Fretless Bass

[geodiak]

Θα ήθελα να μάθω ποιά είναι η διαφορά μεταξύ fretless μπάσου και "κανονικού" μπάσου? Υπάρχουν σημαντικές διαφορές στον ήχο?

 

[Vintager]

Στο fretless bass δεν ''υπάρχουν'' τάστα. Δλδ δεν υπάρχουν αυτά τα σιδεράκια στην ταστιέρα. Από τα λίγα fretless μπάσα που έχω δει είναι σχεδιασμένα τα σημεία στα οποία κανονικά υπάρχουν τα σιδεράκια. Στον ήχο τώρα.

Τα άταστα μπάσα έχουν πολύ ωραίο slide και για αυτό είναι κατάλληλα για lead μπασογραμμές και γενικά για μελωδικούς μπασίστες. Έχουν το μειονέκτημα πως οι νότες τους δεν είναι τόσο καθαρές. Κατα τα άλλα είναι θέμα επιλογής!

 

[Vintager]

Δυο φοτό με ένα άταστο μπάσο και με ένα κανονικό.

 

[Vintager]

Η πρώτη είναι το άταστο και η δεύτερη το κανονικό

 

[geodiak]

Σε ευχαριστώ πολύ.

 

[kultura]

To άταστο θέλει προσοχή, γιατί μπορεί να φαλτσάρεις πολύ εύκολα. Όπως στο κανονικό τα τάστα είναι σε συγκεκριμένα σημεία, έτσι και στο fretless τα δάχτυλά σου πρέπει να πατάσνε στα αντίστοιχα συγκεκριμένα σημεία, ούτε λίγο πιο δεξιά, ούτε λίγο πιο αριστερά... Αν ξέρεις κάποιον που παίζει κοντραμπάσο (BigAlejandro, ακούς; ), ρώτα τον να σου πει καλύτερα από μας...

 

[X-minor]

Στο fretless bass δεν ''υπάρχουν'' τάστα. Δλδ δεν υπάρχουν αυτά τα σιδεράκια στην ταστιέρα. Από τα λίγα fretless μπάσα που έχω δει είναι σχεδιασμένα τα σημεία στα οποία κανονικά υπάρχουν τα σιδεράκια. Στον ήχο τώρα.

Τα άταστα μπάσα έχουν πολύ ωραίο slide και για αυτό είναι κατάλληλα για lead μπασογραμμές και γενικά για μελωδικούς μπασίστες. Έχουν το μειονέκτημα πως οι νότες τους δεν είναι τόσο καθαρές. Κατα τα άλλα είναι θέμα επιλογής!

Δεν έχουν όλα τα άταστα τα fretlines (τις γραμμές που θα ήταν κανονικά τα τάστα αν υπήρχαν δηλαδή). Όσα τα έχουν, είναι μόνο μέχρι να συνηθίσεις, μια και στο άταστο είναι καλύτερα για μένα να αποκτήσεις εμπειρία χωρίς τα fretlines, γιατί αλλιώς απλά βασίζεσαι σ'αυτά.

Στο bold μέρος θα διαφωνήσω. Τα άταστα έχουν εντελώς διαφορετικό ήχο από τα ενταστα. Πιο "ρευστό", μια και δεν υπάρχουν τα τάστα για να "χτυπάει" πάνω τους το δάχτυλό σου στη μετάβαση από τη μια νότα στην άλλη, και σε σημεία πιο "growly/burpy/γουργουριστό" ( :) ήχο. Οι νότες επίσης είναι καθαρότατες, αρκεί να ξέρεις που παίζεις. Αυτό είναι και το κυρίως θέμα με τα άταστα, να συνηθίσει το χέρι σου έτσι ώστε να πιάνει ακριβώς τον τόνο χωρίς να φαλτσάρεις, μια και δεν υπάρχουν τα τάστα για να διαχωρίζουν ξεκάθαρα τις νότες. Άλλοι το βρίσκουν δύσκολο, άλλοι πάλι πιο εύκολο. Είναι καθαρά και θέμα practice αυτό.

Τα άταστα διαφέρουν επίσης και σε άλλους τομείς. Αρχικά, οι τελίτσες στο πλάι της ταστιέρας είναι τοποθετημένες διαφορετικά από ένα ένταστο (sic?), δηλαδή εντελώς δεξιά (όπως το βλέπεις "φορώντας" το), στην άκρη ουσιαστικά, στο μέρος που θα ήταν το τάστο. Αυτό γίνεται γιατί, όπως και στο ένταστο μπάσσο, αντίθετα με την κιθάρα, το αριστερό χέρι "πιάνει" στην άκρη του τάστου προς την επόμενη νότα για να βγεί σωστά ο τόνος, και όχι στη μέση του τάστου. Οπότε για να αντισταθμίσουν αυτό το πρόβλημα, μεταφέρουν ελαφρώς προς τα δεξιά τις τελίτσες αυτές.

Επίσης, το όλο setup του οργάνου γίνεται διαφορετικά. Συνήθως, οι περισσότεροι που παίζουν άταστο, προτιμούν αρκετά χαμηλό action, έτσι ώστε να μεγιστοποιήσουν αυτό το "wah" ήχο που βγάζει το άταστο. Το φέρνουν ουσιαστικά ίσα με την ταστιέρα. Πράγμα το οποίο σημαίνει ότι και τα περισσότερα άταστα μπάσσα έχουν τα nut τους κομμένα κάπως χαμηλότερα. Αυτό βέβαια σημαίνει αυτόματα πως δεν μπορείς να παίζεις όσο δυνατά θα έπαιζες σε ένα ένταστο μπάσσο, μια και τα χτυπήματα των χορδών στην ταστιέρα κατά την ταλάντωση ακούγονται άσχημα. Άλλοι χρησιμοποιούν ramps για να το κοντρολλάρουν (βλ. Gary Willis), άλλοι απλά... συγκρατούνται!  Επίσης, αρκετοί "άταστοι" μπασσίστες, προτιμούν να βάζουν flat χορδές στα άταστα. Αυτό πρώτον γιατί οι flats "κόβουν" κάπως τα πολλά πρίμα, και δεύτερον (και σημαντικότερο) δεν χαράζουν τόσο την εντελώς λεία (εφόσον λείπουν τα τάστα) ταστιέρα. Πολλοί (μεταξύ των οποίων και ο Jaco) χρησιμοποιούν κανονικά roundwounds, αλλά αν η ταστιέρα δεν είναι από αρκετά ανθεκτικό ξύλο ίσως έχεις προβλήματα με χαρακιές κλπ. αργότερα. Δεν είναι και "κανόνας" πάντως.

Γενικά, το άταστο μπάσσο είναι πολύ ωραίο όργανο, με ξεχωριστό και διαφορετικό ήχο, και αν έχεις όρεξη αξίζει ν'ασχοληθείς μαζί του, ειδικά στη σημερινή εποχή, όπου υπάρχουν πολύ αξιοπρεπή όργανα με πολύ λίγα χρήματα (squier VM, Cort C4, Curbow κ.α.).

Παρεμπιπτόντως, το κοντραμπάσσο μπορεί να είναι άταστο, αλλά λίγη σχέση έχει με το ηλεκτρικό άταστο μπάσσο. 

 

[kultura]

Παρεμπιπτόντως, το κοντραμπάσσο μπορεί να είναι άταστο, αλλά λίγη σχέση έχει με το ηλεκτρικό άταστο μπάσσο. 

Ναι, εννοούσα μόνο για το θέμα που έθιξες κι εσύ, να συνηθίσουν τα δάχτυλα, δηλαδή να πέφτουν ακριβώς πάνω στις νότες, και όχι για κάποιο τρόπο παιξίματος...

 

[X-minor]

Ναι, εννοούσα μόνο για το θέμα που έθιξες κι εσύ, να συνηθίσουν τα δάχτυλα, δηλαδή να πέφτουν ακριβώς πάνω στις νότες, και όχι για κάποιο τρόπο παιξίματος...

Δεν το'πα για αντιπαράθεση, πάντως, για να μην παρεξηγούμαστε τσάμπα!  ;D

 

[kultura]

Δεν το'πα για αντιπαράθεση

Όχι, ρε, άραξε...  ;D

 

[Vintager]

Δεν έχουν όλα τα άταστα τα fretlines (τις γραμμές που θα ήταν κανονικά τα τάστα αν υπήρχαν δηλαδή). Όσα τα έχουν, είναι μόνο μέχρι να συνηθίσεις, μια και στο άταστο είναι καλύτερα για μένα να αποκτήσεις εμπειρία χωρίς τα fretlines, γιατί αλλιώς απλά βασίζεσαι σ'αυτά.

Στο bold μέρος θα διαφωνήσω. Τα άταστα έχουν εντελώς διαφορετικό ήχο από τα ενταστα. Πιο "ρευστό", μια και δεν υπάρχουν τα τάστα για να "χτυπάει" πάνω τους το δάχτυλό σου στη μετάβαση από τη μια νότα στην άλλη, και σε σημεία πιο "growly/burpy/γουργουριστό" ( :) ήχο. Οι νότες επίσης είναι καθαρότατες, αρκεί να ξέρεις που παίζεις. Αυτό είναι και το κυρίως θέμα με τα άταστα, να συνηθίσει το χέρι σου έτσι ώστε να πιάνει ακριβώς τον τόνο χωρίς να φαλτσάρεις, μια και δεν υπάρχουν τα τάστα για να διαχωρίζουν ξεκάθαρα τις νότες. Άλλοι το βρίσκουν δύσκολο, άλλοι πάλι πιο εύκολο. Είναι καθαρά και θέμα practice αυτό.

Τα άταστα διαφέρουν επίσης και σε άλλους τομείς. Αρχικά, οι τελίτσες στο πλάι της ταστιέρας είναι τοποθετημένες διαφορετικά από ένα ένταστο (sic?), δηλαδή εντελώς δεξιά (όπως το βλέπεις "φορώντας" το), στην άκρη ουσιαστικά, στο μέρος που θα ήταν το τάστο. Αυτό γίνεται γιατί, όπως και στο ένταστο μπάσσο, αντίθετα με την κιθάρα, το αριστερό χέρι "πιάνει" στην άκρη του τάστου προς την επόμενη νότα για να βγεί σωστά ο τόνος, και όχι στη μέση του τάστου. Οπότε για να αντισταθμίσουν αυτό το πρόβλημα, μεταφέρουν ελαφρώς προς τα δεξιά τις τελίτσες αυτές.

Επίσης, το όλο setup του οργάνου γίνεται διαφορετικά. Συνήθως, οι περισσότεροι που παίζουν άταστο, προτιμούν αρκετά χαμηλό action, έτσι ώστε να μεγιστοποιήσουν αυτό το "wah" ήχο που βγάζει το άταστο. Το φέρνουν ουσιαστικά ίσα με την ταστιέρα. Πράγμα το οποίο σημαίνει ότι και τα περισσότερα άταστα μπάσσα έχουν τα nut τους κομμένα κάπως χαμηλότερα. Αυτό βέβαια σημαίνει αυτόματα πως δεν μπορείς να παίζεις όσο δυνατά θα έπαιζες σε ένα ένταστο μπάσσο, μια και τα χτυπήματα των χορδών στην ταστιέρα κατά την ταλάντωση ακούγονται άσχημα. Άλλοι χρησιμοποιούν ramps για να το κοντρολλάρουν (βλ. Gary Willis), άλλοι απλά... συγκρατούνται!  Επίσης, αρκετοί "άταστοι" μπασσίστες, προτιμούν να βάζουν flat χορδές στα άταστα. Αυτό πρώτον γιατί οι flats "κόβουν" κάπως τα πολλά πρίμα, και δεύτερον (και σημαντικότερο) δεν χαράζουν τόσο την εντελώς λεία (εφόσον λείπουν τα τάστα) ταστιέρα. Πολλοί (μεταξύ των οποίων και ο Jaco) χρησιμοποιούν κανονικά roundwounds, αλλά αν η ταστιέρα δεν είναι από αρκετά ανθεκτικό ξύλο ίσως έχεις προβλήματα με χαρακιές κλπ. αργότερα. Δεν είναι και "κανόνας" πάντως.

Γενικά, το άταστο μπάσσο είναι πολύ ωραίο όργανο, με ξεχωριστό και διαφορετικό ήχο, και αν έχεις όρεξη αξίζει ν'ασχοληθείς μαζί του, ειδικά στη σημερινή εποχή, όπου υπάρχουν πολύ αξιοπρεπή όργανα με πολύ λίγα χρήματα (squier VM, Cort C4, Curbow κ.α.).

Παρεμπιπτόντως, το κοντραμπάσσο μπορεί να είναι άταστο, αλλά λίγη σχέση έχει με το ηλεκτρικό άταστο μπάσσο. 

Ωραίο post φίλος. 

+1

Υ.Σ: Υπάρχουν στο εμπόριο άταστα με fretlines;

 

[korakios]

Στα άταστα η κάθε νότα έχει και ένα φυσικό wah effect...πρέπει να τα ακούσεις απο κοντά...άλλη φάση...επίσης ξέχνα τις slap-ιές και τα πολλά πρίμα...!είναι πιο χαμηλομεσαίο(απο πλευράς συχνοτήτων) όργανο...

 

[X-minor]

Υπάρχουν αρκετά άταστα με fretlines, μερικά μάλλιστα (δυστυχώς δεν θυμάμαι μάρκα, ίσως είναι και custom) έχουν τις γραμμές σχεδιασμένες μόνο στο πλαινό σημείο της ταστιέρας, έτσι ώστε η ταστιέρα να φαίνεται εντελώς καθαρή, δεν εκτείνονται δηλαδή κάθετα σε όλη την ταστιέρα. Ένα παράδειγμα είναι το Squier vintage modified jazz άταστο, το οποίο παρεμπιπτόντως είναι απίστευτα καλό μπάσσο! Για όποιον ενδιαφέρεται για ένα φθηνό άταστο, είχα παλιότερα ένα Jack & Danny απ'το musicstore το οποίο τότε είχα πάρει 200+-, και ήταν απίστευτα καλό για τα λεφτά του (προειδοποίηση - θα θέλει σίγουρα σετάρισμα).

Επίσης, μερικά δείγματα του πως ακούγεται το άταστο:

Jaco πρώτα απ'όλα



Steve DiGiorgio, μπασσίστας των Death (για 2-3 albums)

http://www.youtube.com/watch?v=euHMldrw4fw

Jonas Hellborg

http://www.youtube.com/watch?v=l1F4GwFtQgU

Υπάρχουν πάρα πολλοί ακόμα που χρησιμοποίησαν/ουν άταστο μπάσσο, Jack Bruce (Cream), Bill Wyman (Rolling Stones), Steve Bailey, Sean Malone, Pino Palladino, John Paul Jones, Sting, Victor Wooten...

 

[bbas]

και κατι ακομη, το σαστειν του ενταστου δεν υπαρχει στο αταστο.

 

[Superfunk]

Πολλοί (μεταξύ των οποίων και ο Jaco) χρησιμοποιούν κανονικά roundwounds, αλλά αν η ταστιέρα δεν είναι από αρκετά ανθεκτικό ξύλο ίσως έχεις προβλήματα με χαρακιές κλπ. αργότερα.

πολυ σωστα,για αυτο αλλωστε και ο Jaco ειχε περασει την ταστιερα του μπασου του με εποξικη ριτινη

 

[marathon]

πολυ σωστα,για αυτο αλλωστε και ο Jaco ειχε περασει την ταστιερα του μπασου του με εποξικη ριτινη

...και ο ήχος δεν άλλαξε? Εδώ αλλάζει από maple σε rosewood!!!! Μήπως ήταν "άσχετος"?

 

[kwstas79]

Εννοείται ότι άλλαξε. Μην τα μπερδεύεις μαραθωνομάχε, στου τζάκο ταργαλείο οι χορδές ακουμπάγανε στην ταστιέρα. Στα κοινά όργανα ακουμπάνε σε κάτι σιδεράκια!

 

[marathon]

Αυτό που θέλω να πώ είναι ότι ο Jako λές να σκέφτηκε εάν θα του άλλαζε ο ήχος? ή ότι κατέστρεφε τη ταστιέρα του? Ή λες να είπε (αφού το έκανε) πω-πω άλλαξε  ο ήχος μου, πως θα παίξω τώρα? Και πρίν παπάδες έπαιζε και μετά το ίδιο...Και τώρα χωρίς πλάκα, πιστεύετε ότι η διαφορά του ήχου είναι τέτοια που το κουμπί tone δεν μπορεί να επαναφέρει?

 

[kwstas79]

To έκανε για να μην τρέχει στα μαστόρια κάθε φορά για πλάνισμα της ταστιέρας. Ε, και μετά την αλλαγή, πρίμαρε κιόλας λίγο τόργανο και γούσταρε κιόλας.

 

[marathon]

Συμφωνούμε...έτσι κι αλλιώς νομίζω ότι ήταν πάντα "αλλού" για να σκάει για πρίμα-μπάσα