- Μηνύματα
- 6,720
- Πόντοι
- 36
Κατ’ αρχάς γι’ αυτούς που δεν γνωρίζουν, τι είναι το reamper; Η απλή περιγραφή είναι ότι πρόκειται για μια συσκευή η οποία μετατρέπει τα ηλεκτρικά χαρακτηριστικά ενός ηχητικού σήματος. Πιο συγκεκριμένα, αν έχουμε ηχογραφημένο το dry σήμα από την κιθάρα μας (μέσω ενός DI) όπως αυτό παράγεται από αυτή χωρίς να μεσολαβεί κάποιο εφέ, μπορούμε χρησιμοποιώντας ένα audio out από την συσκευή μας (pc, κονσόλα) να τροφοδοτήσουμε το reamper και αυτό θα αναλάβει να μετατρέψει το σήμα στα χαρακτηριστικά του σήματος που παράγει μια κιθάρα. Το σήμα αυτό μπορούμε να το τροφοδοτήσουμε στην συνέχεια σε έναν ενισχυτή.
Γιατί είναι χρήσιμο ένα reamper; Φανταστείτε το εξής σενάριο. Έχουμε ηχογραφήσει ένα take το οποίο εκτελεστικά είναι άψογο μετά από 500 αποτυχημένα. Μετά από κάποιες ακροάσεις ανακαλύπτουμε ότι κάτι δεν μας αρέσει ή επιτέλους έφτασε ο dual recto που τόσο πολύ θα θέλαμε να είχαμε όταν ηχογραφούσαμε. Τι μπορούμε να κάνουμε; Όχι πολλά και ότι θα γίνει θα είναι μάλλον διορθωτικό με αμφίβολα αποτελέσματα. Αν όμως είχαμε ηχογραφήσει και το dry σήμα θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε ένα reamper και να κάνουμε ότι αλλάγες θέλουμε π.χ. άλλο ενισχυτή, άλλα εφέ, άλλα μικρόφωνα κ.α. Καλό εε;
Ένα απλό passive reamper (και αντίστοιχα ένα απλό passive DI, κυκλώματα που δεν διαφέρουν πολύ) είναι αρκετά απλό σαν κύκλωμα και ως εκ τούτου είναι πολύ βατό για ένα diy project.
Λίγα τώρα για το κύκλωμα (βλ. εικόνα schematic ). Η είσοδος του reamper είναι ένα θηλυκό XLR το οποίο (πολύ σημαντικό) πρέπει να είναι isolated, δηλ. να μην βραχυκυκλώνει με το κουτί (θα καταλάβετε στην συνέχεια). Τα περισσότερα XLR jacks είναι μεταλλικά, πράγμα που σημαίνει ότι είναι δύσκολο να τα απομονώσεις. Εγώ χρησιμοποίησα μονωτική ταινία στα σημεία επαφής και για στις βίδες πέρασα ένα μικό δαχτυλίδι από heat shrink tube. Στην εικόνα φαίνεται και το pin numbering του βύσματος.
Η καρδιά του κυκλώματος είναι ο μετασχηματιστής ο οποίος είναι ένας 1:1 audio για line σήματα (το είδος σήματος που παρέχει το audio out). Ψάχνωντας στο interweb έχω δει κι άλλες υλοποιήσεις όσον αφορά τον μετασχηματιστή (συμπεριλαμβανομένης και της κατοχυρωμένης πατέντας, patent number 6.005.950) αλλά η πιο συχνή προσέγγιση είναι ένας 600ohm:600ohm μετασχηματιστής. Εγώ χρησιμοποίησα <a href="http://www.thomann.de/gr/monacor_ltr110.htm">αυτόν</a>. Παρέχει διπλή έξοδο (1:1/2:1) εξού και το σχεδιάγραμμα (γι’ αυτούς που το παρατήρησαν).
Στα δύο άκρα της εξόδου υπάρχει μια αντίσταση (R2) η οποία αναλαμβάνει να «απορροφήσει» λίγο από το σήμα. Χωρίς αυτή, το σήμα θα ήταν πολύ πιο υψηλό σε ένταση απ’ ότι χρειάζεται. Για την τιμή της, τα πράγματα είναι λίγο θολά. Όσο πιο πολύ κατεβαίνουμε τόσο πιο πολύ σήμα «τρώει». Μετά από δοκιμές, κατέληξα σε μια 330 Ohm. Έχω διαβάσει για υλοποιήσεις από 200 Ohm ως 1Κ. Γι’ αυτό και για την συγκεκριμένη αντίσταση χρησιμοποίησα sockets (βλ. Εικόνα IMG_3015.jpg) κάτι που προτείνω να κάνετε κι εσείς.
Στην συνέχεια έχουμε ένα volume ποτενσιόμετρο (10KOhm λογαριθμικό) και ένα impedance ποτενσιόμετρο (22ΚOhm γραμμικό). Με το δεύτερο μπορούμε να αλλάζουμε το output impedance του reamper ως μια χονδρική προσέγγιση των διαφορετικών τιμών output impedance των μαγνητών μιας κιθάρας.
Το μονοφωνικό προφανώς output jack πρέπει να έρχεται σε επαφή με το κουτί (να μην είναι isolated) έτσι το ground lug παρέχει την γείωση του κυκλώματος.
Τα R1 (51 Ohm) και C1 (10nF) δημιουργούν ένα RF φίλτρο (αν δεν κάνω λάθος) και ο διακόπτης χρησιμεύει ως ένα ground lift switch. Αν το XLR jack δεν ήταν απομονωμένο από το κουτί (το οποίο μέσω του output jack είναι γειωμένο) αν παρουσιάζοταν ground loop πρόβλημα δεν θα μπορούσαμε να κάνουμε κάτι.
Έτσι τα υλικά της συνταγής είναι:
Στην εικόνα layout φαίνεται και το pin numbering του μετασχηματιστή καθώς και η καλωδίωση. Τα pin του μετασχηματιστή δεν απέχουν όσο οι τρύπες σε ένα perfboard και γι’ αυτό θα πρέπει να ανοίξετε τις ανάλογες τρύπες.
Επίσης, προτείνω τα καλώδια του xlr jack να μην κολληθούν απευθείας στο κύκλωμα, αλλά να χρησιμοποιηθούν sockets (θηλικό, αρσενικό), γιατί αν χρησιμοποιήσετε τον τύπο jack που χρησιμοποίησα εγώ θα πρέπει πρώτα να περάσετε τα καλώδια μέσα από την τρύπα στο κουτί και μετά να κάνετε τις κολλήσεις. Μάλιστα αυτήν η τακτική μπορεί να γλυτώσει από διάφορα προβλήματα σε οποιοδήποτε project, μετατρέπει το κύκλωμα σε πιο modular και δεν καταλήγεις με ένα κύκλωμα από το οποίο κρέμονται διάφορα (απόλυτα σπαστικό). Στο σημείο κόλλησης του socket με το καλώδιο καλό είναι να περάσουμε λίγο heat shrink tube.
Σημαντική σημείωση: Για να έχουμε καλά αποτελέσματα, ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται στην ηχογράφηση του dry σήματος. Ένα καλό DI με έναν καλό προενισχυτή θα δώσει τα καλύτερα αποτελέσματα. Επίσης, πολύ σημαντικές είναι και οι ρυθμίσεις στις εντάσεις. Το σήμα δεν πρέπει να κλιπάρει. Ακόμα και αν όλα είναι στην εντέλεια, πάντα υπάρχει η πιθανότητα αν ακούσουμε το σήμα του reamper στον ίδιο ενισχυτή με τις ίδιες ρυθμίσεις, να βρούμε μικρές διαφορές δεδομένου ότι το σήμα έχει περάσει από διάφορα κυκλώματα τα οποία μπορεί να χρωματίζουν. Γι’ αυτό το σχήμα DI/προενισχυτής πρέπει να είναι όσο πιο αχρωμάτιστο γίνεται (εκτός πάντα αν θέλουμε να περάσουμε αυτόν τον χαρακτήρα).
Αυτά....
Γιατί είναι χρήσιμο ένα reamper; Φανταστείτε το εξής σενάριο. Έχουμε ηχογραφήσει ένα take το οποίο εκτελεστικά είναι άψογο μετά από 500 αποτυχημένα. Μετά από κάποιες ακροάσεις ανακαλύπτουμε ότι κάτι δεν μας αρέσει ή επιτέλους έφτασε ο dual recto που τόσο πολύ θα θέλαμε να είχαμε όταν ηχογραφούσαμε. Τι μπορούμε να κάνουμε; Όχι πολλά και ότι θα γίνει θα είναι μάλλον διορθωτικό με αμφίβολα αποτελέσματα. Αν όμως είχαμε ηχογραφήσει και το dry σήμα θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε ένα reamper και να κάνουμε ότι αλλάγες θέλουμε π.χ. άλλο ενισχυτή, άλλα εφέ, άλλα μικρόφωνα κ.α. Καλό εε;
Ένα απλό passive reamper (και αντίστοιχα ένα απλό passive DI, κυκλώματα που δεν διαφέρουν πολύ) είναι αρκετά απλό σαν κύκλωμα και ως εκ τούτου είναι πολύ βατό για ένα diy project.
Λίγα τώρα για το κύκλωμα (βλ. εικόνα schematic ). Η είσοδος του reamper είναι ένα θηλυκό XLR το οποίο (πολύ σημαντικό) πρέπει να είναι isolated, δηλ. να μην βραχυκυκλώνει με το κουτί (θα καταλάβετε στην συνέχεια). Τα περισσότερα XLR jacks είναι μεταλλικά, πράγμα που σημαίνει ότι είναι δύσκολο να τα απομονώσεις. Εγώ χρησιμοποίησα μονωτική ταινία στα σημεία επαφής και για στις βίδες πέρασα ένα μικό δαχτυλίδι από heat shrink tube. Στην εικόνα φαίνεται και το pin numbering του βύσματος.
Η καρδιά του κυκλώματος είναι ο μετασχηματιστής ο οποίος είναι ένας 1:1 audio για line σήματα (το είδος σήματος που παρέχει το audio out). Ψάχνωντας στο interweb έχω δει κι άλλες υλοποιήσεις όσον αφορά τον μετασχηματιστή (συμπεριλαμβανομένης και της κατοχυρωμένης πατέντας, patent number 6.005.950) αλλά η πιο συχνή προσέγγιση είναι ένας 600ohm:600ohm μετασχηματιστής. Εγώ χρησιμοποίησα <a href="http://www.thomann.de/gr/monacor_ltr110.htm">αυτόν</a>. Παρέχει διπλή έξοδο (1:1/2:1) εξού και το σχεδιάγραμμα (γι’ αυτούς που το παρατήρησαν).
Στα δύο άκρα της εξόδου υπάρχει μια αντίσταση (R2) η οποία αναλαμβάνει να «απορροφήσει» λίγο από το σήμα. Χωρίς αυτή, το σήμα θα ήταν πολύ πιο υψηλό σε ένταση απ’ ότι χρειάζεται. Για την τιμή της, τα πράγματα είναι λίγο θολά. Όσο πιο πολύ κατεβαίνουμε τόσο πιο πολύ σήμα «τρώει». Μετά από δοκιμές, κατέληξα σε μια 330 Ohm. Έχω διαβάσει για υλοποιήσεις από 200 Ohm ως 1Κ. Γι’ αυτό και για την συγκεκριμένη αντίσταση χρησιμοποίησα sockets (βλ. Εικόνα IMG_3015.jpg) κάτι που προτείνω να κάνετε κι εσείς.
Στην συνέχεια έχουμε ένα volume ποτενσιόμετρο (10KOhm λογαριθμικό) και ένα impedance ποτενσιόμετρο (22ΚOhm γραμμικό). Με το δεύτερο μπορούμε να αλλάζουμε το output impedance του reamper ως μια χονδρική προσέγγιση των διαφορετικών τιμών output impedance των μαγνητών μιας κιθάρας.
Το μονοφωνικό προφανώς output jack πρέπει να έρχεται σε επαφή με το κουτί (να μην είναι isolated) έτσι το ground lug παρέχει την γείωση του κυκλώματος.
Τα R1 (51 Ohm) και C1 (10nF) δημιουργούν ένα RF φίλτρο (αν δεν κάνω λάθος) και ο διακόπτης χρησιμεύει ως ένα ground lift switch. Αν το XLR jack δεν ήταν απομονωμένο από το κουτί (το οποίο μέσω του output jack είναι γειωμένο) αν παρουσιάζοταν ground loop πρόβλημα δεν θα μπορούσαμε να κάνουμε κάτι.
Έτσι τα υλικά της συνταγής είναι:
- Ένα XLR jack (κατά προτίμηση isolated αλλιώς χρειάζονται πατέντες)
- Ένα μονοφωνικό jack όχι isolated
- Ένας 600:600 Ohm audio line μετασχηματιστής
- R1: 51 Ohm metal film ¼ watt
- R2: (περίπου) 330 Ohm metal film ¼ watt
- C1: 10nF
- VR1: 10KA pot
- VR2: 22KB pot
- Ένας on/off διακόπτης.
Στην εικόνα layout φαίνεται και το pin numbering του μετασχηματιστή καθώς και η καλωδίωση. Τα pin του μετασχηματιστή δεν απέχουν όσο οι τρύπες σε ένα perfboard και γι’ αυτό θα πρέπει να ανοίξετε τις ανάλογες τρύπες.
Επίσης, προτείνω τα καλώδια του xlr jack να μην κολληθούν απευθείας στο κύκλωμα, αλλά να χρησιμοποιηθούν sockets (θηλικό, αρσενικό), γιατί αν χρησιμοποιήσετε τον τύπο jack που χρησιμοποίησα εγώ θα πρέπει πρώτα να περάσετε τα καλώδια μέσα από την τρύπα στο κουτί και μετά να κάνετε τις κολλήσεις. Μάλιστα αυτήν η τακτική μπορεί να γλυτώσει από διάφορα προβλήματα σε οποιοδήποτε project, μετατρέπει το κύκλωμα σε πιο modular και δεν καταλήγεις με ένα κύκλωμα από το οποίο κρέμονται διάφορα (απόλυτα σπαστικό). Στο σημείο κόλλησης του socket με το καλώδιο καλό είναι να περάσουμε λίγο heat shrink tube.
Σημαντική σημείωση: Για να έχουμε καλά αποτελέσματα, ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται στην ηχογράφηση του dry σήματος. Ένα καλό DI με έναν καλό προενισχυτή θα δώσει τα καλύτερα αποτελέσματα. Επίσης, πολύ σημαντικές είναι και οι ρυθμίσεις στις εντάσεις. Το σήμα δεν πρέπει να κλιπάρει. Ακόμα και αν όλα είναι στην εντέλεια, πάντα υπάρχει η πιθανότητα αν ακούσουμε το σήμα του reamper στον ίδιο ενισχυτή με τις ίδιες ρυθμίσεις, να βρούμε μικρές διαφορές δεδομένου ότι το σήμα έχει περάσει από διάφορα κυκλώματα τα οποία μπορεί να χρωματίζουν. Γι’ αυτό το σχήμα DI/προενισχυτής πρέπει να είναι όσο πιο αχρωμάτιστο γίνεται (εκτός πάντα αν θέλουμε να περάσουμε αυτόν τον χαρακτήρα).
Αυτά....
.
