Ιωάννης Συκουτρης - Ένας αδικοχαμένος φιλόσοφος

[Trolley]

..Ο Συκουτρής είχε κάνει μια πολύ ωραία μετάφραση του συμποσίου του Πλάτωνα, για την ακαδημία Αθηνών, την οποία και έχω. Προσέθεσε ένα μακροσκελή πρόλογο-ερμηνεία του όρου "Πλατωνικός 'ερωτας", η οποία ερμηνεία απέχει παρασάγκας από αυτήν που όλοι ξέρουμε.

..."Πλατωνικός έρωτας" λοιπόν, είναι μια σχέση ζωής ανάμεσα στον μέντορα-εραστή και τον μαθητή-ερωμένο. Ο εραστής, ο οποίος ήταν πάντοτε άντρας υψηλού κοινωνικού στάτους, επέλεγε έναν νεαρό έφηβο, του οποίου την εκπαίδευση σε όλα τα επίπεδα, αναλάμβανε μέχρι και την ενηλικίωση αυτού. Η επιλογή του εφήβου, ήταν τιμή για την οικογένειά του και η εκπαίδευσή του περιελάμβανε : φιλοσοφια, πολιτική ρητορεία, συμμετοχή σε συμπόσια,πολεμικές τέχνης και εισαγωγή σε όλους τους κοινωνικούς κανόνες συμπεριφοράς της εποχής, μιας και ο έρωτας ήταν κάτι απελευθερωμένο, περισσότερο συνυφασμένος με την φυσική "λατρεία" του γυμνού, όμορφου και καλογυμνασμένου σώματος, το οποίο έπρεπε πάντα να συνοδεύεται από ένα καλλιεργημένο πνεύμα. Όταν ο μαθητής-ερωμένος ενηλικιωθεί, τότεη σχέση του με τον μέντορα αλλάζει και μετατρέπεται σε φιλική σχέση ζωής,μέχρι τον θάνατο. Ο ερωμένος μπορεί πια ναγίνει ο ίδιος εραστής και ταυτόχρονα να παντρευτεί και να δημιουργήσει οικογένεια.  Ο Συκουτρής αναφέρει πηγές που υποστηρίζουν ότι αυτές οι στενές, σχεδόν οικογενειακού τύπου, ομόφυλες σχέσεις μεταξύ ανδρών, έχουν τις ρίζες τους στην ζωή των Δωρικών, νομαδικών-πολεμικών φύλων, που ακριβώς επειδή ταξίδευαν ζώντας μακριά απο τις εστίες τους, είχαν την αναγκη στενών διαπροσωπικών-ψυχοσυναισθηματικών σχέσεων.

...Αυτές οι ερμηνείες εν έτει 1936, θεωρήθηκαν ιδιαιτέρως τολμηρές απο την ακαδημία, τους θρησκευτικούς εκπροσώπους, πανεπιστημιακούς κλπ και οδήγησαν σε μια πρωτοφανή προσπάθεια φίμωσης και λασπολογίας εναντίον του, που ενδεχομένως να ευθύνεται για την κοινωνική και ακαδημαική του απομόνωση και το τέλος του. Το παράδοξο της υπόθεσης είναι ότι η εισαγωγή-πρόλογος (κείμενο μεγαλύτερο από το ακαδημαικό συμπόσιο) αποτέλεσε τηνπρώτη έκδοση της ακαδημίας αθηνών, κείμενο που δυστυχώς παραμένει θαμμένο, μέχρι και σήμερα.

Υ.γ Ο πρόλογος του Συκουτρή, αποτελεί ένα ξεκάθαρα ιστορικό, φιλοσοφικό και φιλολογικό κείμενο, που παραπέμπει σε γνωστούς ξένους μελετητές της εποχής, αναφέρει την ιστορία, τις ρίζες και το είδος των σχέσεων της εποχής και όχι ένα μανιφέστο υπέρ της ομοφυλοφιλίας (αυτά, για να προλάβω τους τυχόν εξυπνους  )

Γεια σου ρε Συκούτρη με τα τζαβλά σου....

 

[Trolley]

Πάντως, πέραν του γελοίου του ζητήματος, και χωρίς να θέλω πραγματικά να θίξω τον epikouris, ο οποίος είναι ρομαντικός κατά τη γνώμη μου (με τη βιεννέζικη έννοια) και συχνά ωθείται σε φραστικές ακρότητες όπως αυτή:

ΥΓ: Σε πεθύμησα. Πέρνα για καφέ.

... υπογραμμίζω ότι ΠΟΤΕ δε χρησιμοποιούμε τη λέξη "αδικοχαμένος" για έναν αυτόχειρα, διότι - αντικειμενικά - ουδείς τον αδίκησε δολοφονώντας τον.

 

[pkole]

Και εχεις ολο το δικαιωμα να διαφωνεις φυσικα.

Οσο για την αυτοκτονια (με την οποια και εγω ειμαι καθετα αντιθετος,πως θα μπορουσα να μην ειμαι τετοιος εγωισταρος και χρηματοδοτουμενος που ειμαι αλλωστε..... ;D) γνωριζεις οτι σε πολλες κουλτουρες και πολιτισμους θεωρειται οντως πραξη τιμης και ανδρειας (στωικοι φιλοσοφοι,κωδικας Μπουσιντο στην Ιαπωνια,Αναγεννησιακος Ουμανισμος ,Κομφουκιανισμος...ακομα και ο Ντοστογιεφσκι εξυμνει την αυτοκτονια σαν πραξη υπερτατης ελευθεριας...)....οποτε δεν ειναι και τοσο ευκολο να την κρινουμε αντικειμενικα (ειδικα προερχομενοι απο μια χριστιανικη χωρα οπου η αυτοκτονια θεωρειται εξ'ορισμου αμαρτημα...ασχετα να στην Π.Διαθηκη σε πολλες περιπτωσεις....εξυμνειται..... :) 

Χαίρομαι ιδιαίτερα που γίνεται κουβεντά σε αυτό το πλαίσιο και δεν το έχουμε ξεφτιλίσει (ακόμα).

Σίγουρα δεν είναι εύκολο να κρίνουμε κάτι αντικειμενικά γιατί θα έπρεπε πρώτα να ορίσουμε τον όρο "αντικειμενικά".

Πρέπει πρώτα δηλαδή να ορίσουμε αν υπάρχουν κάποιες σταθερές που μπορούμε να θεωρήσουμε αντικειμενικές ή αν όλα είναι υποκειμενικά και κρίνονται βάσει θρησκείας, εθνότητας, γλώσσας κλπ κλπ κλπ

πχ κάποιες φιλοσοφίες λένε ότι ο άνθρωπος είναι "καλός" εκ φύσεως.

Άλλοι πάλι το εντελώς αντίθετο.

Μόνο και μόνο το παραπάνω θέμα θα μπορούσε να μας φάει μια ζωή να το συζητάμε (χωρίς απαραίτητα να καταλήξουμε όλοι στο ίδιο συμπέρασμα).

Για να μην μακρηγορήσω άλλο, συνοψίζω ότι σε ένα φόρουμ σαν το noiz το μόνο που μπορώ να πω είναι απλά ότι διαφωνώ πλήρως.

Θα είχε όμως πραγματικά πολύ ενδιαφέρον να κάνουμε ένα noizοφιλοσοφικόσυμπόσιο (μπύρες, λουκάνικα, γυναίκες και τέτοια).

... υπογραμμίζω ότι ΠΟΤΕ δε χρησιμοποιούμε τη λέξη "αδικοχαμένος" για έναν αυτόχειρα, διότι - αντικειμενικά - ουδείς τον αδίκησε δολοφονώντας τον.

Εεε πως.

Ο ίδιος δεν αδίκησε τον εαυτό του;

 

[theoctapus]

... υπογραμμίζω ότι ΠΟΤΕ δε χρησιμοποιούμε τη λέξη "αδικοχαμένος" για έναν αυτόχειρα, διότι - αντικειμενικά - ουδείς τον αδίκησε δολοφονώντας τον.

Σωστό. Είναι λογικό παράδοξο, σαν να λέω "o theoctapus είναι ψεύτης."

 

[Superfunk]

Για να μην μακρηγορήσω άλλο, συνοψίζω ότι σε ένα φόρουμ σαν το noiz το μόνο που μπορώ να πω είναι απλά ότι διαφωνώ πλήρως.

και εγω διαφωνω κραταω ομως και μια...πισινη... ;D  (φοβαμαι μη μου την πεσει κανας ...ΣαμουραΪ στην μετα θανατον ζωη ..... ;D ;D)

Εεε πως.Ο ίδιος δεν αδίκησε τον εαυτό του;

ορθως ομιλησες αν και καθημενος...

 

[audiokostas]

Ο ίδιος δεν αδίκεισαι τον εαυτό του;

ορθως ομιλησες αν και καθημενος...

Τα ματάκια μου καλέ κύριε....

 

[Superfunk]

Ελα τωρα.... αμεσως να του την πεις του παιδιου,δεν το ηθελε...το παιδι.... το ηθελες pkole? ;D

 

[pkole]

Τα ματάκια μου καλέ κύριε....

Ουπς.

Διορθώθηκε.

Ευχαριστώ πολύ για την επισήμανση.

Ξέρω κι ένα καλό οφθαλμίατρο αν είναι σοβαρή η βλάβη που σας προξένησα κύριε audiokostas 

;D ;D ;D

 

[pkole]

Ελα τωρα.... αμεσως να του την πεις του παιδιου,δεν το ηθελε...το παιδι.... το ηθελες pkole? ;D

Ζήτησα ταπεινά συγνώμη.  :'( :'( :'(

Αν δεν είναι αρκετό, θα πέσω ηρωϊκά και με ελευθεροπρέπεια στα βράχια της Πειραϊκής (ξέρετε εκεί που κλαίει ο Στέλιος ο μπεκρής).

 

[Superfunk]

μπα μη σκας...& αυτος δεν ξερει γραμματα (του ξεφυγε οταν σε διορθωνε το ακομα...τραγικοτερο "ει"... ;D)

εγω παντως σαν ανωτερος και μελος της...ολιγαρχιας το διορθωσα & στην παραθεση μου για να μη σε εκθεσω.... ;D

 

[mustafank]

..."Πλατωνικός έρωτας" λοιπόν, είναι μια σχέση ζωής ανάμεσα στον μέντορα-εραστή και τον μαθητή-ερωμένο. Ο εραστής, ο οποίος ήταν πάντοτε άντρας υψηλού κοινωνικού στάτους, επέλεγε έναν νεαρό έφηβο, του οποίου την εκπαίδευση σε όλα τα επίπεδα, αναλάμβανε μέχρι και την ενηλικίωση αυτού. Η επιλογή του εφήβου, ήταν τιμή για την οικογένειά του και η εκπαίδευσή του περιελάμβανε : φιλοσοφια, πολιτική ρητορεία, συμμετοχή σε συμπόσια,πολεμικές τέχνης και εισαγωγή σε όλους τους κοινωνικούς κανόνες συμπεριφοράς της εποχής, μιας και ο έρωτας ήταν κάτι απελευθερωμένο, περισσότερο συνυφασμένος με την φυσική "λατρεία" του γυμνού, όμορφου και καλογυμνασμένου σώματος, το οποίο έπρεπε πάντα να συνοδεύεται από ένα καλλιεργημένο πνεύμα. Όταν ο μαθητής-ερωμένος ενηλικιωθεί, τότεη σχέση του με τον μέντορα αλλάζει και μετατρέπεται σε φιλική σχέση ζωής,μέχρι τον θάνατο. Ο ερωμένος μπορεί πια ναγίνει ο ίδιος εραστής και ταυτόχρονα να παντρευτεί και να δημιουργήσει οικογένεια. 

Η "λατρεία" του σώματος είναι, επίσης, καταγεγραμένη στην "Παλατινή Ανθολογία", μια συλλογή ποιημάτων από τον 5ο π.Χ. αιώνα.

Για κάποιες πιο "αιρετικές" απόψεις σχετικά με την αυτοκτονία, όπου παρουσιάζεται ως εκούσια έξοδος μπορείτε να διαβάσετε στο βιβλίο "Χίππηδες και Κυνικοί" του Τζέισον Ξενάκη (σ.σ. αδερφός του Ιάνη Ξενάκη):

http://www.koraisbooks.gr/index.php?option=com_virtuemart&page=shop.browse&manufacturer_id=40444&Itemid=54&vmcchk=1&Itemid=54

 

[epikouris]

Πάντως, πέραν του γελοίου του ζητήματος, και χωρίς να θέλω πραγματικά να θίξω τον epikouris, ο οποίος είναι ρομαντικός κατά τη γνώμη μου (με τη βιεννέζικη έννοια) και συχνά ωθείται σε φραστικές ακρότητες όπως αυτή:

... υπογραμμίζω ότι ΠΟΤΕ δε χρησιμοποιούμε τη λέξη "αδικοχαμένος" για έναν αυτόχειρα, διότι - αντικειμενικά - ουδείς τον αδίκησε δολοφονώντας τον.

Να ευχαριστήσω όλους τους συμμετέχοντες για τη σοβαρότητα αλλά συνάμα και την κοσμιότητα που επέδειξαν μέχρι τώρα σχετικά με την παρούσα ανάρτηση. Mε τον trolley ωστόσο θα διαφωνήσω σχετικά με το αν το ζήτημα της αυτοκτονίας είναι γελοίο ή όχι. Φαντάζομαι πως δεν εννοούσε γελοίο τον Συκουτρή μιας και ο Συκουτρής έχει προσφέρει πολλά αξιόλογα πράγματα στα Ελληνικά Γράμματα.

Η θεώρηση της ζωής και του θανάτου είναι ένα θέμα καθαρά υποκειμενικό εξαρτώμενο από την κοσμοθέαση του κάθε ανθρώπου, τον τρόπο που προσεγγίζει την έννοια του θανάτου αν θέλετε. Σαν Επικούρειος, είμαι σαφώς κατά της αυτοκτονίας και υπέρ του ΕΥ ΖΗΝ και του ΛΑΘΕ ΒΙΩΣΑΣ. Δεν θα μπορούσα όμως να πετάξω στα σκουπίδια τη θεώρηση που είχε για το θάνατο ο Συκουτρής, Ο Περικλής Γιαννόπουλος, ο Λιαντίνης αλλά και ένας από τους πρώτους διδάξαντες αυτής της προσέγγισης, ο Εμπεδοκλής ο Ακραγαντίνος που βούτηξε στο ηφαίστειο της Αίτνα. Αυτό που χρίζει κατ' εμέ μια βαθύτερη εξέταση είναι ο λεγόμενος "ηρωϊκός θάνατος" που επέλεξαν οι παραπάνω μνημονευθέντες. Θέμα για πολλές κουβέντες και μάλλον δύσκολο να συζητηθεί πληκτρολογώντας και εξ αποστάσεως.

Θα συμφωνήσω επίσης και με τον pkole που προτείνει μία φιλοσοφικού τύπου συνάντηση και ιδιαίτερα κοντά στη θάλασσα, (στην ΠΕΙΡΑΪΚΗ πρότεινε αν δεν κάνω λάθος). Δυστυχώς όμως δεν γνωρίζω προσωπικά τον Στέλιο τον Μπεκρή για να τον καλέσουμε να έρθει και αυτός. Όποιος τον γνωρίζει, ας τον ειδοποιήσει αν και εφόσον πραγματωθεί η εκ του pkole προτεινόμενη συνάντηση. Μέχρι όμως να υλοποιηθεί  αυτή σκέψη, δια στόματος Δημήτρη Λιαντίνη, μία προσέγγιση του θέματος του θανάτου και ειδικότερα του "ηρωϊκού".

 

[pkole]

Θα συμφωνήσω επίσης και με τον pkole που προτείνει μία φιλοσοφικού τύπου συνάντηση και ιδιαίτερα κοντά στη θάλασσα, (στην ΠΕΙΡΑΪΚΗ πρότεινε αν δεν κάνω λάθος). Δυστυχώς όμως δεν γνωρίζω προσωπικά τον Στέλιο τον Μπεκρή για να τον καλέσουμε να έρθει και αυτός. Όποιος τον γνωρίζει, ας τον ειδοποιήσει αν και εφόσον πραγματωθεί η εκ του pkole προτεινόμενη συνάντηση

Ok.

It makes two of us.

Κανένας άλλος για τη συνάντηση; (μην πάμε μόνοι μας γιατί θα είναι σαν ραντεβού  ;D)

Υ.Γ. Πάντως την Πειραϊκή την πρότεινα για πνίξιμο κι όχι για συμπόσιο. ;D

 

[marathon]

Ok.

It makes two of us.

Κανένας άλλος για τη συνάντηση (μην πάμε μόνοι γιατί θα είναι σαν ραντεβού  ;D);

Σιγά μην έρθουμε...αφού θα πάτε να αυτοκτονήσετε...

Δεν έρχεστε καλύτερα αύριο στο Ζάπειο που όλοι οι αστέρες θα είναι εκεί και θα μοιραστούν αυτόγραφα, μετοχές του Noiz και μετοχές από το σουβλατζίδικο του Βερολίνου?

 

[audiokostas]

Αν δεν έχει ανάκλιντρα, φαγιά διαστροφής (μόνο φυτικής προέλευσης μπας κι έρθει και κείνος ο ΛΑΚΗΣ) και οινοχόες, δεν πάω πουθενά.

Σιγά μην έρθουμε...αφού θα πάτε να αυτοκτονήσετε...

Δεν έρχεστε καλύτερα αύριο στο Ζάπειο που όλοι οι αστέρες θα είναι εκεί

Και σήμερα................. ;D

 

[marathon]

Και σήμερα................. ;D

Καλά λέει ο φίλος μου...ξεκινήστε από σήμερα και θα έρθουμε και εμείς αύριο....

 

[pkole]

Μπα για αύριο και μεθαύριο πρωί με βλέπω (αν δεν έχω αυτοκτονήσει μέχρι τότε).

 

[epikouris]

Σιγά μην έρθουμε...αφού θα πάτε να αυτοκτονήσετε...

Δεν το κατάλαβες..........Εγώ μαζί με τον φίλο Pkole θα βοηθήσουμε κάτι χωριάτικες σαλάτες, κάτι μεζεδάκια και τυροκαυτερές και τίποτα κοψίδια να....................αυτοκτονήσουν. Αν θες έλα.

Πλάκα, πλάκα, δεν θα ήταν και άσχημη ιδέα ένα φιλοσοφικό τσιμπούσι δίπλα στη θάλασσα. Το Στέλιο το Μπεκρή να μου βρείτε...........

 

[pkole]

Το Στέλιο το Μπεκρή να που βρείτε...........

Άστον, μην τον ενοχλείς.

Κοιμάται.

 

[Trolley]

Mε τον trolley ωστόσο θα διαφωνήσω σχετικά με το αν το ζήτημα της αυτοκτονίας είναι γελοίο ή όχι.

Όπως είπα, είσαι ρομαντικός (και το ξαναγράφω: με τη βιεννέζικη έννοια, δηλαδή αλά Σούμπερτ). Ίσως δεν έχεις ο ίδιος αυτή την εικόνα για τον εαυτό σου, αλλά είναι η αλήθεια. Δεν με εκπλήσσει ούτε στο ελάχιστο το ότι γοητεύεσαι από την ιδέα της αυτοχειρίας και του ηρωϊκού θανάτου διότι αυτό επακριβώς είναι το γνώρισμα των ρομαντικών. Μέχρι εδώ, όλα καλά.

Εν' τούτοις, όπως σίγουρα έχεις προσέξει, υπάρχουν και άλλοι τύποι ανθρώπου. Κάποιοι από αυτούς, όντως αντιμετωπίζουν το θέμα της αυτοχειρίας ως "γελοίο" χωρίς απαραιτήτως αυτό να σημαίνει ότι έχουν εμβαθύνει ή ότι έχουν αγαθά κίνητρα (μπορεί απλώς να υποβάλλονται πλήρως στον τρόμο του επερχόμενου - για όλους μας - θανάτου).

Εγώ, καίτοι έχω δεχτεί φιλοσοφική παιδεία, προσπαθώ σε δημόσιες συζητήσεις να προσεγγίζω τα ζητήματα από μία πρακτική σκοπιά: γιατί να επισπεύσει κανείς το αναπόφευκτο; Όπως και αν θέλει να βαφτίσει κανείς την αυτοχειρία, παραμένει μία ακραία κυνική πράξη, η οποία εκφράζει βαθύτατη περιφρόνηση όχι μόνο απέναντι στη ζωή όπως είναι, αλλά και απέναντι στο πως θα μπορούσε να είναι.

Επίσης, πιστεύω ότι (είναι κανόνας πια) οι αυτόχειρες μυθοποιούνται ακριβώς διότι πλέον δεν είναι παρόντες για να εκτεθούν. Βλέπεις, μέρος της ανθρώπινης περιπέτειας είναι ότι κρατά μερικές δεκαετίες (κάτω από ομαλές συνθήκες) και ο άνθρωπος είναι υποχρεωμένος να καταδείξει ότι την "περπατάει" με αξιοπρέπεια σε ΟΛΕΣ τις επιμέρους φάσεις της. Οι αυτόχειρες, "θέλουν" να μας πείσουν ότι αν είχαν συνεχίσει το "περπάτημα" θα συνέχιζαν να το κάνουν με τρόπο αξιοπρόσεκτο.

Αν θέλουμε, το πιστεύουμε.