πλέον έρχεται η ώρα γιαThe chisels are calling / It's time to make sawdust
χαχαχα! Ξέρεις φαντάζομαι ότι ο Μοnteleone έχει περίπου 10 χρόνια αναμονής για όργανα άνω του 30χίλιαρου...
Kατά τ' άλλα, όση βοήθεια θες μη διστάσεις. Είμαι της Αμερικάνικης σχολής μαστόρων, όπου το μοίρασμα γνώσης, αποτελεί και διαφήμιση του επιπέδου δουλειάς σου. Αν περάσεις το κατώφλι της κατασκευής, δύσκολα ξεμπλέκεις.
Παρακάτω παραθέτω το άρθρο που έλεγα, περι κοστολόγησης. Αν αγνοήσεις τα φορολογικά, θα έχεις και μια εικόνα του τι σημαίνει πρακτικά.
There you go:
Πόσο κάνει η κιθάρα μάστορα?
February 27, 2015 at 5:29pm
Εν καιρώ, θα ακολουθήσει ένα άρθρο μου, που ρίχνει φως στην "άβολη" διαδικασία κοστολόγησης, ενός χειροποίητου (ηλεκτρικού σε αυτή την περίπτωση) οργάνου. Το θεωρώ χρήσιμο για όλους τους επαγγελματίες του είδους (οργανοποιούς, τεχνικούς οργάνων), τους ερασιτέχνες DIYers, όσους σκέπτονται να ασχοληθούν με την τέχνη, αλλά και τους απανταχού λάτρεις της κιθάρας και φίλους μουσικούς.
Πριν όμως έρθω σε λεπτομέρειες, θα ήθελα, όσοι από εσάς το επιθυμούν, ως case study, να κάνετε μια πρόχειρη και χονδρική κοστολόγηση ενός τελικού προϊόντος (συγκεκριμένα, μια κατασκευή τύπου tele π.χ.) και να ποστάρετε στα comments κάτω, ει δυνατόν με επιμερισμό (πχ. μαγνήτες τόσο, ξύλα τόσο, κλπ.) Οι εκτιμήσεις πάντα να περιλαμβάνουν Φ.Π.Α.
Μerci, και εις το επανειδείν...
update 8/5/2015
Ήρθε η ώρα λοιπόν, να κάνουμε έναν σχετικό προϋπολογισμό. Τι ακριβώς υπολογίζουμε όταν κοστολογούμε ένα χειροποίητο όργανο. Υπενθυμίζω ότι σαν case study χρησιμοποιούμε μια κατασκευή τύπου tele.
Α) Τα υλικά (το πιο προφανές δηλαδή). Σε παρένθεση μπαίνουν προαιρετικά υλικά.
α1) Ξύλα, πρώτη ύλη: Σώμα, (top), μανίκι, ταστιέρα, bindings, inlays/dots, nut, τάστα, sheilding
α2) Parts/Hardware. Εδώ διευκρινίζω ότι μιλάμε για μέση τιμή, όχι φθηνοκατάσταση-ούτε και hi end boutique. Απλά/καλά/λειτουργικά. Αυτά λοιπόν περιλαμβάνουν: bridge, tuners, pickups, electronics, pickguard, strap pins, (pickup rings), βίδες, truss rod, (string tree).
α3) Άλλα υλικά πάνω στο όργανο: Grain filler, sealer, αστάρια, χρώματα, βερνίκια, κόλλες
Mε έναν πρόχειρο υπολογισμό, μιλάμε για ένα κόστος γύρω στα 390 ευρώ + τα μεταφορικά για όλα τα υλικά. Ανάλογα με το πόσους διαφορετικούς προμηθευτές έχουμε, ανεβαίνει και το κόστος.
Β) Αναλώσιμα (χρόνου + μέσων)
άμεσα αναλώσιμα περιλαμβάνουν υλικά όπως γυαλόχαρτα/ντουκόχαρτα, χαρτοταινίες, χαρτόνια, ΜDF & κόντρα πλακέ, κόλλες, δοχεία, χαρτί, πανιά κλπ.
Φθορά εργαλείων & μηχανημάτων. Όλα τα εργαλεία χειρός υπόκεινται σε φθορά ανά χρήση. Κάποια χρειάζονται αντικατάσταση (=χρήμα) βραχυπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα, ενώ κάποια συντήρηση (=χρόνος). Το ίδιο ισχύει και για τα παρελκόμενα ηλεκτρικών εργαλείων (πριονοκορδέλες, κοπτικά ρούτερ, τρυπάνια, γυαλοχαρτιέρες, μαχαίρια κλπ.). Επίσης και υλικά προστασίας (μάσκες βαφής, γυαλιά προστατευτικά, ποδιές, γάντια κλπ.)
Θα επανέλθω με το μέσο κόστος αναλωσίμων ανά κατασκευή, αργότερα
Γ) Άλλα έξοδα που πρέπει να υπολογιστούν pro rata ( δηλ. αναλογικά με το χρόνο κατασκευής)
Αυτά περιλαμβάνουν τα έξοδα του χώρου και του επιτηδεύματος. Ενοίκιο, ρεύμα, κοινωνική ασφάλιση, ασφάλιση χώρου, τηλέφωνο, θέρμανση, νερό, συντήρηση χώρου/ είδη υγειινής, γραφική ύλη, τέλος επιτηδεύματος, τέλη επαγγελματικού επιμελητηρίου.
Επίσης υπολογίζεται ο χρόνος προετοιμασίας ενός οργάνου ( τηλέφωνα, mail, επικοινωνία με τον μουσικό, σχεδιασμός, μελέτη, πατρόν/προσχέδια ), ο οποίος είναι πολύ μεγαλύτερος απ' όσο κι εγώ ο ίδιος πολλές φορές υπολογίζω.
Χρόνος που αφορά την ενημέρωση, κατάρτιση και δια βίου μάθηση του οργανοποιού (ατελείωτες ώρες σε μελέτη άρθρων, διάβασμα, σεμινάρια, εκπαίδευση)
ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΚΟΣΤΟΛΟΓΗΣΗ
Πάμε λοιπόν να υπολογίσουμε το κόστος.
Έστω ότι τα πάγια έξοδα ενός εργαστηρίου είναι 800 ευρώ/μήνα. ( ενοίκια, ασφάλειες, τέλη, ρέυμα, θέρμανση, τηλέφωνα, ασφάλεια χώρου ). Αυτό το ποσό βέβαια διαφέρει ανάλογα με το χώρο και τα επιμέρους στοιχεία, αλλά ρεαλιστικά, κάπου εκεί κινούνται, λίγο πάνω-λίγο κάτω.
Αν υποθέσουμε ότι ο μήνας έχει 192 εργάσιμες ώρες (24 οκτάωρα) τότε το κόστος μόνο των παγίων εξόδων του επαγγελματία είναι 4,20 ευρώ/ώρα.
Για μια ηλεκτρική ( tele ) υποθέτουμε ότι ο χρόνος κατασκευής ανέρχεται περίπου στις 80 ώρες συνολικά (χωρίς να υπολογίζουμε χρόνους αναμονής κολλήσεων και βερνικιών). Τουλάχιστον, τόσο θεωρώ εγώ ότι χρειάζεται για μια κατασκευή άψογη αισθητικά και παικτικά, η οποία μπορεί να σταθεί με αξιώσεις δίπλα σε μια αντίστοιχη εργοστασιακή.
-Κόστος παγίων ανά κατασκευή: 80x4,20=336 ευρώ
-Φθορά εργαλείων ανά κατασκευή: περίπου 20ευρώ
-Αναλώσιμα ανά κατασκευή: 20 ευρώ
-Υλικά κατασκευής: περ. 420 ευρώ με μεταφορικά
Σύνολο κόστους κατασκευής περίπου 800 ευρώ/κατασκευή *
*όλες οι τιμές υλικών μέχρι στιγμής είναι χωρίς Φ.Π.Α.
Από εδώ και μετά, υπολογίζεται η αμοιβή του μάστορα, συνήθως και πάλι βασισμένη σε ωρομίσθιο. Ο κάθε οργανοποιός έχει το δικό του, διαφορετικά υπολογισμένο, ανάλογα με την εμπειρία, τη ζήτηση, το όνομα, τη δεξιοτεχνία ή τη δική του άποψη στο τί είναι δίκαιο γι' αυτόν να πληρωθεί.
Προσωπικά θεωρώ ότι οτιδήποτε κάτω από 10ευρώ/ώρα για την τέχνη της οργανοποιίας, είναι υποτίμηση της ίδιας της δουλειάς του.
Άρα με βάση το ελάχιστο 10ευρώ/ώρα, η αμοιβή του οργανοποιού ανά όργανο κυμαίνεται στα 800 ευρώ το λιγότερο.
Σύνολο κόστους λοιπόν 2000 ευρώ (1600+ΦΠΑ), ετοιμοπαράδοτου οργάνου. Kαι αυτή φυσικά θεωρώ, βιώσιμη τιμή για κατασκευή οργάνου.
Από εκεί κι έπειτα, μπαίνουν στο παιχνίδι, διάφοροι παράγοντες, όπως, η αντικειμενική αξία ( η αξία δηλ. με την οποία, ρεαλιστικά ένα όργανο, μπορεί να πουληθεί στην αγορά, με βάση και την τιμή του ως μεταχειρισμένο ). Έχω δει άπειρες φορές όργανα αρχικής αξίας 2000 ευρώ, να μην πιάνουν ούτε τα μισά σε μεταπώληση. Η προώθηση. Στο ξεκίνημά τους, αλλά και αργότερα-εισάγοντας πιο βασικά μοντέλα στη γκάμα τους, πολλοί οργανοποιοί υιοθετούν χαμηλές τιμές, ως μέσο προώθησης, προβολής και δημιουργίας βάσης πελατολογίου. Αυτό πολλές φορές, μπορεί να εγκλωβίσει σε μια κατάσταση όπου δεν θα μπορεί πλέον να φέρει το κόστος εκεί που θέλει, αργότερα. Είναι θέμα διακριτικής ευχέρειας και προσωπικών ρίσκων. Η κατάσταση της αγοράς. Πολλές φορές, είτε το θέλουμε είτε όχι, η τιμή ενός προϊόντος μπορεί να καθοριστεί από την αγοραστική δύναμη της εποχής. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και με τον κανόνα προσφοράς-ζήτησης με αυξητικές, για την τιμή, συνέπειες. Η φορολόγηση: Όλη αυτή η κοστολόγηση, μέχρι στιγμής, δεν περιέχει τη φορολογία του μάστορα με βάση το εισόδημα, και αυτή μπορεί να κυμαίνεται από 0% (σπάνιο), έως 35%, ανάλογα με τα κέφια και τα γούστα της κάθε κυβέρνησης. Με άλλα λόγια, από τα 800 ευρώ της καθαρής αμοιβής, ένα ικανό ποσοστό, φορολογείται ως εισόδημα.
Σε κάθε περίπτωση, η τέχνη της οργανοποιίας είναι ρευστή και εύπλαστη, όσον αφορά τη βιωσιμότητά της. Είναι παρ' όλα αυτά μια τέχνη υψηλού επιπέδου, και με τεράστιο βαθμό ικανοποίησης, ανεξάρτητα από το οικονομικό σκέλος.
Ο Jol Danzig, όταν τον ρώτησαν "πώς μπορείς να κάνεις μια μικρή περιουσία φτιάχνοντας όργανα;" απάντησε: " να ξεκινήσεις με μεγάλη περιουσία".
