Yannis Methenitis

Το μεγαλύτερο μυστικό για να ηχογραφήσουμε μια καλή ηλεκτρική κιθάρα, είναι ο ίδιος ο ήχος που βγαίνει από το ηχείο του ενισχυτή μας. Δηλαδή ο συνδυασμός της κιθάρας, του ενισχυτή και των χεριών του κιθαρίστα. Πέρα απο αυτό όμως είναι πολύ σημαντικές κάποιες βασικές γνώσεις ηχοληψίας, για την σωστή αποτύπωση του ήχου αυτού, όπως τα παρακάτω. 1. Τοποθέτηση μικροφώνων Συνήθως ένα Shure SM57 ή κάποιο δυναμικό μικρόφωνο φωνής κοντά στο ηχείο, στοχεύοντας στο κέντρο του μεγαφώνου στα 5-10εκ. περίπου, με κλίση 45 μοιρών ή εναλλακτικά 90 μοίρες στην μέση απόσταση του κώνου απο την περιφέρεια. Η κλίση ως προς το μεγάφωνο είναι σημαντική. Μη ξεχνάτε ότι ο ακροατής δεν ακούει μπροστά στο μεγάφωνο αλλά υπό γωνία και αν πειραματιστείτε φορώντας ακουστικά, θα βρείτε τον ήχο που έρχεται στ' αυτιά σας. Οσο μεγαλύτερη η κλίση τόσο πιο μαλακά τα πρίμα. Σκεφτείτε πως ρυθμίζετε το equalizer μετακινώντας το μικρόφωνο. Αν θέλουμε περιπέτεια, ένα πυκνωτικό μικρόφωνο (Neuman U87, AKG 414) μπορεί να ακολουθήσει σε απόσταση ενός μέτρου, στο ίδιο ύψος, περιμετρικά, (ακόμα και πίσω απο την καμπίνα) στοχεύοντας προς το μεγάφωνο. Αν θέλουμε να το παρακάνουμε; Άλλο ένα πυκνωτικό μικρόφωνο στη τριπλάσια απόσταση από το προηγούμενο. (δηλ. στα 2,5 - 3 μέτρα ) και στο ύψος των αυτιών μας λειτουργεί άψογα σε συνδυασμό. Με αυτό το στήσιμο έχουμε 3 πηγές που μπορούμε να γράψουμε σε τρία διαφορετικά κανάλια και να μειξάρουμε κατά βούληση αργότερα, για να πετύχουμε τον δικό μας ήχο. Προϋπόθεση για τα μακρινά μικρόφωνα είναι ο σωστός χώρος. Ένας καλός ροκ ήχος επιτυγχάνεται συνήθως με το κοντινό μικρόφωνο, περασμένο σε κάποιο compressor (από το insert της κονσόλας) με ratio 4:1 και λίγο βάθος - reverb. Πολλοί καταξιωμένοι κιθαρίστες με μαγάλη δισκογραφία δεν μπαίνουν καν στη διαδικασία περισσότερων μικροφώνων. 2. Διαφορά φάσης Λάβετε όμως υπ' όψη ότι με τις “περιπέτειες” έρχονται και τα προβλήματα. Αυτά είναι διαφορές φάσης μεταξύ των μικροφώνων, δηλαδή οι πηγές δεν φτάνουν ταυτόχρονα στο μέσο ηχογράφησης με αποτέλεσμα η μία πηγή ήχου να ακυρώνει την άλλη. Ετσι το αποτέλεσμα είναι αναιμικό και συνήθως ο ήχος εξαφανίζεται όταν κάποιος ακούσει την μείξη μονοφωνικά. Γενικός κανόνας τοποθέτησης για την αποφυγή τετοιων φαινομένων, είναι η σχέση απόστασης των μικροφώνων μεταξύ τους να είναι 3 προς 1. Δηλαδή το μικρόφωνο που ακολουθεί τοποθετείται 3 φορές την απόσταση του πρώτου από την πηγή. 3. Τα μικρόφωνα σαν EQ Aν θέλουμε να μπούμε στις “περιπέτειες” που λέγαμε παραπάνω και γράψουμε με περισσότερα μικρόφωνα, στη μείξη μπορούμε να προσθέσουμε σιγά – σιγά στο κοντινό και μέχρι την επιθυμητή ισορροπία, τον ήχο από τα άλλα μικρόφωνα. Θα έχουμε τη λεπτομέρεια του κοντινού, με τον γεμάτο ήχο του χώρου από το δεύτερο, ενώ το τρίτο θα προσθέσει μπάσα λόγω της απόστασης. Μπορούμε να δώσουμε όγκο και πλάτος με panning δεξιά – αριστερά. Πειραματιστείτε με τη σχέση των τριών μικροφώνων για το επιθυμητό αποτέλεσμα. Κανόνας δεν υπάρχει. Δοκιμάστε κάθε πιθανή τοποθέτηση μικροφώνου. Πίσω από την ανοιχτή καμπίνα, με κλίσεις κάποιων μοιρών ως προς το μεγάφωνο για πιό μαλακά πρίμα, κλπ. κλπ. 4. Προσοχή στο βάθος! Είναι προτιμότερο να γράψουμε “ξερά / στεγνά” και να προσθέσουμε αργότερα στη μείξη stereo βάθος, παρά να έχουμε το mono spring reverb του ενισχυτή και να μη μπορούμε να το αφαιρέσουμε στη συνέχεια. 5. Πειραματιστείτε Επίσης μπορείτε να γράψετε παράλληλα και ήχο από το speaker emulation ή recording-out του ενισχυτή (εφ' όσον υπάρχει). Μπορείτε να προσθέσετε κάποιο Vst εφέ μετά ή να χρησιμοποιήσετε κάποια κιθαριστική σουίτα preamp/fx και να το μειξάρετε με τα μικρόφωνα. 6. Διόρθωση Το σημαντικότερο είναι ο ήχος να είναι σωστός από την πηγή του. Αν όμως θέλουμε να διορθώσουμε κάτι, οι ύποπτες συχνότητες που επηρεάζουν την κιθάρα, είναι τα 300-500hz, τα 700hz για πιό “ξύλινο” ήχο, τα 1000hz για να ξεχωρίσει, τα 3000hz για περισσότερο bite, ενώ τα 5, 8 και 10khz θα την πριμάρουν. Προσωπικά ούτε αυτόν τον άτυπο "κανόνα" δεν ακολουθώ. Απλά ψάχνω κάθε φορά την ύποπτη συχνότητα που θέλει συνήθως υποτονισμό. Αυτά τα ολίγα αλλά σημαντικά αν ακολουθηθούν σωστά και έχετε όρεξη, θα βοηθήσουν πολύ να αποτυπώσετε τον ήχο της κιθάρας σας σε μια ηχογράφηση. Υ.Γ. Να σημειώσω εδώ πως τα παραπάνω μικρόφωνα είναι τα πιο συνηθισμένα, όμως πέρα απο τις εναλλακτικές προτάσεις άλλων εταιρειών Sennheiser, AKG στα δυναμικά και τις δεκάδες επιλογές πυκνωτικών απο παραδοσιακούς κατασκευαστες όπως Rode, Beyer και μυριάδες καλά και κακά κινέζικα, πολλοί ηχολήπτες προτιμούν κατασκευές Ribbon όπως τα Royer Labs R-121, Beyerdynamic M160 και Coles 4038 μεταξύ άλλων για τον χαρακτηριστικό τους ήχο.