Mε αυτό το thread θα ήθελα να προσπαθήσω να διδάξω όποιον έχει απορίες σχετικά με τα σύνθετα* ή τα μεικτά** μέτρα. Ειδικότερα, θα σας δείξω πως να τα μετράτε {εύκολα} αλλά και τρόπους να αισθανθείτε άνετα παίζοντας πάνω σε αυτά.
Το πρόβλημα με τα odd time signatures θεωρώ ότι ξεκινάει απο το γεγονός ότι το 95+% της μουσικής που όλοι μας εκτιθόμαστε καθημερινά είναι στα 4/4.
Έτσι το αυτί μας θεωρεί «ξένο» και περίεργο ένα 5/4 ή ένα 7/8 {ειδικά με τον δυτικό τρόπο ανάλυσης} , ίσως λίγο λιγότερο με τον τρόπο των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου, της Ινδίας , αλλά και κάποιων χωρών της Ευρώπης . {Πιο κάτω θα εξηγήσω την διαφορά ανάμεσα στον δυτικό και τον ανατολικό τρόπο ανάλυσης στα μεικτά μέτρα.}
Ο λόγος που λέω «ίσως» για τον Ανατολικό τρόπο είναι γιατί στην Ελλάδα έχουμε αρκετά στυλ μουσικής με μεικτά μέτρα που βασίζονται πάνω σε groopings*** {πχ Καλαματιανός 3-2-2 – Καρσιλαμάς 2 -2 -2 -3 κλπ}, είμαστε απόλυτα εξοικειωμένοι με το άκουσμα..
Είμαστε τόσο εξοικειωμένοι που προσωπικά μου έχει τύχει να γνωρίσω αυτοδίδακτο μουσικό {drummer} που έπαιζε απο Ποντιακά μέχρι Καλαματιανά με το αυτί , χωρίς να ξέρει τι σημαίνει κάν η έννοια Μετρικός Οπλισμός**** . {Time signature}
Στα σύνθετα μέτρα π.χ 7/4 {Με τον δυτικό τρόπο σκέψης} και ειδικά σε αργές ταχύτητες δεν θεωρώ οτι υπάρχει μεγάλο πρόβλημα στο να τα μετρήσει κανείς.
Είτε μετρήσετε απο το 1 εως το 7 είτε το σπάσετε σαν 3-4 ή 4-3 το αποτέλεσμα είναι το ίδιο. Προσπαθήστε όμως, ο τρόπος που θα τα σπάσετε να συμβαδίζει με το άκουσμα του κομματιού γιατί το 1 είναι πάντα «ισχυρός»χρόνος. Υπάρχει περίπτωση να μην «σπάει» και ένα 7/4 να είναι ..7/4 απο το 1 εώς το 7.
Το πρόβλημα δημιουργείτε όταν έχουμε σύνθετα ή μεικτά μέτρα σε γρήγορες ταχύτητες .
Καταρχήν...πως θα αισθανθούμε άνετα πάνω σε ένα μεικτό μέτρο.
Πρίν χρόνια σε ένα σεμινάριο του Vinnie, κάποιος τον ρώτησε τι κάνει για να κλειδώσει σε όλα αυτά τα Odd time που του δίνει ο Sting.
H απάντηση του ήταν τόσο απλή αλλά συνάμα τόσο spot on... «τι να κάνω?.. Ρυθμίζω το μετρονόμο μου στο time sign. του κομματιού.. και παίζω απο πάνω 2-3 ώρες μέχρι να κλειδώσω!!. Κανείς δεν έχει τα Odd time..Όλοι ιδρώνουμε για να τα αποκτήσουμε»
Η καλύτερη συμβουλή που έχω να σας δώσω λοιπόν είναι αυτό που λέει ο Vinnie - να ρυθμίσετε το μετρoνόμο σας στο time signature και το tempo του κομματιού που θα αντιμετωπίσετε ..και προσπαθήστε να παίξετε πάνω σε αυτό για μερικές ώρες.
Όλα τα Odd time έχουν μια συγκεκριμένη αίσθηση που μετά απο λίγο, γίνεται βίωμα.
Τα τελευταία χρόνια βρίσκω πολύ βολικό επίσης τον μετρονόμο με φωνή που νομίζω ξεκίνησε η Roland. Αρκετοί νέοι μετρονόμοι έχω δεί ότι τον έχουν πλέον στα presets{voice}
Στο δυτικό τρόπο ανάλυσης της μουσικής ξέρω ότι δεν δέχονται καθόλου τα groopings με τον τρόπο που εμείς αλλά και αρκετές άλλες χώρες τουλάχιστον τα εφαρμόζουμε.
Για αυτούς 7/8 είναι απο το 1 στο 7 όχι 3-2-2 π.χ
Ο τρόπος που εφαρμόζω εγώ ειδικά σε fast μεικτά μέτρα είναι να γκρουπάρω τα 8α ανά δύο. Τι εννοώ.
Ένα μέτρο 9/8 αντί να μετρήσω απο το 1 στο 9 τα γκουπάρω ανά δύο . ‘Αρα:
1 2 3 4 5 6 7 8 9
\/ \/ \/ \/ \
1 2 3 4 & ή
1& 2& 3& 4& 5
Αυτό με βοηθάει αρκετά στο μέτρημα και δεν με αγχώνει τόσο πολύ γιατί κόβει την ταχύτητα μέτρησης στα δύο.
Άρα ένα 9/8 στο 200 με αυτό τον τρόπο κατεβαίνει στο 100.
Ένα ωραίο κομμάτι για practice είναι το schism των Tool. {bpm περίπου 230}
Το θέμα ξεκινάει με 5/8 και 7/8 και γυρνάει σε 6/8 και 7/8
Αυτό μπορεί να γίνει είτε 1 2 & - 1 2 3 4 είτε σαν 1& 2& 3 -1 & 2 & 3 & 4 για το 1ο μέρος και
1 2 3 – 1 2 3 4 και 1& 2& 3& - 1& 2&3& 4 για το 2ο.
Το 15 steps επίσης των Radiohead {5/4} μπορείτε να το σκεφτείτε σαν 1 2 & ή σαν 1& 2 & 3
Αυτό το κόλπο μέτρησης μεικτών το φτάνω μέχρι τα 11/8 .
Ένα μέτρο 12/8 με βολεύει να το σκεφτώ σαν 2 Χ 6/8
Άρα είτε 1 2 3 επί 2 φορές είτε 1& 2& 3& πάλι επί 2 φορές.
Βάλτε το μετρονόμο σας πχ στο 160 8α και θα διαπιστώσετε πόσο πιο πολύ βολεύει αλλά και απλουστεύει λίγο τα πράγματα αυτός ο τρόπος.
Τώρα.. αν το κομμάτι «πατάει» σε groopings..αυτό που κάνω είναι να τραγουδάω το grooping αρκετές φορές μέχρι να το αποστηθίσω σαν ήχο.
Σε αυτή τη περίπτωση δεν χρησιμοποιώ τον μετρονόμο, αλλά μόλις νιώσω άνετα με το grooping ..ξεκινάω να παίζω όσο πιο απλά μπορώ, τραγουδώντας «φωναχτά» αυτό το grooping. Πχ {τα τι τι –τα τι} σε ενα {3-2 }5/8 ή {τα τι τι -τατι τατι} σε ενα {3-2-2} 7/8 κλπ
Δύο μοντέρνα κομμάτια που σας προτείνω για να το καταλάβετε αυτό είναι το 7 days του Sting και το Precious Things της Tori Amos.
To 7 days..ενώ είναι 5/4 «πατάει» πολύ ωραία σε ένα 10/8 grooping που είναι 3-3-2-2
Το Precious Things ενώ είναι 4/4 εγώ προτιμώ να το σκέφτομαι σαν 16/8 με το εξής grooping 3-3-3-3-2-2 {το grooping του πιάνου της}.
Φυσικά στην Ελλάδα έχουμε αρκετά 5αρια 5/8 {Έχω ενα μυστικό} του Χατζηδάκη , έχουμε Καλαματιανά σε 7/8 σε διάφορες ταχύτητες , Τσάμικα σε ¾ , Ζεΐμπέκικα σε 9/8, Καρσιλαμάδες σε 9/8 κλπ . Γενικά απο ρυθμολογία στην μουσική θεωρώ ότι η Ελλάδα είναι μια πλούσια χώρα.
Σας επισυνάπτω 2 ασκήσεις για εξάσκηση με τον δυτικό τρόπο ανάλυσης. Και τις δύο μπορείτε να τις παίξετε με 2 χέρια στα πόδια σας, απλά το σημαντικό είναι, να τραγουδήσετε .
Ξεκινήστε με το μετρόνομο γύρω στο 100 {8α} και σιγά σιγά ανεβάστε ταχύτητα.
Πολύ σημαντικό...ΜΕΤΡΑΜΕ ΑΓΓΛΙΚΑ. Για το λόγο ότι μέχρι το 10 στα αγγλικά είναι μονοσύλλαβες λέξεις.
Η 1η άσκηση {Ιntro to odd time signatures} είναι ουσιαστικά μια παρτιτούρα που θα σας πάει απο το 1 εώς το 11/8 κ πίσω.
Η 2η είναι η combination άσκηση στην 1η όπου σας τα μπερδεύω λιγάκι σε περίπτωση που σας πάρουν τηλέφωνο οι Dreamtheater και σας δώσουν καμιά τέτοια φόρμα – να είσαστε έτοιμοι.
Τι να ακούσετε: Αν και δεν τους πολυγουστάρω σέβομαι απόλυτα αυτό που κάνουν οι Dreamtheater με τα Odd time και τους θεωρώ masters. Έχουν κομμάτι {Dance of Eternity} me 108 διαφορετικά time signatures.
Οι Τοοl επίσης τα πάνε καλά με τα Odd time αλλά και οι Porcupine Tree.
Έλπίζω να έγινα κατανοητός.
Βαγγέλης Μουλακάκης.
*Σύνθετα λέγονται τα μέτρα που ο αριθμητής τους είναι 4 και πάνω. Τα ονομάζουμε σύνθετα γιατί σχηματίζονται από την ένωση δύο ή και περισσοτέρων απλών μέτρων. Πχ 6/4 {3/4 + ¾ } ή 7/4 {4/4 + ¾ }
**Μεικτά λέγονται τα μέτρα που προέρχονται από μείξη διμερών και τριμερών μέτρων. Έτσι ο αριθμητής τους είναι άθροισμα των αριθμών 2 και 3 ή μπορεί ακόμα να είναι και πολλαπλάσιο των αριθμών αυτών. 7/8 {3-2-2}
*** Groopings: Ρυθμικά μοτίβα
**** Time (Meter) Signature
Το μουσικό κλάσμα που τίθεται δίπλα και δεξιά από το εκάστοτε μουσικό κλειδί και μετά τον οπλισμό ενός μουσικού έργου ή τμήματός του. Ο παρονομαστής του μουσικού κλάσματος δείχνει τη μετρική μονάδα και ο αριθμητής πόσες μετρικές μονάδες περιέχει το κάθε (πλήρες) μέτρο, π.χ 3/8 σημαίνει: μετρική μονάδα το όγδοο και κάθε μέτρο περιέχει 3 όγδοα.
Intro_to_odd_time_signatures.pdf
Odd_time_sign._exercise.pdf
Το πρόβλημα με τα odd time signatures θεωρώ ότι ξεκινάει απο το γεγονός ότι το 95+% της μουσικής που όλοι μας εκτιθόμαστε καθημερινά είναι στα 4/4.
Έτσι το αυτί μας θεωρεί «ξένο» και περίεργο ένα 5/4 ή ένα 7/8 {ειδικά με τον δυτικό τρόπο ανάλυσης} , ίσως λίγο λιγότερο με τον τρόπο των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου, της Ινδίας , αλλά και κάποιων χωρών της Ευρώπης . {Πιο κάτω θα εξηγήσω την διαφορά ανάμεσα στον δυτικό και τον ανατολικό τρόπο ανάλυσης στα μεικτά μέτρα.}
Ο λόγος που λέω «ίσως» για τον Ανατολικό τρόπο είναι γιατί στην Ελλάδα έχουμε αρκετά στυλ μουσικής με μεικτά μέτρα που βασίζονται πάνω σε groopings*** {πχ Καλαματιανός 3-2-2 – Καρσιλαμάς 2 -2 -2 -3 κλπ}, είμαστε απόλυτα εξοικειωμένοι με το άκουσμα..
Είμαστε τόσο εξοικειωμένοι που προσωπικά μου έχει τύχει να γνωρίσω αυτοδίδακτο μουσικό {drummer} που έπαιζε απο Ποντιακά μέχρι Καλαματιανά με το αυτί , χωρίς να ξέρει τι σημαίνει κάν η έννοια Μετρικός Οπλισμός**** . {Time signature}
Στα σύνθετα μέτρα π.χ 7/4 {Με τον δυτικό τρόπο σκέψης} και ειδικά σε αργές ταχύτητες δεν θεωρώ οτι υπάρχει μεγάλο πρόβλημα στο να τα μετρήσει κανείς.
Είτε μετρήσετε απο το 1 εως το 7 είτε το σπάσετε σαν 3-4 ή 4-3 το αποτέλεσμα είναι το ίδιο. Προσπαθήστε όμως, ο τρόπος που θα τα σπάσετε να συμβαδίζει με το άκουσμα του κομματιού γιατί το 1 είναι πάντα «ισχυρός»χρόνος. Υπάρχει περίπτωση να μην «σπάει» και ένα 7/4 να είναι ..7/4 απο το 1 εώς το 7.
Το πρόβλημα δημιουργείτε όταν έχουμε σύνθετα ή μεικτά μέτρα σε γρήγορες ταχύτητες .
Καταρχήν...πως θα αισθανθούμε άνετα πάνω σε ένα μεικτό μέτρο.
Πρίν χρόνια σε ένα σεμινάριο του Vinnie, κάποιος τον ρώτησε τι κάνει για να κλειδώσει σε όλα αυτά τα Odd time που του δίνει ο Sting.
H απάντηση του ήταν τόσο απλή αλλά συνάμα τόσο spot on... «τι να κάνω?.. Ρυθμίζω το μετρονόμο μου στο time sign. του κομματιού.. και παίζω απο πάνω 2-3 ώρες μέχρι να κλειδώσω!!. Κανείς δεν έχει τα Odd time..Όλοι ιδρώνουμε για να τα αποκτήσουμε»
Η καλύτερη συμβουλή που έχω να σας δώσω λοιπόν είναι αυτό που λέει ο Vinnie - να ρυθμίσετε το μετρoνόμο σας στο time signature και το tempo του κομματιού που θα αντιμετωπίσετε ..και προσπαθήστε να παίξετε πάνω σε αυτό για μερικές ώρες.
Όλα τα Odd time έχουν μια συγκεκριμένη αίσθηση που μετά απο λίγο, γίνεται βίωμα.
Τα τελευταία χρόνια βρίσκω πολύ βολικό επίσης τον μετρονόμο με φωνή που νομίζω ξεκίνησε η Roland. Αρκετοί νέοι μετρονόμοι έχω δεί ότι τον έχουν πλέον στα presets{voice}
Μεικτά μέτρα {δυτικός τρόπος}
Στο δυτικό τρόπο ανάλυσης της μουσικής ξέρω ότι δεν δέχονται καθόλου τα groopings με τον τρόπο που εμείς αλλά και αρκετές άλλες χώρες τουλάχιστον τα εφαρμόζουμε.
Για αυτούς 7/8 είναι απο το 1 στο 7 όχι 3-2-2 π.χ
Ο τρόπος που εφαρμόζω εγώ ειδικά σε fast μεικτά μέτρα είναι να γκρουπάρω τα 8α ανά δύο. Τι εννοώ.
Ένα μέτρο 9/8 αντί να μετρήσω απο το 1 στο 9 τα γκουπάρω ανά δύο . ‘Αρα:
1 2 3 4 5 6 7 8 9
\/ \/ \/ \/ \
1 2 3 4 & ή
1& 2& 3& 4& 5
Αυτό με βοηθάει αρκετά στο μέτρημα και δεν με αγχώνει τόσο πολύ γιατί κόβει την ταχύτητα μέτρησης στα δύο.
Άρα ένα 9/8 στο 200 με αυτό τον τρόπο κατεβαίνει στο 100.
Ένα ωραίο κομμάτι για practice είναι το schism των Tool. {bpm περίπου 230}
Το θέμα ξεκινάει με 5/8 και 7/8 και γυρνάει σε 6/8 και 7/8
Αυτό μπορεί να γίνει είτε 1 2 & - 1 2 3 4 είτε σαν 1& 2& 3 -1 & 2 & 3 & 4 για το 1ο μέρος και
1 2 3 – 1 2 3 4 και 1& 2& 3& - 1& 2&3& 4 για το 2ο.
Το 15 steps επίσης των Radiohead {5/4} μπορείτε να το σκεφτείτε σαν 1 2 & ή σαν 1& 2 & 3
Αυτό το κόλπο μέτρησης μεικτών το φτάνω μέχρι τα 11/8 .
Ένα μέτρο 12/8 με βολεύει να το σκεφτώ σαν 2 Χ 6/8
Άρα είτε 1 2 3 επί 2 φορές είτε 1& 2& 3& πάλι επί 2 φορές.
Βάλτε το μετρονόμο σας πχ στο 160 8α και θα διαπιστώσετε πόσο πιο πολύ βολεύει αλλά και απλουστεύει λίγο τα πράγματα αυτός ο τρόπος.
Μεικτά μέτρα – Groopings.
Τώρα.. αν το κομμάτι «πατάει» σε groopings..αυτό που κάνω είναι να τραγουδάω το grooping αρκετές φορές μέχρι να το αποστηθίσω σαν ήχο.
Σε αυτή τη περίπτωση δεν χρησιμοποιώ τον μετρονόμο, αλλά μόλις νιώσω άνετα με το grooping ..ξεκινάω να παίζω όσο πιο απλά μπορώ, τραγουδώντας «φωναχτά» αυτό το grooping. Πχ {τα τι τι –τα τι} σε ενα {3-2 }5/8 ή {τα τι τι -τατι τατι} σε ενα {3-2-2} 7/8 κλπ
Δύο μοντέρνα κομμάτια που σας προτείνω για να το καταλάβετε αυτό είναι το 7 days του Sting και το Precious Things της Tori Amos.
To 7 days..ενώ είναι 5/4 «πατάει» πολύ ωραία σε ένα 10/8 grooping που είναι 3-3-2-2
Το Precious Things ενώ είναι 4/4 εγώ προτιμώ να το σκέφτομαι σαν 16/8 με το εξής grooping 3-3-3-3-2-2 {το grooping του πιάνου της}.
Φυσικά στην Ελλάδα έχουμε αρκετά 5αρια 5/8 {Έχω ενα μυστικό} του Χατζηδάκη , έχουμε Καλαματιανά σε 7/8 σε διάφορες ταχύτητες , Τσάμικα σε ¾ , Ζεΐμπέκικα σε 9/8, Καρσιλαμάδες σε 9/8 κλπ . Γενικά απο ρυθμολογία στην μουσική θεωρώ ότι η Ελλάδα είναι μια πλούσια χώρα.
Ασκήσεις.
Σας επισυνάπτω 2 ασκήσεις για εξάσκηση με τον δυτικό τρόπο ανάλυσης. Και τις δύο μπορείτε να τις παίξετε με 2 χέρια στα πόδια σας, απλά το σημαντικό είναι, να τραγουδήσετε .
Ξεκινήστε με το μετρόνομο γύρω στο 100 {8α} και σιγά σιγά ανεβάστε ταχύτητα.
Πολύ σημαντικό...ΜΕΤΡΑΜΕ ΑΓΓΛΙΚΑ. Για το λόγο ότι μέχρι το 10 στα αγγλικά είναι μονοσύλλαβες λέξεις.
Η 1η άσκηση {Ιntro to odd time signatures} είναι ουσιαστικά μια παρτιτούρα που θα σας πάει απο το 1 εώς το 11/8 κ πίσω.
Η 2η είναι η combination άσκηση στην 1η όπου σας τα μπερδεύω λιγάκι σε περίπτωση που σας πάρουν τηλέφωνο οι Dreamtheater και σας δώσουν καμιά τέτοια φόρμα – να είσαστε έτοιμοι.
Τι να ακούσετε: Αν και δεν τους πολυγουστάρω σέβομαι απόλυτα αυτό που κάνουν οι Dreamtheater με τα Odd time και τους θεωρώ masters. Έχουν κομμάτι {Dance of Eternity} me 108 διαφορετικά time signatures.
Οι Τοοl επίσης τα πάνε καλά με τα Odd time αλλά και οι Porcupine Tree.
Έλπίζω να έγινα κατανοητός.
Βαγγέλης Μουλακάκης.
*Σύνθετα λέγονται τα μέτρα που ο αριθμητής τους είναι 4 και πάνω. Τα ονομάζουμε σύνθετα γιατί σχηματίζονται από την ένωση δύο ή και περισσοτέρων απλών μέτρων. Πχ 6/4 {3/4 + ¾ } ή 7/4 {4/4 + ¾ }
**Μεικτά λέγονται τα μέτρα που προέρχονται από μείξη διμερών και τριμερών μέτρων. Έτσι ο αριθμητής τους είναι άθροισμα των αριθμών 2 και 3 ή μπορεί ακόμα να είναι και πολλαπλάσιο των αριθμών αυτών. 7/8 {3-2-2}
*** Groopings: Ρυθμικά μοτίβα
**** Time (Meter) Signature
Το μουσικό κλάσμα που τίθεται δίπλα και δεξιά από το εκάστοτε μουσικό κλειδί και μετά τον οπλισμό ενός μουσικού έργου ή τμήματός του. Ο παρονομαστής του μουσικού κλάσματος δείχνει τη μετρική μονάδα και ο αριθμητής πόσες μετρικές μονάδες περιέχει το κάθε (πλήρες) μέτρο, π.χ 3/8 σημαίνει: μετρική μονάδα το όγδοο και κάθε μέτρο περιέχει 3 όγδοα.
Intro_to_odd_time_signatures.pdf
Odd_time_sign._exercise.pdf