Ενδιαφέρον θέμα, και γίνεται ακόμα πιο ενδιαφέρον αν δούμε το bigger picture, δηλαδή το ποια θα πρέπει να είναι η στάση μας απέναντι γενικότερα στο περιβάλλον μας, συμπεριλαμβανομένων των άλλων ζώων και ανθρώπων, ειδικότερα δε στο κατά πόσον πρέπει να θεωρούμε αρκετή τη στατιστική και αποστασιοποιημένη θεώρηση των πραγμάτων, το οποίο ουσιαστικά κάνουμε όταν μιλάμε για φυσική επιλογή κλπ.
Πρώτα απ'όλα νομίζω θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε κάτι, περί "σοφίας της φύσης". Πέραν της καθομιλουμένης, όπου χρησιμοποιούμε κατά κόρον την έκφραση, η σοφία της φύσης δε λέει παρά ένα μόνο πράγμα. Ότι ένα χαοτικό σύστημα τελικώς ισορρόπησε σε ένα ευσταθές σημείο ισορροπίας. Με λίγα λόγια, αν το πειράξουμε "λίγο" το σύστημα θα επανέλθει στη θέση ισορροπίας του. Αυτό όμως που δεν πρέπει να ξεχνάμε
ποτέ είναι η λέξη λίγο. Γιατί περνώντας το χρόνο μας μέσα σε ένα "ασφαλές" περιβάλλον σε ισορροπία, δεν έχουμε ΙΔΕΑ πού βρίσκονται τα όριά του. Και ακόμα χειρότερα, δεν έχουμε ιδέα πού θα ισορροπήσει εκ νέου το σύστημα αν ξεπεράσουμε τα όρια αυτά. To make things even worse, θα πρέπει να θυμόμαστε ότι το σημείο που θα μας επαναφέρει στην τωρινή θέση ισορροπίας και το σημείο που θα μας στείλει σε μια καινούρια θέση είναι συγκεκριμένο, οπότε και αν το περάσουμε έστω και για λίγο είναι σχεδόν αδύνατο να επιστρέψουμε.
Το γενικότερο πρόβλημα είναι ότι έχοντας εμπειρία μόνο από αυτή την περιοχή του συστήματος στην οποία ζούμε, θεωρούμε αυτονόητο πως έτσι είναι οι κανόνες για κάθε περιοχή του παιχνιδιού. Φυσικά αυτό δεν ισχύει.
Επίσης κατά τη γνώμη μου όσοι λέτε ότι η φύση θα βρει το δρόμο της, αν και φυσικά είναι σωστό αυτό που λέτε, κάνετε ένα λάθος: δεν ΘΕΛΟΥΜΕ να αφήσουμε τη φύση να εξελιχθεί. Τουλάχιστον όχι ελεύθερα! Θέλουμε να την ΕΜΠΟΔΙΣΟΥΜΕ. Όσο περίεργο και αν ακούγεται... αν το σκεφτείτε, νομίζω αυτό κάνουμε. Γεννηθήκαμε τυχαία (ως είδος). Από μια σειρά συμπτώσεων. Επικρατήσαμε στον πλανήτη. Δε νομίζω ότι προσπαθούμε να αφήσουμε τη φύση να πάει παρακάτω. Θέλουμε να κρατήσουμε ακριβώς αυτή την εύθραυστη ισορροπία που έχουμε. Κάθε αλλαγή σημαίνει κίνδυνο, και όντως οι "κυρίαρχοι" του πλανήτη we have everything to lose.
Πέραν βέβαια αυτών των κυνικών και απόλυτων "στατιστικών" λογικών, ας μην ξεχνάμε και κάτι άλλο. Είναι σωστό να πούμε πως τόσα και τόσα είδη έχουν εξαφανιστεί, είτε από λόγους φυσικής επιλογής, είτε από τον άνθρωπο είτε και από άλλους θηρευτές ή μικρόβια. Όποιος είναι στην κορυφή της τροφικής αλυσίδας κάνει ό,τι θέλει και άλλα είδη εξαφανίζονται. Η διαφορά είναι ότι με τη δύναμη που έχουμε αποκτήσει ως είδος πλέον μπορούμε να κάνουμε σε λίγα χρόνια ζημιά που δε φανταζόμαστε. Σίγουρα ο καρχαρίας ή η πολική αρκούδα δεν ασχολούνται με το ζήτημα, αλλά δεν έχουν και τη δύναμη να προκαλέσουν την καταστροφή που μπορούμε να προκαλέσουμε εμείς - άρα και το γεγονός πως δεν ενδιαφέρονται για όλα αυτά που λέμε δεν αποτελεί και κανένα τεράστιο πρόβλημα. ;D
Τέλος... όσο μιλάμε με όρους τόσο αποστασιοποιημένους (η φύση θα ξαναβρεί το δρόμο της κλπ) ας μην ξεχνάμε πως αυτό μπορούμε να το γενικεύσουμε και στον άνθρωπο. Ας αφήσουμε το σύστημα να ισορροπήσει. Ας αφήσουμε τους ισχυρούς ανεξέλεγκτους, την Αφρική να πεθάνει από ασθένειες και πείνα. ΑΥΤΟ είναι η φυσική επιλογή. Ανάλογα με τη θέση και τη δύναμή σου καταλήγεις είτε στην κορυφή είτε στον πάτο. Μέσα στις τελευταίες χιλιάδες χρόνια λοιπόν συγκεκριμένες χώρες έφτασαν στην κορυφή της εξουσίας και της δύναμης και άλλες έμειναν στον πάτο. Σαν λογικά και συναισθηματικά όντα όμως δε λέμε "ας αφήσουμε τα παιδιά στην Αφρική να πεθάνουν από την πείνα γιατί οι πρόγονοι τους δεν είναι ψηλά στην πυραμίδα της εξουσίας", ούτε φυσικά αφήνουμε τους ηλικιωμένους να πεθάνουν επειδή πλέον δεν είναι εξελικτικά χρήσιμοι (ή αντίστοιχα τα παιδιά με κάποιο κινητικό πρόβλημα).
Με λίγα λόγια, εγώ που είμαι 1.73 και δεν είμαι και κανά νταμάρι από πλευράς δύναμης... όταν μιλάω για φυσική επιλογή θα πρέπει να θυμάμαι πως σε περιβάλλον καθαρής φυσικής επιλογής είτε θα ήμουν δούλος είτε ήδη νεκρός.
Έχουμε την πολυτέλεια να μιλάμε για φυσική επιλογή διότι είμαστε στην κορυφή. Τίθενται όμως και άλλα ζητήματα. Άλλωστε δεν ξέρω πόσοι από εμάς αντιλαμβανόμαστε τη ζωή μας μόνο ως ένα μικρό (ελάχιστο) στάδιο προς την εξέλιξη του είδους. Μάλλον η ίδια η ζωή μας μας αφορά περισσότερο από τη στατιστική πρόοδο. Στατιστικά βλέπεις τα πράγματα απ'έξω. Όταν είσαι μέσα δεν ασχολείσαι με στατιστικές, αλλά με την κάθε μονάδα ξεχωριστά. Αν καεί η λάμπα σου δε νομίζω να σε ενδιαφέρει ο μέσος όρος ζωής της συγκεκριμένης κατηγορίας λάμπας. Αν πέσει το αεροπλάνο σου δε σε απασχολεί η στατιστική ασφάλεια αυτού του τύπου αεροσκάφους.
Κατά τη γνώμη μου καλό είναι λοιπόν εκτός από τη στατιστική να κοιτάμε και λίγο πιο "προσωπικά" τα πράγματα. Αυτό με λίγα λόγια σημαίνει ότι σκεφτόμαστε τις πράξεις μας και τα αποτελέσματά τους και δεν αφήνουμε απλά τη φύση να ξαναισορροπήσει (άλλωστε η ισορροπία δε θα επηρεαστεί οταν πεθάνω, αλλά για μένα θα είναι ένα μάλλον μεγάλο γεγονός ;D).
