτη της πιθανότητας το παιδί να επιλέξει να ολοκληρώσει (ή εν πάσει περιπτώσει να προχωρήσει αρκετά) στις μουσικές σπουδές?