ΛΕΞΕΙΣ ΚΑΙ ΦΡΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΣΥΝΑΝΤΑΜΕ ΣΤΑ ΜΠΛΟΥΖ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ
Alligator / 'Gator
Είδος χορού με καταγωγή από τη Φλόριντα των ΗΠΑ. Περιλαμβάνει στριφογύρισμα στο πάτωμα και πολλές φιγούρες.
Axe Gang
Η φράση αναφέρεται σε εργάτες που κόβουν ξύλα και τελούν υπό την επίβλεψη κάποιου επιστάτη. Οι περισσότεροι από αυτούς τους εργάτες ήταν μαύροι φυλακισμένοι. Ανάλογη φράση είναι το Chain Gang όπου φυλακισμένοι μαύροι δεμένοι με αλυσίδες, έσπαγαν πέτρες ώστε αυτές να χρησιμοποιηθούν ως δομικό υλικό.
Back Door Man
Αναφέρεται στη κρυφή σχέση παντρεμένης γυναίκας με τον εραστή της που το σκάει από τη πίσω πόρτα όταν έρχεται ο σύζυγος.
Balling the Jack
Φράση που προέρχεται από τους σιδηροδρόμους. Αργότερα το νόημά της άλλαξε και η φράση υπονοούσε την ερωτική πράξη. Έγινε επίσης και είδος χορού με έντονα ερωτικά στοιχεία που άκμασε τα χρόνια του μεσοπολέμου.
Barrelhouse
Φράση που επινοήθηκε στα τέλη του 1800 και αναφερόταν σε μπαρ που σέρβιραν αλκοόλ απευθείας από το βαρέλι. Αργότερα πήρε το νόημα του φασαριόζικου και σαματατζίδικου καπηλειού. Σαν ρήμα, η λέξη σημαίνει τριγυρνάω και αλητεύω όπως επίσης και αλλάζω εύκολα και γρήγορα ερωτικούς συντρόφους. “Ain’t gonna barrelhouse no more”, μία συνήθης φράση που απαντάται στη μπλουζ ποίηση. Η φράση «Barrelhouse piano» αναφέρεται στους γρήγορους ρυθμούς που έβγαζε ο πιανίστας συνοδευόμενος από οχλοβοή και σαματάδες.
Beale Street
Οδός που βρίσκεται στο Memphis, Tennessee και από πολλούς θεωρείται η πρωτεύουσα των Αφροαμερικανών. Προσέφερε μια διαφορετική αίσθηση ελευθερίας στους κατοίκους της και προσέλκυε πολλούς πλανόδιους μουσικούς. Θεωρείται ο κατεξοχήν δρόμος του μπλουζ. Μετά το 1960, έπαψε να λειτουργεί ως τέτοια, αλλά τα τελευταία χρόνια καταβάλλονται προσπάθειες ώστε να αποκτήσει ξανά τη χαμένη της δόξα και να ξαναγίνει το κέντρο του μπλουζ που ήταν κάποτε.
Biscuit / Biscuit Roller
Με τη λέξη «biscuit» γίνεται αναφορά στη νεαρή και άκρως επιθυμητή γυναίκα. Η φράση biscuit roller αναφέρεται στον καλό εραστή, αυτόν που πραγματικά ξέρει να μεταχειρίζεται μια γυναίκα.
Black Cat Bone
Πιθανότατα κάποια μυστηριακή τελετή που κουβάλησαν μαζί τους οι μαύροι σκλάβοι από την Αφρική και με την πάροδο του χρόνου ενσωματώθηκε στην κουλτούρα του μπλουζ. Χρησιμοποιούταν σαν φυλαχτό που θα έφερνε πίσω τον ξεστρατισμένο εραστή αλλά και για να κάνει αόρατο (υποτίθεται) όποιον το είχε στην κατοχή του. Ένα εξαιρετικά σπάνιο είδος φυλαχτού του οποίου η σπανιότητα είχε σχέση με το τελετουργικό της παρασκευής του. Το τελετουργικό περιελάμβανε το βράσιμο μιας ζωντανής μαύρης γάτας τα μεσάνυχτα. Το ζώο πέθαινε με αγωνία και ο «μάγος», ο «ειδικός» αν θέλετε αυτής της πράξης, περίμενε μέχρι τα κόκκαλα να αποχωριστούν τη σάρκα. Ποιο όμως ήταν αυτό το κόκκαλο; Κάποιοι λένε πως ήταν το πρώτο κόκκαλο που αναδυόταν από τον αποχωρισμό της σάρκας από το σκελετό. Άλλοι πάλι λένε πως όλα τα κόκκαλα διαχωρίζονταν και ένας δοκιμαστής τα τοποθετούσε ένα-ένα κάτω από τη γλώσσα του μέχρι να πετύχει το κόκκαλο που τον έκανε αόρατο. Ένας άλλος πάλι άλλος τρόπος για να ξεχωρίσει κανείς αυτό το κόκκαλο είναι να τα πετάξει όλα σ’ ένα ρυάκι που τρέχει προς το Βορρά και να δει πιο από αυτά επιπλέει. Το συγκεκριμένο κόκκαλο φυλασσόταν σε μια ειδική σακούλα, (mojo bag) αρωματισμένο με ένα ειδικό λάδι φτιαγμένα από χόρτα της Ανατολής (van van oil). Για το σχετικό λάδι, υπάρχει αναφορά παρακάτω. Το λίπος της γάτας το έλιωναν και το έκαναν λάδι που στη συνέχεια εμφιάλωναν. Χρησίμευε για την επάλειψη των «γουριών» του κάθε χαρτοπαίκτη.
Black Gypsy (Woman)
Η συγκεκριμένη φράση επινοήθηκε όταν γύρω στο 1920, οι Αφροαμερικανοί ήρθαν σε επαφή με διάφορους πλανόδιες τσιγγάνες (Gypsies) χαρτορίχτρες (fortune tellers). Από την επαφή αυτή προέκυψε μία νέα κατηγορία αφροαμερικανών γυναικών που ασχολούνταν με πρακτικές που αφορούσαν τα μελλούμενα, την εκδίωξη του κακού και την καλή ερωτική διάθεση.
Blues-Επίσημη ιστορική καταγραφή
Σαν την πρώτη καταγραφή της μουσικής του μπλουζ, έχουμε το "Mr. Crump Blues" στο Beale Street στο Memphis του Tennesse γύρω στο 1909 από τον W.C. Handy, τον πρώτο μουσικολόγο της εποχής που αποτύπωσε σε νότες τα μπλουζ που άκουγε σε νότες.
Boll Weevil
Ένα έντομο μου κατέστρεφε τις βαμβακοφυτείες. Η λέξη σημαίνει και κακοπροαίρετος άνθρωπος, σαματατζής, εκμεταλλευτής και αδίστακτος.
Boogie Chillun
Η λέξη boogie έχει διάφορα νοήματα. Σημαίνει γρήγορες κινήσεις, διασκεδάζω ζωηρά και χορεύω, επίσης ζωηρά. Το Chillun είναι νέγρικη παραφθορά του children. Σε πιο ελεύθερη μετάφραση, τα παιδιά που χορεύουν ή τα παιδιά γεννημένα για να χορεύουν.
Boogie-Woogie
Ο όρος Boogie-woogie αναφέρεται στον έντονο ρυθμό από πιάνο πάνω σε jazz/blues φόρμες. Πιθανότατα ξεκίνησε στο Αμερικάνικο Midwest στις αρχές του 20ου αιώνα και γρήγορα εξαπλώθηκε σε όλες τις ΗΠΑ. Για πολλούς ο συγκεκριμένος ρυθμός αποτελεί πρόδρομο του Rock and Roll.
Bourbon Street
Ο κεντρικός δρόμος της Νέας Ορλεάνης με πιθανή ημερομηνία ονομασίας γύρω στα 1700 όπου υπήρχε η Γαλλική κυριαρχία στην περιοχή. Δρόμος όπου άνθισαν μπαρ και κλαμπ με ζωντανή μουσική jazz/blues όλο το 24ωρο. Από πολλούς χαρακτηρίζεται σαν το μεγάλο σχολείο για κάθε μουσικό γιατί εκεί είχε την ευκαιρία να ακούσει πολλές διαφορετικές μουσικές φόρμες αλλά και πολύ αυτοσχεδιασμό από συναδέλφους του.
Canned Heat
Ένα θανατηφόρο ποτό που προκύπτει από την εξαγωγή της αλκοόλης από στερεοποιημένα προϊόντα μεθυλενίου. Η κύρια χρήση του ήταν για μαγείρεμα σε εξωτερικούς χώρους. Αργότερα ονομάστηκε και το αλκοόλ που έβγαινε από γυαλιστικό υγρό παπουτσιών με ειδική διαδικασία.
Captain
Όρος που αναφέρεται στα λευκά αφεντικά και ειδικότερα στους δεσμοφύλακες.
C.C. Rider
Ο φίλος μαύρης πόρνης που απολαμβάνει δωρεάν την ερωτική πράξη. Συνώνυμό του το "Easy Rider".
Chicken Shack
Περιθωριακό εστιατόριο που σέρβιρε και αλκοόλ.
Coffee Grinder / Grinding
Μεταφορικός όρος που αναφέρεται στην ερωτική πράξη.
Cold In Hand
Απένταρος, χωρίς καθόλου χρήματα.
Creeper
Ο κρυφός εραστής που ξεγλιστρούσε από τα μάτια του απατημένου συζύγου.
Doney / Doe
Όρος που αναφέρεται σε γυναίκα με κακό χαρακτήρα.
Dozens
Βρισιά που αφορούσε τη μητέρα κάποιου.
Dry Long So
Η φράση δηλώνει μεγάλη διάρκεια φτώχειας και ανέχειας.
Dust My Broom
Η φράση υποδηλώνει τον τερματισμό μιας σχέσης και το ξεκίνημα μιας νέας ζωής.
Eagle Rock
Διάσημος χορός της εποχής 1920 και λίγο μετά. Ιδιαίτερα ζωηρός με σπάσιμο της μέσης και ζωηρές κινήσεις των χεριών. Όμως η φράση "The Eagle flies on Friday" στο "Stormy Monday" του T-Bone Walker, αναφέρεται στην πληρωμή των εργατών κάθε Παρασκευή. Ο αετός ήταν το σύμβολο στα Αμερικανικά νομίσματα.
Faror
Η λέξη σημαίνει «φιλενάδα» και προέρχεται από τις περιοχές πέριξ του Mississippi.
Fat Mouth
Ο κόλακας, ο σαγηνευτής γυναικών, ο ειδικός στο να κολακεύει και να ρίχνει γυναίκες.
Flagging (a train, a ride)
Σινιάλο σε τρένο που μεταφέρει φορτίο για να ανέβει κάποιος και να ταξιδέψει με αυτό.
Goofer / Goofy Dust
Χώμα και σκόνη από τάφο συνήθως μικρού παιδιού που ριχνόταν πάνω στο μαξιλάρι του θύματος ή και στα ρούχα του για να του έρθει κακή τύχη και στη συνέχεια ο θάνατος. Η διαδικασία ονομαζόταν “fixing”. Γνωστό και σαν “black dust”.
High Yeller (yellow)
Ο μαύρος με πιο λευκή απόχρωση δέρματος.
Highway 51
Ξεκινούσε από το La Place, Louisiana και έφτανε στο Hurley, Wisconsin. Σήμερα έχει παρακαμφθεί από το Interstate 55 και λόγω αυτού του γεγονότος, το όνομά του φθίνει. Ο συγκεκριμένος αυτοκινητόδρομος αποτέλεσε την πεπατημένη έξοδο των μαύρων προς το Βορρά κατά την εποχή της μεγάλης μετανάστευσης από το Νότο. Μεταφορικά σημαίνει αλλάζω σελίδα στη ζωή μου.
Ηobo
Ο άνθρωπος που επιβιβάζεται σε τρένα που μεταφέρουν φορτία με σκοπό την αναζήτηση δουλειάς. Ο περιπλανώμενος, ο άστεγος και ο απατεωνίσκος. Σε κάθε περίπτωση πάντως, ο άφραγκος.
HooDoo
Το κράμα που προέκυψε με την ανάμειξη της Αφρικανικής «μαγείας» με το Χριστιανισμό. Παράφραση του Voodoo. Ένα μείγμα Αφρικανικών και Ευρωπαϊκών παραδόσεων. Κάτι που φέρνει κακή τύχη. Λειτουργεί και σαν επιθετικός προσδιορισμός για κάποιον που κατέχει καλά τη τέχνη της μαγείας αλλά και της μαντικής αλλά και του θεραπευτή.
Hoochie Coochie Man
Είδος ζωηρού χορού αλλά και γνώστη της μαγείας. Αργότερα απέκτησε και το νόημα του γυναικά και του καρδιοκατακτητή.
Honeydripper
Ο σούπερ γυναικάς και καρδιοκατακτητής.
Jelly / Jelly Roll
Η ερωτική πράξη. "Jelly bean" ο άντρας εραστής και “jelly” η γυναίκα. Επίσης συναντάται και η φράση "good jelly-roll baker" που αναφέρεται σε επιδέξιο εραστή, κάποιον που ικανοποιεί κάθε γυναίκα. Η λέξη «Jello» αναφερόταν στο αιδοίο.
Jim Crow
Το σύνολο των ρατσιστικών νόμων του Αμερικανικού Νότου και του διαχωρισμού από τους λευκούς πολίτες.
Jinx
Ο κακότυχος.
Jitterbug
Δημοφιλής χορός που άκμασε τη δεκαετία του 1940. Η φράση επίσης σημαίνει, νευρικά κλονισμένος άνθρωπος, αλλά επίσης έχουμε αναφορές και στο τρακ που νιώθουν νέοι μουσικοί πριν ανέβουν στη σκηνή.
Jive
Φράση με πολλά νοήματα. Αναφέρεται κυρίως στο swing και στο jump blues. Είναι επίσης φράση που χρησιμοποιείται για να δηλώσει ότι κάποιος μιλάει ακαταλαβίστικα. -"Don't listen to him, man, he's just talkin' jive."
Johnny Conqueroo
Ρίζα φυτού παρόμοιου με τη γλυκοπατάτα με ιδιότητες παρόμοιες των ήπιων ηρεμιστικών. Στην τέχνη της μαγείας χρησιμοποιείται για να φέρει τύχη σε τυχερά παιχνίδια, να ενισχύσει τη γοητεία κάποιου απέναντι στις γυναίκες και να αυξήσει τις ερωτικές του επιδόσεις. Φυλάσσεται σε ειδικό σακούλι το Mojo bag όπως και το black cat bone.
Jug Band
Μουσικά σχήματα που γεννήθηκαν πιθανότατα στο Louisville, Kentucky, στις αρχές του 20ου αιώνα και χρησιμοποιούσαν σαν μουσικά όργανα κατσαρολικά, σκάφες πλυσίματος, σκούπες και μπουκάλια από whiskey. Αργότερα προστέθηκε η φυσαρμόνικα και η ακουστική κιθάρα. Η μουσική που έπαιζαν ήταν ζωηρό και γρήγορο μπλουζ.
Juju
Είδος Αφρικανικής μουσικής αλλά επίσης και είδος φυλαχτού που έφεραν μαζί τους οι μαύροι της Δυτικής Αφρικής.
Juke Joint
Η λέξη «Juke»έχει σαν προέλευση τη Δυτική Αφρική και σημαίνει «αχρείος» και «διεστραμμένος». Η φράση σημαίνει θορυβώδες μέρος (εστιατόριο , μπαρ) με δυνατή ζωντανή μουσική που αργότερα αντικαταστάθηκε από το γνωστό μας juke box.
Laissez les bon temps rouler
Δημοφιλής φράση των Γαλλόφωνων Cajun της Νέας Ορλεάνης που σημαίνει "Let the good times roll."
Killing Floor
Στην κυριολεξία σημαίνει «σφαγείο» και αναφέρεται στην περιοχή Chicago Stockyards όπου υπήρχαν σφαγεία. Στο συγκεκριμένο μέρος έβρισκαν εργασία πολλοί μαύροι που έφευγαν διωγμένοι από το Νότο τις δεκαετίες του ’20, ’30 αλλά και του ’40. Μεταφορικά η φράση σημαίνει να είναι κανείς σε άθλια ψυχολογική κατάσταση λόγω χωρισμού ή άλλων προβλημάτων.
Lucille
Η κιθάρα του B.B King που πήρε το όνομα μίας κοπέλας εξαιτίας της οποίας κάηκε (από τον εραστή της) ένα ολόκληρο κλαμπ στο οποίο έπαιζε ο B.B King. Όταν το μέρος άρπαξε φωτιά, ο Β.Β άρπαξε τη κιθάρα του κυριολεκτικά μέσα από τις φλόγες και κατάφερε να τη γλυτώσει. Στη συνέχεια της έδωσε το όνομα της κοπέλας που ήταν η αιτία για τη φωτιά.
Maxwell Street
Δρόμος στο Σικάγο με τεράστια λαϊκή αγορά που ξεκίνησε από τις
αρχές του 1900 και συνεχίστηκε μέχρι και σήμερα. Λαϊκό παζάρι με οτιδήποτε εξωτικό που κανείς μπορεί να φανταστεί να πωλείται, φαγητό αλκοόλ και πολλές υπαίθριες μπάντες που έπαιζαν μουσική. Τόπος συγκέντρωσης νεοφερμένων στο Σικάγο αλλά και πολλών μεταναστών που έψαχναν για δουλειά.
Mojo
Το σύνολο των φυλαχτών και των γουριών που είχαν στην κατοχή τους οι τυχοδιώκτες, οι εραστές και οι χαρτοπαίκτες. Μπορεί να περιελάμβανε όλων των ειδών τα αντικείμενα. Από ειδικά φυλαχτά μέχρι και τρίχες από μαλλιά, δόντια, αγαλματίδια κλπ . Φυλάσσονταν προσεκτικά σε ειδικές σακούλες. Η χρήση τους ήταν ανάλογη των επιθυμιών του κατόχου. Απομάκρυνση κακής τύχης, πρόκληση συμφοράς σε αντίπαλο, αύξηση ερωτικής επιθυμίας κλπ.
Moonshine
Παράνομα αποσταγμένο whiskey που φτιαχνόταν όταν έβγαινε το φεγγάρι προς αποφυγή πρόκλησης προσοχής. Συχνά το μείγμα περιελάμβανε πατάτες, καλαμπόκι και φρούτα που αποστάζονταν σε ειδικούς παράνομους βραστήρες. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση των ΗΠΑ το 1894 υπολόγισε πως η παραγωγή του συγκεκριμένου ποτού ανερχόταν στα 5 έως 10 εκατ. γαλόνια ετησίως.
Nation Sack
Αναφέρεται στο τραγούδι του Robert Johnson, "Come On In My Kitchen" και έχει σχέση με τα φυλαχτά που χρησιμοποιούσαν οι γυναίκες.
Parchman Farm
Είναι το επίσημο όνομα της φυλακής της Πολιτείας του Mississippi (Mississippi State Penitentiary). Στην ουσία όμως ήταν τόπος συγκομιδής μπαμπακιού. Οι συνθήκες εργασίας για τους μαύρους σκλάβους ήταν άθλιες όπως και η μεταχείρισή τους από τα λευκά αφεντικά. Πολλοί μεγάλοι μουσικοί του μπλουζ πέρασαν από εκεί και έγραψαν τραγούδια γι’ αυτό το άθλιο μέρος.
Ramblin'
Φράση που υποδηλώνει περιπλάνηση, αναζήτηση νέων ερωτικών συντρόφων και εργασίας.
Rider / Riding
Ο ερωτικός παρτενέρ και η σεξουαλική πράξη. Συνώνυμα τα "balling the jack" και "grinding".
Ride the Blinds
Η παράνομη επιβίβαση σε τρένο που μεταφέρει φορτία.
Roadhouse
Θορυβώδες μπαρ ή εστιατόριο, ανάλογο με το juke joint.
Roll
Αρχικά σήμαινε τη εργασία τυλίγματος του μπαμπακιού. Κατέληξε όμως να σημαίνει και αυτό την ερωτική πράξη.
Root Doctor
Ο πλανόδιος «γιατρός-μάγος» που χρησιμοποιούσε πολλά ματζούνια στις θεραπείες του.
Rounder
Ο γυναικάς, αυτός που κλέβει γυναίκες από άλλους άντρες, ο μεγαλο-χαρτοπαίχτης.
Salty (Dog)
Ο άνδρας με αυξημένη ερωτική διάθεση. Σημαίνει επίσης ο σκληροτράχηλος και ο τσαμπουκάς.
Seventh Son
Η ειδική τύχη που οι μαύροι πίστευαν πως έχει ο έβδομος γιος του έβδομου γιου. Γενικά , ο αριθμός ΕΠΤΑ φαίνεται να έχει ιδιαίτερη σημασία σε πολλές κουλτούρες του κόσμου.
Shakin' That Thing
Έγινε δημοφιλές από τον Papa Charlie Jackson το 1925 στο ομώνυμο τραγούδι. Η σεξουαλική πράξη.
Smokestack Lightin'
Τα «αέρια» του μουλαριού . Είναι επίσης και ο καπνός που βγάζει το τρένο με ατμομηχανές οι οποίες είναι και περισσότερο διακριτές τη νύχτα. Υποδηλώνει και τη φυγή, τη δραπέτευση αν θέλετε.
Spoonful
Αναφέρεται στη κοκαΐνη και την ηρωίνη αλλά έχει σχέση και με την ερωτική πράξη κυρίως το προκαταρκτικό στάδιο.
Squeeze My Lemon
Η λέξη «lemon» αναφέρεται στη γενετήσια περιοχή. Η ερωτική πράξη.
Stagger Lee
Αναφέρεται σε ένα πιθανότατα μυθικό καβγά μεταξύ ενός προαγωγού του Lee Shelton, (aka Stack Lee) που πυροβόλησε τον Billy Lyons επειδή του έκλεψε το καουμπόικο καπέλο του (Stetson hat ) και δεν του το επέστρεφε.
Stavin' Chain
Το εργαλείο που χρησιμοποιούσαν για να φτιάξουν βαρέλια αλλά και για να ενώσουν μεταξύ τους τις αλυσίδες των μαύρων σκλάβων που δούλευαν στις φυτείες και στα λατομεία. Σημαίνει και δέσμιος σε ψυχοφθόρο έρωτα.
Steel-Driving Man
Οι εργάτες που με ειδικά σιδερένια καλέμια άνοιγαν τρύπες σε πέτρες που τις χρησιμοποιούσαν στις κατασκευές σιδηροδρομικών γραμμών.
Stingaree
Είδος ψαριού αλλά στο λεξιλόγιο του μπλουζ αναφέρεται στην ερωτική πράξη και τα σεξουαλικά όργανα των γυναικών.
Strut / Strut Your Stuff
Αρχικά είχε τη σημασία του «χορεύω καλά». Αργότερα κατέληξε να σημαίνει τις ρυθμικές κινήσεις των παρτενέρ μιας ερωτικής πράξης. Επίσης σημαίνει κάνω επίδειξη και περπατώ υπερήφανα.
Sugar Mama
H έμπειρη ερωτικά γυναίκα που ξετρελαίνει τους άνδρες με τη τσαχπινιά της. Συνήθως αναφέρεται σε ώριμες και άνω των 30 ετών γυναίκες , ενώ το Candy Cane αναφέρεται σε κορίτσια εφηβικής ηλικίας με έντονο ερωτισμό.
Van Van Oil
Ειδικό λάδι από αρωματικά χόρτα που χρησιμοποιούνταν για να αλείφονται τα φυλαχτά.
Whoopie, Making
Περνάω καλά, κυρίως ερωτικά.
Yas Yas (Yas)
Η ρυθμική αντικατάσταση της λέξης “ass” (οπίσθια) που απαγορευόταν να ακούγεται δημοσίως.
Yea You Right
Με καταγωγή τη Νέα Ορλεάνη, η φράση αυτή αποτελεί την απάντηση σε κάθε ερώτηση.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. LEROI JONES : “The Blues People”.
2. DEBRA DE SALVO : The Language of the Blues: From Alcorub to Zuzu
3. OLDRICH BARTAS: The Blues Language-Bluesology
4. GUY DAVIS: The Language of the Blues
Είδος χορού με καταγωγή από τη Φλόριντα των ΗΠΑ. Περιλαμβάνει στριφογύρισμα στο πάτωμα και πολλές φιγούρες.
Axe Gang
Η φράση αναφέρεται σε εργάτες που κόβουν ξύλα και τελούν υπό την επίβλεψη κάποιου επιστάτη. Οι περισσότεροι από αυτούς τους εργάτες ήταν μαύροι φυλακισμένοι. Ανάλογη φράση είναι το Chain Gang όπου φυλακισμένοι μαύροι δεμένοι με αλυσίδες, έσπαγαν πέτρες ώστε αυτές να χρησιμοποιηθούν ως δομικό υλικό.
Back Door Man
Αναφέρεται στη κρυφή σχέση παντρεμένης γυναίκας με τον εραστή της που το σκάει από τη πίσω πόρτα όταν έρχεται ο σύζυγος.
Balling the Jack
Φράση που προέρχεται από τους σιδηροδρόμους. Αργότερα το νόημά της άλλαξε και η φράση υπονοούσε την ερωτική πράξη. Έγινε επίσης και είδος χορού με έντονα ερωτικά στοιχεία που άκμασε τα χρόνια του μεσοπολέμου.
Barrelhouse
Φράση που επινοήθηκε στα τέλη του 1800 και αναφερόταν σε μπαρ που σέρβιραν αλκοόλ απευθείας από το βαρέλι. Αργότερα πήρε το νόημα του φασαριόζικου και σαματατζίδικου καπηλειού. Σαν ρήμα, η λέξη σημαίνει τριγυρνάω και αλητεύω όπως επίσης και αλλάζω εύκολα και γρήγορα ερωτικούς συντρόφους. “Ain’t gonna barrelhouse no more”, μία συνήθης φράση που απαντάται στη μπλουζ ποίηση. Η φράση «Barrelhouse piano» αναφέρεται στους γρήγορους ρυθμούς που έβγαζε ο πιανίστας συνοδευόμενος από οχλοβοή και σαματάδες.
Beale Street
Οδός που βρίσκεται στο Memphis, Tennessee και από πολλούς θεωρείται η πρωτεύουσα των Αφροαμερικανών. Προσέφερε μια διαφορετική αίσθηση ελευθερίας στους κατοίκους της και προσέλκυε πολλούς πλανόδιους μουσικούς. Θεωρείται ο κατεξοχήν δρόμος του μπλουζ. Μετά το 1960, έπαψε να λειτουργεί ως τέτοια, αλλά τα τελευταία χρόνια καταβάλλονται προσπάθειες ώστε να αποκτήσει ξανά τη χαμένη της δόξα και να ξαναγίνει το κέντρο του μπλουζ που ήταν κάποτε.
Biscuit / Biscuit Roller
Με τη λέξη «biscuit» γίνεται αναφορά στη νεαρή και άκρως επιθυμητή γυναίκα. Η φράση biscuit roller αναφέρεται στον καλό εραστή, αυτόν που πραγματικά ξέρει να μεταχειρίζεται μια γυναίκα.
Black Cat Bone
Πιθανότατα κάποια μυστηριακή τελετή που κουβάλησαν μαζί τους οι μαύροι σκλάβοι από την Αφρική και με την πάροδο του χρόνου ενσωματώθηκε στην κουλτούρα του μπλουζ. Χρησιμοποιούταν σαν φυλαχτό που θα έφερνε πίσω τον ξεστρατισμένο εραστή αλλά και για να κάνει αόρατο (υποτίθεται) όποιον το είχε στην κατοχή του. Ένα εξαιρετικά σπάνιο είδος φυλαχτού του οποίου η σπανιότητα είχε σχέση με το τελετουργικό της παρασκευής του. Το τελετουργικό περιελάμβανε το βράσιμο μιας ζωντανής μαύρης γάτας τα μεσάνυχτα. Το ζώο πέθαινε με αγωνία και ο «μάγος», ο «ειδικός» αν θέλετε αυτής της πράξης, περίμενε μέχρι τα κόκκαλα να αποχωριστούν τη σάρκα. Ποιο όμως ήταν αυτό το κόκκαλο; Κάποιοι λένε πως ήταν το πρώτο κόκκαλο που αναδυόταν από τον αποχωρισμό της σάρκας από το σκελετό. Άλλοι πάλι λένε πως όλα τα κόκκαλα διαχωρίζονταν και ένας δοκιμαστής τα τοποθετούσε ένα-ένα κάτω από τη γλώσσα του μέχρι να πετύχει το κόκκαλο που τον έκανε αόρατο. Ένας άλλος πάλι άλλος τρόπος για να ξεχωρίσει κανείς αυτό το κόκκαλο είναι να τα πετάξει όλα σ’ ένα ρυάκι που τρέχει προς το Βορρά και να δει πιο από αυτά επιπλέει. Το συγκεκριμένο κόκκαλο φυλασσόταν σε μια ειδική σακούλα, (mojo bag) αρωματισμένο με ένα ειδικό λάδι φτιαγμένα από χόρτα της Ανατολής (van van oil). Για το σχετικό λάδι, υπάρχει αναφορά παρακάτω. Το λίπος της γάτας το έλιωναν και το έκαναν λάδι που στη συνέχεια εμφιάλωναν. Χρησίμευε για την επάλειψη των «γουριών» του κάθε χαρτοπαίκτη.
Black Gypsy (Woman)
Η συγκεκριμένη φράση επινοήθηκε όταν γύρω στο 1920, οι Αφροαμερικανοί ήρθαν σε επαφή με διάφορους πλανόδιες τσιγγάνες (Gypsies) χαρτορίχτρες (fortune tellers). Από την επαφή αυτή προέκυψε μία νέα κατηγορία αφροαμερικανών γυναικών που ασχολούνταν με πρακτικές που αφορούσαν τα μελλούμενα, την εκδίωξη του κακού και την καλή ερωτική διάθεση.
Blues-Επίσημη ιστορική καταγραφή
Σαν την πρώτη καταγραφή της μουσικής του μπλουζ, έχουμε το "Mr. Crump Blues" στο Beale Street στο Memphis του Tennesse γύρω στο 1909 από τον W.C. Handy, τον πρώτο μουσικολόγο της εποχής που αποτύπωσε σε νότες τα μπλουζ που άκουγε σε νότες.
Boll Weevil
Ένα έντομο μου κατέστρεφε τις βαμβακοφυτείες. Η λέξη σημαίνει και κακοπροαίρετος άνθρωπος, σαματατζής, εκμεταλλευτής και αδίστακτος.
Boogie Chillun
Η λέξη boogie έχει διάφορα νοήματα. Σημαίνει γρήγορες κινήσεις, διασκεδάζω ζωηρά και χορεύω, επίσης ζωηρά. Το Chillun είναι νέγρικη παραφθορά του children. Σε πιο ελεύθερη μετάφραση, τα παιδιά που χορεύουν ή τα παιδιά γεννημένα για να χορεύουν.
Boogie-Woogie
Ο όρος Boogie-woogie αναφέρεται στον έντονο ρυθμό από πιάνο πάνω σε jazz/blues φόρμες. Πιθανότατα ξεκίνησε στο Αμερικάνικο Midwest στις αρχές του 20ου αιώνα και γρήγορα εξαπλώθηκε σε όλες τις ΗΠΑ. Για πολλούς ο συγκεκριμένος ρυθμός αποτελεί πρόδρομο του Rock and Roll.
Bourbon Street
Ο κεντρικός δρόμος της Νέας Ορλεάνης με πιθανή ημερομηνία ονομασίας γύρω στα 1700 όπου υπήρχε η Γαλλική κυριαρχία στην περιοχή. Δρόμος όπου άνθισαν μπαρ και κλαμπ με ζωντανή μουσική jazz/blues όλο το 24ωρο. Από πολλούς χαρακτηρίζεται σαν το μεγάλο σχολείο για κάθε μουσικό γιατί εκεί είχε την ευκαιρία να ακούσει πολλές διαφορετικές μουσικές φόρμες αλλά και πολύ αυτοσχεδιασμό από συναδέλφους του.
Canned Heat
Ένα θανατηφόρο ποτό που προκύπτει από την εξαγωγή της αλκοόλης από στερεοποιημένα προϊόντα μεθυλενίου. Η κύρια χρήση του ήταν για μαγείρεμα σε εξωτερικούς χώρους. Αργότερα ονομάστηκε και το αλκοόλ που έβγαινε από γυαλιστικό υγρό παπουτσιών με ειδική διαδικασία.
Captain
Όρος που αναφέρεται στα λευκά αφεντικά και ειδικότερα στους δεσμοφύλακες.
C.C. Rider
Ο φίλος μαύρης πόρνης που απολαμβάνει δωρεάν την ερωτική πράξη. Συνώνυμό του το "Easy Rider".
Chicken Shack
Περιθωριακό εστιατόριο που σέρβιρε και αλκοόλ.
Coffee Grinder / Grinding
Μεταφορικός όρος που αναφέρεται στην ερωτική πράξη.
Cold In Hand
Απένταρος, χωρίς καθόλου χρήματα.
Creeper
Ο κρυφός εραστής που ξεγλιστρούσε από τα μάτια του απατημένου συζύγου.
Doney / Doe
Όρος που αναφέρεται σε γυναίκα με κακό χαρακτήρα.
Dozens
Βρισιά που αφορούσε τη μητέρα κάποιου.
Dry Long So
Η φράση δηλώνει μεγάλη διάρκεια φτώχειας και ανέχειας.
Dust My Broom
Η φράση υποδηλώνει τον τερματισμό μιας σχέσης και το ξεκίνημα μιας νέας ζωής.
Eagle Rock
Διάσημος χορός της εποχής 1920 και λίγο μετά. Ιδιαίτερα ζωηρός με σπάσιμο της μέσης και ζωηρές κινήσεις των χεριών. Όμως η φράση "The Eagle flies on Friday" στο "Stormy Monday" του T-Bone Walker, αναφέρεται στην πληρωμή των εργατών κάθε Παρασκευή. Ο αετός ήταν το σύμβολο στα Αμερικανικά νομίσματα.
Faror
Η λέξη σημαίνει «φιλενάδα» και προέρχεται από τις περιοχές πέριξ του Mississippi.
Fat Mouth
Ο κόλακας, ο σαγηνευτής γυναικών, ο ειδικός στο να κολακεύει και να ρίχνει γυναίκες.
Flagging (a train, a ride)
Σινιάλο σε τρένο που μεταφέρει φορτίο για να ανέβει κάποιος και να ταξιδέψει με αυτό.
Goofer / Goofy Dust
Χώμα και σκόνη από τάφο συνήθως μικρού παιδιού που ριχνόταν πάνω στο μαξιλάρι του θύματος ή και στα ρούχα του για να του έρθει κακή τύχη και στη συνέχεια ο θάνατος. Η διαδικασία ονομαζόταν “fixing”. Γνωστό και σαν “black dust”.
High Yeller (yellow)
Ο μαύρος με πιο λευκή απόχρωση δέρματος.
Highway 51
Ξεκινούσε από το La Place, Louisiana και έφτανε στο Hurley, Wisconsin. Σήμερα έχει παρακαμφθεί από το Interstate 55 και λόγω αυτού του γεγονότος, το όνομά του φθίνει. Ο συγκεκριμένος αυτοκινητόδρομος αποτέλεσε την πεπατημένη έξοδο των μαύρων προς το Βορρά κατά την εποχή της μεγάλης μετανάστευσης από το Νότο. Μεταφορικά σημαίνει αλλάζω σελίδα στη ζωή μου.
Ηobo
Ο άνθρωπος που επιβιβάζεται σε τρένα που μεταφέρουν φορτία με σκοπό την αναζήτηση δουλειάς. Ο περιπλανώμενος, ο άστεγος και ο απατεωνίσκος. Σε κάθε περίπτωση πάντως, ο άφραγκος.
HooDoo
Το κράμα που προέκυψε με την ανάμειξη της Αφρικανικής «μαγείας» με το Χριστιανισμό. Παράφραση του Voodoo. Ένα μείγμα Αφρικανικών και Ευρωπαϊκών παραδόσεων. Κάτι που φέρνει κακή τύχη. Λειτουργεί και σαν επιθετικός προσδιορισμός για κάποιον που κατέχει καλά τη τέχνη της μαγείας αλλά και της μαντικής αλλά και του θεραπευτή.
Hoochie Coochie Man
Είδος ζωηρού χορού αλλά και γνώστη της μαγείας. Αργότερα απέκτησε και το νόημα του γυναικά και του καρδιοκατακτητή.
Honeydripper
Ο σούπερ γυναικάς και καρδιοκατακτητής.
Jelly / Jelly Roll
Η ερωτική πράξη. "Jelly bean" ο άντρας εραστής και “jelly” η γυναίκα. Επίσης συναντάται και η φράση "good jelly-roll baker" που αναφέρεται σε επιδέξιο εραστή, κάποιον που ικανοποιεί κάθε γυναίκα. Η λέξη «Jello» αναφερόταν στο αιδοίο.
Jim Crow
Το σύνολο των ρατσιστικών νόμων του Αμερικανικού Νότου και του διαχωρισμού από τους λευκούς πολίτες.
Jinx
Ο κακότυχος.
Jitterbug
Δημοφιλής χορός που άκμασε τη δεκαετία του 1940. Η φράση επίσης σημαίνει, νευρικά κλονισμένος άνθρωπος, αλλά επίσης έχουμε αναφορές και στο τρακ που νιώθουν νέοι μουσικοί πριν ανέβουν στη σκηνή.
Jive
Φράση με πολλά νοήματα. Αναφέρεται κυρίως στο swing και στο jump blues. Είναι επίσης φράση που χρησιμοποιείται για να δηλώσει ότι κάποιος μιλάει ακαταλαβίστικα. -"Don't listen to him, man, he's just talkin' jive."
Johnny Conqueroo
Ρίζα φυτού παρόμοιου με τη γλυκοπατάτα με ιδιότητες παρόμοιες των ήπιων ηρεμιστικών. Στην τέχνη της μαγείας χρησιμοποιείται για να φέρει τύχη σε τυχερά παιχνίδια, να ενισχύσει τη γοητεία κάποιου απέναντι στις γυναίκες και να αυξήσει τις ερωτικές του επιδόσεις. Φυλάσσεται σε ειδικό σακούλι το Mojo bag όπως και το black cat bone.
Jug Band
Μουσικά σχήματα που γεννήθηκαν πιθανότατα στο Louisville, Kentucky, στις αρχές του 20ου αιώνα και χρησιμοποιούσαν σαν μουσικά όργανα κατσαρολικά, σκάφες πλυσίματος, σκούπες και μπουκάλια από whiskey. Αργότερα προστέθηκε η φυσαρμόνικα και η ακουστική κιθάρα. Η μουσική που έπαιζαν ήταν ζωηρό και γρήγορο μπλουζ.
Juju
Είδος Αφρικανικής μουσικής αλλά επίσης και είδος φυλαχτού που έφεραν μαζί τους οι μαύροι της Δυτικής Αφρικής.
Juke Joint
Η λέξη «Juke»έχει σαν προέλευση τη Δυτική Αφρική και σημαίνει «αχρείος» και «διεστραμμένος». Η φράση σημαίνει θορυβώδες μέρος (εστιατόριο , μπαρ) με δυνατή ζωντανή μουσική που αργότερα αντικαταστάθηκε από το γνωστό μας juke box.
Laissez les bon temps rouler
Δημοφιλής φράση των Γαλλόφωνων Cajun της Νέας Ορλεάνης που σημαίνει "Let the good times roll."
Killing Floor
Στην κυριολεξία σημαίνει «σφαγείο» και αναφέρεται στην περιοχή Chicago Stockyards όπου υπήρχαν σφαγεία. Στο συγκεκριμένο μέρος έβρισκαν εργασία πολλοί μαύροι που έφευγαν διωγμένοι από το Νότο τις δεκαετίες του ’20, ’30 αλλά και του ’40. Μεταφορικά η φράση σημαίνει να είναι κανείς σε άθλια ψυχολογική κατάσταση λόγω χωρισμού ή άλλων προβλημάτων.
Lucille
Η κιθάρα του B.B King που πήρε το όνομα μίας κοπέλας εξαιτίας της οποίας κάηκε (από τον εραστή της) ένα ολόκληρο κλαμπ στο οποίο έπαιζε ο B.B King. Όταν το μέρος άρπαξε φωτιά, ο Β.Β άρπαξε τη κιθάρα του κυριολεκτικά μέσα από τις φλόγες και κατάφερε να τη γλυτώσει. Στη συνέχεια της έδωσε το όνομα της κοπέλας που ήταν η αιτία για τη φωτιά.
Maxwell Street
Δρόμος στο Σικάγο με τεράστια λαϊκή αγορά που ξεκίνησε από τις
αρχές του 1900 και συνεχίστηκε μέχρι και σήμερα. Λαϊκό παζάρι με οτιδήποτε εξωτικό που κανείς μπορεί να φανταστεί να πωλείται, φαγητό αλκοόλ και πολλές υπαίθριες μπάντες που έπαιζαν μουσική. Τόπος συγκέντρωσης νεοφερμένων στο Σικάγο αλλά και πολλών μεταναστών που έψαχναν για δουλειά.
Mojo
Το σύνολο των φυλαχτών και των γουριών που είχαν στην κατοχή τους οι τυχοδιώκτες, οι εραστές και οι χαρτοπαίκτες. Μπορεί να περιελάμβανε όλων των ειδών τα αντικείμενα. Από ειδικά φυλαχτά μέχρι και τρίχες από μαλλιά, δόντια, αγαλματίδια κλπ . Φυλάσσονταν προσεκτικά σε ειδικές σακούλες. Η χρήση τους ήταν ανάλογη των επιθυμιών του κατόχου. Απομάκρυνση κακής τύχης, πρόκληση συμφοράς σε αντίπαλο, αύξηση ερωτικής επιθυμίας κλπ.
Moonshine
Παράνομα αποσταγμένο whiskey που φτιαχνόταν όταν έβγαινε το φεγγάρι προς αποφυγή πρόκλησης προσοχής. Συχνά το μείγμα περιελάμβανε πατάτες, καλαμπόκι και φρούτα που αποστάζονταν σε ειδικούς παράνομους βραστήρες. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση των ΗΠΑ το 1894 υπολόγισε πως η παραγωγή του συγκεκριμένου ποτού ανερχόταν στα 5 έως 10 εκατ. γαλόνια ετησίως.
Nation Sack
Αναφέρεται στο τραγούδι του Robert Johnson, "Come On In My Kitchen" και έχει σχέση με τα φυλαχτά που χρησιμοποιούσαν οι γυναίκες.
Parchman Farm
Είναι το επίσημο όνομα της φυλακής της Πολιτείας του Mississippi (Mississippi State Penitentiary). Στην ουσία όμως ήταν τόπος συγκομιδής μπαμπακιού. Οι συνθήκες εργασίας για τους μαύρους σκλάβους ήταν άθλιες όπως και η μεταχείρισή τους από τα λευκά αφεντικά. Πολλοί μεγάλοι μουσικοί του μπλουζ πέρασαν από εκεί και έγραψαν τραγούδια γι’ αυτό το άθλιο μέρος.
Ramblin'
Φράση που υποδηλώνει περιπλάνηση, αναζήτηση νέων ερωτικών συντρόφων και εργασίας.
Rider / Riding
Ο ερωτικός παρτενέρ και η σεξουαλική πράξη. Συνώνυμα τα "balling the jack" και "grinding".
Ride the Blinds
Η παράνομη επιβίβαση σε τρένο που μεταφέρει φορτία.
Roadhouse
Θορυβώδες μπαρ ή εστιατόριο, ανάλογο με το juke joint.
Roll
Αρχικά σήμαινε τη εργασία τυλίγματος του μπαμπακιού. Κατέληξε όμως να σημαίνει και αυτό την ερωτική πράξη.
Root Doctor
Ο πλανόδιος «γιατρός-μάγος» που χρησιμοποιούσε πολλά ματζούνια στις θεραπείες του.
Rounder
Ο γυναικάς, αυτός που κλέβει γυναίκες από άλλους άντρες, ο μεγαλο-χαρτοπαίχτης.
Salty (Dog)
Ο άνδρας με αυξημένη ερωτική διάθεση. Σημαίνει επίσης ο σκληροτράχηλος και ο τσαμπουκάς.
Seventh Son
Η ειδική τύχη που οι μαύροι πίστευαν πως έχει ο έβδομος γιος του έβδομου γιου. Γενικά , ο αριθμός ΕΠΤΑ φαίνεται να έχει ιδιαίτερη σημασία σε πολλές κουλτούρες του κόσμου.
Shakin' That Thing
Έγινε δημοφιλές από τον Papa Charlie Jackson το 1925 στο ομώνυμο τραγούδι. Η σεξουαλική πράξη.
Smokestack Lightin'
Τα «αέρια» του μουλαριού . Είναι επίσης και ο καπνός που βγάζει το τρένο με ατμομηχανές οι οποίες είναι και περισσότερο διακριτές τη νύχτα. Υποδηλώνει και τη φυγή, τη δραπέτευση αν θέλετε.
Spoonful
Αναφέρεται στη κοκαΐνη και την ηρωίνη αλλά έχει σχέση και με την ερωτική πράξη κυρίως το προκαταρκτικό στάδιο.
Squeeze My Lemon
Η λέξη «lemon» αναφέρεται στη γενετήσια περιοχή. Η ερωτική πράξη.
Stagger Lee
Αναφέρεται σε ένα πιθανότατα μυθικό καβγά μεταξύ ενός προαγωγού του Lee Shelton, (aka Stack Lee) που πυροβόλησε τον Billy Lyons επειδή του έκλεψε το καουμπόικο καπέλο του (Stetson hat ) και δεν του το επέστρεφε.
Stavin' Chain
Το εργαλείο που χρησιμοποιούσαν για να φτιάξουν βαρέλια αλλά και για να ενώσουν μεταξύ τους τις αλυσίδες των μαύρων σκλάβων που δούλευαν στις φυτείες και στα λατομεία. Σημαίνει και δέσμιος σε ψυχοφθόρο έρωτα.
Steel-Driving Man
Οι εργάτες που με ειδικά σιδερένια καλέμια άνοιγαν τρύπες σε πέτρες που τις χρησιμοποιούσαν στις κατασκευές σιδηροδρομικών γραμμών.
Stingaree
Είδος ψαριού αλλά στο λεξιλόγιο του μπλουζ αναφέρεται στην ερωτική πράξη και τα σεξουαλικά όργανα των γυναικών.
Strut / Strut Your Stuff
Αρχικά είχε τη σημασία του «χορεύω καλά». Αργότερα κατέληξε να σημαίνει τις ρυθμικές κινήσεις των παρτενέρ μιας ερωτικής πράξης. Επίσης σημαίνει κάνω επίδειξη και περπατώ υπερήφανα.
Sugar Mama
H έμπειρη ερωτικά γυναίκα που ξετρελαίνει τους άνδρες με τη τσαχπινιά της. Συνήθως αναφέρεται σε ώριμες και άνω των 30 ετών γυναίκες , ενώ το Candy Cane αναφέρεται σε κορίτσια εφηβικής ηλικίας με έντονο ερωτισμό.
Van Van Oil
Ειδικό λάδι από αρωματικά χόρτα που χρησιμοποιούνταν για να αλείφονται τα φυλαχτά.
Whoopie, Making
Περνάω καλά, κυρίως ερωτικά.
Yas Yas (Yas)
Η ρυθμική αντικατάσταση της λέξης “ass” (οπίσθια) που απαγορευόταν να ακούγεται δημοσίως.
Yea You Right
Με καταγωγή τη Νέα Ορλεάνη, η φράση αυτή αποτελεί την απάντηση σε κάθε ερώτηση.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. LEROI JONES : “The Blues People”.
2. DEBRA DE SALVO : The Language of the Blues: From Alcorub to Zuzu
3. OLDRICH BARTAS: The Blues Language-Bluesology
4. GUY DAVIS: The Language of the Blues