Ιάννης Ξενάκης

[toneless]

Λείπει ένα topic για αυτόν τον πρωτοπόρο μουσικό. Μπορεί κάποιος που έχει ασχοληθεί να μας πει μερικά πράγματα για το έργο του; Από όσο γνωρίζω υπήρξε από μαθηματικός και αρχιτέκτονας μέχρι μουσικός και κατασκευαστής ηλεκτρονικών μουσικών οργάνων. Έχει συνθέσει έργα παγκοσμίως γνωστά αλλά σπάνια θα βρει κάποιος κάτι, αν δεν ψάξει ο ίδιος.

Προσωπικά έχω ένα μικρό δείγμα της δουλειάς του –ας είναι καλά τα πειρατικά mp3- και έχω ανάμεικτα συναισθήματα για τις συνθέσεις του. Κάτι υπάρχει στη δομή του έργου του που μάλλον δεν μπορώ να διακρίνω. Μοιάζει με έναν πολύπλοκο John Cage.

 

[gerasimos]

http://iannis-xenakis.org/

Πέρσι είχε γίνει και ένα συνέδριο (το δεύτερο) με θέμα την έρευνα γύρω από τη μουσική του Ξενάκη στο Τμήμα Μουσικολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών:

http://iannis-xenakis.org/english/actu3.htm

Από τους τίτλους των εργασιών μπορείτε να πάρετε μία πρώτη γεύση της μελέτης που γίνεται γύρω από τη μουσική του.

Γεράσιμος

 

[JAM]

Είχα δει πρόσφατα στην ΕΤ3 ένα αφιέρωμα - documentary για αυτόν όπου μιλούσε κυρίως αυτός και η γυναίκα του...οι απόψεις του γενικότερα ήταν πολύ πρωτοποριακές για την εποχή του !

 

[toneless]

Απλά να αναφέρω ότι, χτές είχε ενα ωραίο αφιέρωμα στον John Cage με βιντεοπροβολές και Live μουσική, στο Μικρό Μουσικό θέατρο.

 

[toneless]

Ok. Πάλι αργά θα το πω ...αλλά χτές είχε στο στέκι Nosotros στα Εξάρχεια αφιέρωμα στον Ιάνη Ξενάκη. Αυτό συναίβει στη πλατεία Εξαρχείων ...την ίδια στιγμή, στο ακριβώς δίπλα κτήριο της οδού Μεταξά και Θεμιστοκλέους υπάρχει έκθεση ενος πρωτότυπου μουσικού οργάνου βασισμένου στην αρχαία αιολική άρπα απο τον Coti K. και Δ. Χάριτο.

 

[freemindgr]

Υποθετω οτι θα ειμαι ο πρωτος ( και μαλλον ο τελευταιος ), ο οποιος θα πει οτι ο Ξενακης δεν εκανε κατι το τοσο εκπληκτικο... :? Απλα, ειναι ο μονος Ελληνας, ο οποιος "καταπιαστηκε" με αυτους τους πειραματισμους, τη στιγμη που στην επομενη Ελλαδα προσπαθουσαμε να εξελιξουμε το "Νεο Κυμα" και να το ονομασουμε Εντεχνο...Επισης, μου θυμιζει την περιπτωση "Καλομοιρη", οπου τον θεωρουμε τοσο μεγαλο κλασσικο συνθετη, ενω στην ουσια σαν συνθετης και σαν δουλεια δεν εχει καποια αναγνωριση ουσιαστικη στο εξωτερικο ( οπως πχ ο Σκαλκωτας ). Κατι παρομοιο ισχυει και για τον Ξενακη.

Αποψεις ειναι αυτες, φατε με :roll:

 

[spirou]

δεν έχω ακούσει παρα ελάχιστα πράγματα απο Ξενάκη,έχω την εντύπωση όμως πως ο θαυμασμός για το έργο του (τουλάχιστον σε εμένα) προέρχεται απο την επιστημονική σκοπιά που αντιμέτωπισε την μουσική (όχι την συνθετική).

 

[brightoutside]

Υποθετω οτι θα ειμαι ο πρωτος ( και μαλλον ο τελευταιος )' date=' ο οποιος θα πει οτι ο Ξενακης δεν εκανε κατι το τοσο εκπληκτικο... :? Απλα, ειναι ο μονος Ελληνας, ο οποιος "καταπιαστηκε" με αυτους τους πειραματισμους, τη στιγμη που στην επομενη Ελλαδα προσπαθουσαμε να εξελιξουμε το "Νεο Κυμα" και να το ονομασουμε Εντεχνο...Επισης, μου θυμιζει την περιπτωση "Καλομοιρη", οπου τον θεωρουμε τοσο μεγαλο κλασσικο συνθετη, ενω στην ουσια σαν συνθετης και σαν δουλεια δεν εχει καποια αναγνωριση ουσιαστικη στο εξωτερικο ( οπως πχ ο Σκαλκωτας ). Κατι παρομοιο ισχυει και για τον Ξενακη.Αποψεις ειναι αυτες, φατε με :roll:[/quote']

Κάνεις κατά τη γνώμη μου πολύ μεγάλο λάθος μιας και ο Ξενάκης ήταν περισσότερο γνωστός στο εξωτερικό παρά στην Ελλάδα. (Και πολλοί πειραματικοί συνθέτες και καινούργιοι καλλιτέχνες που ασχολούνται με πειραματική ηλεκτρονική μουσική τον έχουν σαν πολύ μεγάλο πρότυπο).

Ο Καλομοίρης ήταν αναγνωρισμένος στην Ελλάδα, αυτό δεν ίσχυε κσι για τον Ξενάκη. Οπότε δε νομίζω ότι η σύγκριση αυτή έχει λόγο.Φιλικά, Χρήστος

ΥΓ.δε θέλω να το παίξω ειδήμων, δεν έχω ακούσει κι εγώ παρά ελάχιστα πράγματα.

 

[gerasimos]

(...) σαν δουλεια δεν εχει καποια αναγνωριση ουσιαστικη στο εξωτερικο ( οπως πχ ο Σκαλκωτας ). Κατι παρομοιο ισχυει και για τον Ξενακη.

Έχει ουσιαστικότατη αναγνώριση στο εξωτερικό:

http://iannis-xenakis.org/english/actu3.htm

Γεράσιμος

 

[freemindgr]

Γι'αυτο ειπα οτι ειναι η αποψη μου. Ομως, αν υπολογισουμε οτι την εποχη του Ξενακη, η Γαλλια ειχε μια ολοκληρη σχολη που εβγαζε πειραματιστες, δεν μπορεις να πεις με βεβαιοτητα οτι ειχε την αναγνωριση που θα ειχαν καποιοι αλλοι,ετσι? :wink:

 

[Trolley]

Γι'αυτο ειπα οτι ειναι η αποψη μου. Ομως' date=' αν υπολογισουμε οτι την εποχη του Ξενακη, η Γαλλια ειχε μια ολοκληρη σχολη που εβγαζε πειραματιστες, δεν μπορεις να πεις με βεβαιοτητα οτι ειχε την αναγνωριση που θα ειχαν καποιοι αλλοι,ετσι? :wink:[/quote']
Κοίτα, εξαρτάται τι εννοείς όταν λες "αναγνώριση".

Αν "αναγνώριση" είναι να σε δισκογραφούν και να πουλάνε οι δίσκοι τότε και ο Σκαλκώτας, και ο Ξενάκης και ο Καλομοίρης δεν είναι αναγνωρισμένοι.

Αν "αναγνώριση" είναι να σε μελετούν άνθρωποι που θέλουν να πάνε τη μουσική λίγο πιο πέρα, τότε είναι αρκετά αναγνωρισμένοι και ειδικά ο Σκαλκώτας και ο Ξενάκης.

Προσωπικά δεν μπορώ να ακούσω Ξενάκη - πολύ απλά δεν αναγνωρίζω τίποτε το εύηχον στις μουσικές του που έχω ακούσει. Αλλά θα προτιμούσα μία σύγχρονη ελληνική μουσική πραγματικότητα που να λαμβάνει υπ' όψιν της το έργο του, παρά την πραγματικότητα που έχουμε η οποία αναζητά τα ερείσματά της... εκεί που τα αναζητά τέλος πάντων...

 

[freemindgr]

Βασικα, επειδη ηξερα ακριβως οτι θα γινει χαμος αν ελεγα μια αντιθετη αποψη, το αναφερω ξανα πως ειναι αποψη μου, ακουγοντας το εργο του, βλεποντας την ανθηση της ηλεκτρονικης και πειραματικης μουσικης στη Γαλλια, και μιλωντας με ανθρωπους που τους εκτιμω και εχουν και καποιες σπουδες στη πλατη τους.

Οι περισσοτεροι εκτιμουν τον Ξενακη στην Ελλαδα, επειδη ηταν Ελληνας. Αυτο ειναι δεδομενο, γιατι σε οσους εχω μιλησει απο απλους ακροατες, ολοι λενε "Αα..ο Ξενακης..Εκπληκτικος" και οταν τους ρωτας "Ναι.ε? Και τι εχεις ακουσει απο Ξενακη", σου λενε "Ε..οτι ειχε παιξει το ραδιοφωνο" (!!!!ξερουμε πολυ καλα πως μονο το Τριτο προγραμμα θα μπορουσε να παιξει Ξενακη στη σημερινη Ελλαδα ). Απλα, ο Ξενακης σε μια εποχη που ολοι οι καλλιτεχνες της Ευρωπης ηταν γνωστοι στην Ελλαδα,αλλα σχετικα μικρος αριθμος απο εμας ηταν γνωστος στην Ευρωπη, αποτελεσε για ενα διαστημα και συμβολο της ελληνικης αντιπροσωπευσης..

Απο εκει και περα, αν με ρωτησετε για το εργο του απο αυτα που εχω ακουσει ( pH, Μυκηνες, Ζυγια ), μπορω να πω οτι ηταν ενας μεγαλος πειραματισης, εδωσε κατι στη μουσικη που εκπροσωπουσε, και προσπαθησε να δωσει και λιγο ελληνικο στοιχειο στις κλασσικες συνθεσεις του.

Πιο αγαπητος ομως στον Ελληνικο λαο εγινε ο Vangelis, παρα ο Ξενακης...Αν κρινουμε με αυτου του τυπου την αναγνωριση, τοτε ο Ξενακης, ειναι ενας ασημος :wink:

 

[Trolley]

Δεν έγινε κανένας χαμός, ούτε θα γίνει. Η δε γνώμη σου είναι απολύτως σωστή, αλλά όπως είπα έχει να κάνει με το τι θεωρεί ο καθένας ως "αναγνώριση". Εγώ έγραψα αυτό που έγραψα σε καθαρά φιλικό τόνο.

 

[freemindgr]

Μα και το δικο μου σε φιλικο τονο ειναι..Οταν λεω χαμος, εννοω πως σιγουρα θα υπαρχουν πολλοι ( αν οχι οι περισσοτεροι ), που διαφωνουν με την αποψη μου :wink:

 

[toneless]

Το μέλος Wwrrstt έχει κάνει μια καλή μελέτη πάνω στο έργο του Ξενάκη και ίσως να μπορούσε να πει και μερικά πράγματα αν δεν τον απασχολούσε ο στρατός.

Δε γνωρίζω αν έχει σημασία αν κάποιος πρέπει να είναι διάσημος αλλά για την ιστορία... στη Γαλλία ο Ξενάκης θεωρείτε μέσα στους 5 σπουδαιότερους μουσικούς, στην Αγγλία και τη Γερμανία υπάρχουν ολόκληρα ινστιτούτα που ερευνούν το έργο του, ενώ αρχιτεκτονικές κατασκευές και μουσικά έργα του υπάρχουν εκτεθειμένα σε διάφορες μεριές του πλανήτη. Τώρα βέβαια, στο θέμα περί εθνικότητας Ξενάκη, δε νομίζω ότι έχει σημασία.

Στο μεταξύ, να ενημερώσω ότι, τη μεθεπόμενη Δευτέρα 29 του μηνός, έχει στο Μικρό μουσικό θέατρο στο Κουκάκι, αφιέρωμα ...στον Ξενάκη. Είσοδος ελεύθερη.

 

[WrTsXxx]

ΤΟΝΕLESS σε ευχαριστώ που με θυμήθηκες, είναι τιμή που δε μου χει ξαναγίνει εδώ όλ αυτά τα χρόνια...

επίσης Blue σ ευχαριστώ που μου υπέδειξες το θέμα που όντως λόγο στρατού δεν το χα πάρει χαμπάρι..(Παρ' όλ' αυτά ΠΟΤΕ δε θα σου δώσω να διαβάσεις την πτυχιακή μου. Μην το παίρνεις προσωπικά)

Νιώθω λοιπόν την υποχρέωση να πω λίγα λόγια για τον Ξενάκη, περισσότερο γι αυτούς που ακούνε πρώτη φορά αυτό το όνομα κ ενδιαφέρονται να μάθουν.

Δεν είμαι εγκυκλοπαίδεια, άλλωστε υπάρχουν άπειρες πηγές με πληροφορίες γύρω από το θέμα.. ελπίζω να σας βάλω έστω κ στην περιέργεια να ψάξετε...

Βιογραφικά:

Γεννιέται το 1922 στη Βράιλα της Ρουμανίας

1940 Πετυχαίνει στο Πολυτεχνείο

1945 Χάνει το μάτι του από οβίδα κατά την αντίσταση

1947 Φεύγει στο Παρίσι

1951 Μελετά κοντά στον Ολιβιέ Μεσσιάν

1955 Μεταστάσεις

Σημαντικές επιρροές του από κλασσικούς συνθέτες:

Γιόχαν Σεμπάστιαν Μπαχ (1658-1750)

Λούντβιχ Βαν Μπετόβεν (1770-1827)

Γιόχαν Μπραμς (1833-1897)

Επιρροές από νεότερους συνθέτες:

Μπέλα Μπάρτοκ (1881-1945)

Ιγκόρ Στραβίνσκι (1882-1971)

Έντγκαρ Βαρεζ (1883 - 1965)

Ολιβιέ Μεσσιάν (1908-1992)

¶λλες πτυχές του χαρακτήρα-έργου του:

Αρχαία Ελληνική Φιλοσοφία και θέατρο

Παραδοσιακή Ελληνική μουσική

Μαθηματικά και θετικές επιστήμες

Ο Ξενάκης υπήρξε πειραματιστής και πρωτοπόρος σε πολλούς τομείς. Σας δίνω κάποια ιδιαίτερα - χαρακτηριστικά έργα ως παραδείγματα για τους διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους προσέγγισε την τέχνη

1954 Μεταστάσεις > ηχητικές επιφάνειες

1956 Πιθοπρακτά > θεωρία πιθανοτήτων

1957 Διαμορφάσεις > συγκεκριμένη μουσική (1958 concreet PH II)

Θέατρο > Μήδεια, Ορέστεια

1978 Μυκήνες ¶λφα >; UPIC - Πολύτοπο

Σίγουρα για κάθε ένα από τα παραπάνω υπάρχουν ολόκληρες μελέτες, είναι μάλλον άσκοπο να μπω σε πολλές λεπτομέρειες...

ΠΑΡΑΚΑΛΩ, αν κάποιος ξέρει κάτι διαφορετικό απ τα παραπάνω ας με διορθώσει...και αν υπάρχει κανείς που να χει ασχοληθεί πραγματικά ΣΕ ΒΑΘΟΣ με τον Ξενάκη εδώ γύρω να μου στείλει ΠΜ να τα πούμε από κοντά.. :wink:

 

[mageiras]

Νασαι καλά WrTsXxx για όσα έγραψες! Ο Ξενάκης είναι προσωπικά από τους αγαπημένους μου δημιουργούς (αν και γενικά είμαι φαν και των Varese/Messiaen) και πραγματικά λέει να μελετάει κανείς το έργο του και *κυρίως* να το ακούει. Πολλούς έχω ακούσει να λένε τι καλός είναι και τι μεγάλος και "πειραματιστής" και "έβαλε τα μαθηματικά και τις επιστήμες στη μουσική" και άλλα πολλά αλλά δεν ξέρω πολλούς που να τον ακούν πραγματικά ως μουσικό! Γιατί κακά τα ψέμματα ο Ξενάκης ήταν μουσικός... αλλιώς και εγώ πάω και παίρνω πέντε τύπους της φυσικής, τους βάζω να φτύνουν νούμερα, τα μετονομάζω σε νότες και βγάζω όσα "πειραματικά" κομμάτια θέλω...

Δυστυχώς είναι διαδεδομένη η άποψη ότι ο Ξενάκης έχει αξία ως πειραματιστής που πρώτος έκανε κάποια πράγματα και για λόγους ιστορίας της μουσικής είναι καλό να τον θυμόμαστε. Ή ότι δεν συνέθετε με συναίσθημα αλλά ακολουθώντας κάποιους νόμους της φυσικής/μαθηματικών/δεν-ξέρω-κ-γω-τι. Όμως η αλήθεια είναι (και την υπερασπίστηκαν στο τελευταίο συνέδριο που έγινε εδώ όλοι όσοι τον είχαν γνωρίσει/μελετήσει) ότι μπορεί να ακολουθούσε κάποιες αντισυμβατικές μεθόδους για τη σύνθεση και την παραγωγή των ήχων του αλλά το τελικό αποτέλεσμα πάντα το έκρινε με το αυτί. Ενεργούσε δηλαδή με μουσικά κριτήρια για να δημιουργήσει, ήταν μουσικός και όχι ψυχρός επιστήμονας... Και αυτό έμεινε και επηρέασε, μην ξεχνάμε ότι ένα κομμάτι της σύγχρονης ηλεκτρονικής μουσικής του οφείλει πολλά (π.χ. Autechre και λοιποί IDM-άδες).

Ααααχ τα είπα και ηρέμησα...

 

[tassos1978]

Γνωρίζοντας πόσο καταξιωμένος είναι, ειδικα σε κύκλους ερευνητών και αναλυτών της νεότερης και μοντέρνας μουσικής, χαίρομαι για όλους εσάς που μπορείτε να τον απολαμβάνετε με το αυτί σας. Πραγματικά χαίρομαι γιατί εγώ δε μπορώ. Και σε αυτό που λέω δεν περιέχεται ίχνος ειρωνίας.

 

[WrTsXxx]

mageiras:μπορεί να ακολουθούσε κάποιες αντισυμβατικές μεθόδους για τη σύνθεση και την παραγωγή των ήχων του αλλά το τελικό αποτέλεσμα πάντα το έκρινε με το αυτί.

Χαίρομαι που το συμπλήρωσες διότι εγώ δεν το ανέφερα αν κ ισχύει.

προς tassos1978: μην αισθάνεσαι άσχημα αν δεν σε αγγίζει η μουσική του, όπως κ η μουσική του Μπαχ ή των Beatles...

σ αυτά δεν υπάρχει πρέπει κ το "γούστο" είναι θέμα σχετικό. Για να μην ξεφύγω από το θέμα, κλείνω θυμίζοντας ότι πολλοί πρωτοπόροι άφησαν πράματα που προσροφήθηκαν στην τέχνη-αισθητική μας κ σήμερα τα θεωρούμε εως και δεδομένα συναντόντας τα παντού συνηδητά κ υποσυνηδητά...

με σεβασμό.